ความต้องการของตลาดและศักยภาพการรองรับ การท่องเที่ยวเชิงสุขภาพของจังหวัดนครศรีธรรมราช
คำสำคัญ:
ความต้องการของตลาด, ศักยภาพการรองรับการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ, คลัสเตอร์ธุรกิจ, จังหวัดนครศรีธรรมราชบทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาความต้องการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพของนักท่องเที่ยวในจังหวัดนครศรีธรรมราช 2) ศึกษาศักยภาพการรองรับการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพของจังหวัดนครศรีธรรมราช และ 3) ศึกษาคลัสเตอร์ธุรกิจท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในจังหวัดนครศรีธรรมราช ใช้ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสมผสาน เก็บข้อมูลเชิงคุณภาพจากผู้เชี่ยวชาญและผู้มีส่วนเกี่ยวข้องในคลัสเตอร์ธุรกิจ 30 คน และเก็บข้อมูลเชิงปริมาณจากนักท่องเที่ยวในจังหวัดนครศรีธรรมราช 400 คน วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณโดยใช้ค่าสถิติความถี่ ร้อยละ t - test และ F - test วิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) นักท่องเที่ยวที่เดินทางมาจังหวัดนครศรีธรรมราชส่วนใหญ่เป็นกลุ่มวัยรุ่นและวัยทำงานตอนต้น เดินทางท่องเที่ยวพร้อมครอบครัวเพื่อพักผ่อนหย่อนใจและสัมผัสธรรมชาติ เป็นวัตถุประสงค์หลัก และเลือกใช้บริการด้านสุขภาพระหว่างการท่องเที่ยว (Wellness Tourist) มีความต้องการการท่องเที่ยวเพื่อสุขภาพด้านการดูแลร่างกายและด้านการดูแลจิตวิญญาณอยู่ในระดับปานกลาง แต่มีความต้องการด้านการดูแลจิตใจในระดับมาก บริการที่นักท่องเที่ยวต้องการได้รับมากที่สุดคือ อาหารสุขภาพ 2) ศักยภาพด้านการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพสูงในด้านการให้บริการสุขภาพด้านสปา นวดไทย ฟิตเนส อาหารสุขภาพ และ แพทย์แผนไทย แต่ยังมีศักยภาพต่ำในด้านการให้บริการกีฬาและการแข่งขัน 3) คลัสเตอร์ธุรกิจการท่องเที่ยวเพื่อสุขภาพจังหวัดนครศรีธรรมราช แบ่งออกเป็น 4 กลุ่ม ได้แก่ 1) กลุ่มอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว 2) กลุ่มอุตสาหกรรมสนับสนุน 3) กลุ่มหน่วยงานราชการ/สมาคม และ 4) กลุ่มอุตสาหกรรมด้านบริการสุขภาพ โดยที่ 3 กลุ่มแรกเป็นกลุ่มอุตสาหกรรมที่มีศักยภาพสูงและมีการร่วมมือทางธุรกิจอย่างเป็นทางการ แต่กลุ่มอุตสาหกรรมด้านบริการสุขภาพยังเป็นกลุ่มที่ศักยภาพในระดับปานกลางและยังไม่มีการร่วมมือทางธุรกิจอย่างเป็นทางการ
เอกสารอ้างอิง
คมสิทธิ์ เกียนวัฒนา และคณะ. (2561). สถานการณ์ความต้องการและแนวโน้มของรูปแบบการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในประเทศไทย. วารสารวิชาการสถาบันการพลศึกษา, 10(1), 167-177.
นัทธ์หทัย เถาตระกูล และภัทรพรรณ วรรณลักษณ์. (2563). การตัดสินใจท่องเที่ยวของนักท่องเที่ยวชาวไทยในแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในจังหวัดเชียงใหม่. วารสารมหาวิทยาลัยคริสเตียน, 26(2), 72-83.
ใบเฟิร์น วงษ์บัวงาม และมุขสุดา พูลสวัสดิ์. (2556). การประเมินศักยภาพแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตร โครงการที่ได้รับรางวัลจากการประกวดผลงานตามปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงภาคการเกษตร ในเขตกรุงเทพและปริมณฑล. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร.
แพรดาว ฟูพาณิชย์พฤกษ์. (2561). การศึกษาการดำเนินนโยบายท่องเที่ยวตามแผนพัฒนาการท่องเที่ยวแห่งชาติ พ.ศ.2555-2559 ของคลัสเตอร์ท่องเที่ยวกลุ่ม Active Beach. วารสารรัฐประศาสนศาสตร์, 14(1). 45-63.
ราณี อิสิชัยกุล. (2560). การท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ. การจัดการการท่องเที่ยวเฉพาะทาง (Niche tourism management). (pp 17-20). นนทบุรี: มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
ศันสนีย์ กระจ่างโฉม และกรวรรณ สังขกร. (2563). พฤติกรรมและความต้องการของนักท่องเที่ยวเพื่อสุขภาพชาวไทยและชาวต่างชาติในภาคเหนือตอนบน. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยหอการค้าไทย มนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 40(1), 57-76.
ศิริพงษ์ ศรีไสไพร และคณะ. (2560). ความต้องการของตลาดและศักยภาพในการรองรับการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพของประเทศไทย. ใน รายงานสืบเนื่องการประชุมวิชาการระดับชาติครั้งที่ 12 เรื่อง Health and Wellness: สุขภาพและความสุขสบาย วันที่ 3 มีนาคม 2560. 591-605. มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.
สิทธา กองสาสนะ. (2552). การศึกษาเส้นทางท่องเที่ยวเชิงสุขภาพในจังหวัดขอนแก่น. วารสารวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย, 4(2), 35-58.
Csapó, J. & Marton, G. (2017). The Role and Importance of Spa and Wellness Tourism in Hungary’s Tourism Industry. Czech Journal of Tourism, 6(1), 55–68.
Porter, M. E. (1998). Clusters and the new economics of competition. Harvard Business Review, 76(6), 77–90.
The Global Spa Summitt & SRI International. (2010). The Wellness Consumer. Global Spa Summit, Spas and the Global Wellness Market: Synergies and Opportunities. In prepared by SRI International, May 2010 (pp. 25-32). Florida: GSS.
The Global Wellness Institute. (2014). Types of Wellness Tourism. The Global Wellness Tourism Economy Report 2013 & 2014. In Global Spa & Wellness Economy Monitor (pp. 39-40). Miami: GWI.
The Global Wellness Institute. (2017). What is included in wellness tourism? In Global Wellness Economy Monitor January 2017 (pp. 18-19). Miami: GWI.
The Global Wellness Institute. (2018). Executive Summary. In The Global Wellness Economy. Global Wellness Economy Monitor October 2018 (pp. 3-10). Miami: GWI.
