ธรรมาภิบาลกับการออกโฉนดที่ดินในจังหวัดภูเก็ต

บทคัดย่อ

          บทความฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัญหาและเงื่อนไขการออกโฉนดที่ดินในพื้นที่จังหวัดภูเก็ต 2) ศึกษาความรับผิดชอบและการตรวจสอบได้ในกระบวนการออกโฉนดที่ดินในพื้นที่จังหวัดภูเก็ต และ 3) ศึกษาแนวทางในการปรับปรุงและแก้ไขปัญหาใน การออกโฉนดที่ดินในจังหวัดภูเก็ตตามแนวทางหลักธรรมาภิบาล บทความนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้แบบสัมภาษณ์และสนทนากลุ่มเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง แบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม ได้แก่ 1) ภาครัฐที่เป็นหน่วยงานหลักด้านที่ดิน 2) ผู้บริหารระดับสูงและภาครัฐที่เป็นหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และ 3) ผู้นำท้องที่และประชาชนที่มีส่วนได้ส่วนเสีย จำนวนทั้งหมด 26 รูป/คน นำมาวิเคราะห์เชิงเนื้อหาและสรุปเป็นภาพรวม ผลการวิจัยพบว่า 1) ปัญหาและเงื่อนไขการออกโฉนดที่ดินคือ 1.1) หลักเกณฑ์วิธีการและเงื่อนไขการออกโฉนด 1.2) สถานะทางกฎหมายของที่ดินที่จะออกโฉนด 1.3) หลักเกณฑ์เกี่ยวกับที่ดินที่ห้ามมิให้ออกโฉนด 1.4) สภาพพื้นที่เปลี่ยนแปลงและขอบเขตของที่ดินสงวนหวงห้ามไม่ชัดเจน และ 1.5) รัฐออกกฎหมายกำหนดเขตสงวนหวงห้าม 2) ความรับผิดชอบและการตรวจสอบคือ 2.1) เจ้าหน้าที่ของรัฐขาดจิตสำนึกที่ดี 2.2) การพิสูจน์สิทธิ์การครอบครองที่ดิน 2.3) นโยบายของรัฐไม่มีเอกภาพ 2.4) ขาดเครือข่ายระบบข้อมูลที่ดิน 2.5) มาตรการควบคุมการใช้ที่ดินไม่มีประสิทธิภาพ 2.6) ผู้มีส่วนได้เสียทุกกลุ่มไม่มีส่วนร่วมบริหารจัดการ 2.7) การบุกรุกที่ดินรัฐ และ 3) แนวทางในการปรับปรุงและแก้ไขคือ ปรับปรุงกฎหมายให้เหมาะสมและสอดคล้องกับสภาพการณ์ โดยให้การดำเนินการจัดที่ดินของรัฐมีหลักเกณฑ์ วิธีการ มาตรฐานเดียวกัน สิทธิในที่ดิน เป็นระบบเดียวกันและเท่าเทียมกัน และระบบข้อมูลในการติดตามตรวจสอบ