พฤติกรรมการช่วยเหลือสังคมในช่วงวิกฤตโควิด - 19 ของคนวัยทำงานในกรุงเทพมหานคร
คำสำคัญ:
พฤติกรรมการช่วยเหลือสังคม, โควิด-19, คนวัยทำงานบทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาพฤติกรรมการช่วยเหลือสังคมในช่วงวิกฤตโควิด - 19 ของคน วัยทำงานในกรุงเทพมหานคร 2) ค้นหาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการช่วยเหลือสังคมในช่วงวิกฤตโควิด - 19 ของคนวัยทำงานในกรุงเทพมหานคร โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงปริมาณ เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสอบถามออนไลน์จากกลุ่มตัวอย่างอายุตั้งแต่ 20 ปีขึ้นไป ที่พักอาศัยอยู่ในกรุงเทพมหานคร จำนวน 1,200 ราย สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ สถิติเชิงพรรณนาและการวิเคราะห์การถดถอยพหุคูณแบบนำตัวแปรเข้าทั้งหมด ผลการวิจัยพบว่า ในช่วงวิกฤตโควิด - 19 คนวัยทำงานในกรุงเทพมหานครมีภาพรวมของพฤติกรรมการช่วยเหลือสังคมอยู่ในระดับปานกลาง โดยส่วนใหญ่ ร้อยละ 73.00 มีพฤติกรรมการบริจาคหรือแบ่งปันสิ่งของ รองลงมาคือ ร้อยละ 52.75 มีพฤติกรรมการให้กำลังใจหรือข้อคิดเห็นที่เป็นประโยชน์แก่ผู้อื่น และร้อยละ 49.92 มีพฤติกรรมการช่วยเหลือด้วยกำลังกาย นอกจากนั้นยังพบว่า ปัจจัยด้านประชากร ได้แก่ เขตที่พักอาศัยและการนับถือศาสนา มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการช่วยเหลือสังคมด้านการบริจาคหรือแบ่งปันสิ่งของ ส่วนปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการช่วยเหลือสังคมในภาพรวม ได้แก่ ทุนทางสังคม ตัวแบบแสดง การช่วยเหลือ ประสบการณ์ความทุกข์ ภาวะกดดันของสถานการณ์โควิด - 19 และแรงจูงใจในการช่วยเหลือ ผลการวิจัยครั้งนี้จะเป็นประโยชน์ต่อการทำความเข้าใจถึงพฤติกรรมการช่วยเหลือสังคมและปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อพฤติกรรมการช่วยเหลือสังคมในช่วงวิกฤตโควิด - 19 ของคนวัยทำงานในกรุงเทพมหานคร ซึ่งสามารถใช้เป็นแนวทางในการกำหนดนโยบายเพื่อการส่งเสริมทุนมนุษย์ ทุนทางสังคม และพัฒนาความเป็นพลเมืองผ่านบทบาทการช่วยเหลือสังคมของประชากรไทย
เอกสารอ้างอิง
ณัฐณิชากร ศรีบริบูรณ์. (2550). การพัฒนาโมเดลเชิงสาเหตุของจิตอาสาของนักเรียนมัธยมศึกษาตอนปลาย ในโรงเรียนสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. ใน วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการวิจัยการศึกษา. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เติมศักดิ์ คทวณิช. (2549). จิตวิทยาทั่วไป. กรุงเทพมหานคร: บริษัท ซีเอ็ดยูเคชั่น จำกัด (มหาชน).
นราเขต ยิ้มสุข. (2561). โมเดลความสัมพันธ์เชิงสาเหตุของผลการปฏิบัติงานของอาสาสมัครแรงงาน. วารสาร HR Intelligence, 13(1), 79-98.
นันทพร ไม้ทองดี และนาตยา แพ่งศรีสา. (2562). พฤติกรรมการบริจาคเงินเพื่อการกุศลของผู้สูงอายุในอำเภอเมืองนครสวรรค์ จังหวัดนครสวรรค์. วารสารวิทยาการจัดการปริทัศน์, 21(2), 107-117.
ผู้จัดการออนไลน์. (2563). ตู้ปันสุข จากคำปรามาส สู่เทรนด์ใหม่การปันน้ำใจช่วยผู้ยากไร้ช่วงโควิด-19. เรียกใช้เมื่อ 11 พฤษภาคม 2563 จาก https://mgronline.com/travel /detail/9630000048681
พระครูพิลาศสรกิจ และคณ. (2562). ศึกษาวิเคราะห์การให้ทานในสังคมไทยยุคปัจจุบัน. วารสารรมหาจุฬานาครทรรศน์, 6(5), 2302-2315.
สยามรัฐออนไลน์. (2563). เปิดไทม์ไลน์ต้นตอโควิดโลก-โควิดไทย. เรียกใช้เมื่อ 20 เมษายน 2563 จาก https://siamrath.co.th/n/148697
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2563). การสำรวจสภาวะสังคม วัฒนธรรม และสุขภาพจิต พ.ศ. 2561. เรียกใช้เมื่อ 20 มกราคม 2564 จาก www.nso.go.th/sites/2014/DocLib13/ด้านสังคม/สาขาศาสนา/ภาวะทางสังคมและวัฒนธรรม/2561/Full_report61.pdf
สำนักยุทธศาสตร์และประเมินผล. (2562). สถิติกรุงเทพมหานคร 2562. เรียกใช้เมื่อ 18 สิงหาคม 2563 จาก www.bangkok.go.th/pipd/page/sub/16647/สถิติกรุงเทพมหานคร-2562
สิทธิโชค วรานุสันติกุล. (2549). จิตวิทยาสังคม: ทฤษฎีและการประยุกต์. กรุงเทพมหานคร: ห้างหุ้นส่วนจำกัด เม็ดทรายปริ้นติ้ง.
สุวรรณี คำมั่น และคณะ. (2551). ทุนทางสังคมกับการพัฒนาทุนมนุษย์. ใน เอกสารประกอบการสัมมนาวิชาการประจำปี 2551. สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
อาจยุทธ เนติธนากุล และโยธิน แสวงดี. (2547). แนวคิดเพื่อการพัฒนาชุมชนในมิติพลวัตทางคนวัยทำงาน ทุนทางสังคม ทุนมนุษย์และองค์ความรู้แนวคิดทางเศรษฐศาสตร์ใหม่. วารสารสุโขทัยธรรมาธิราช, 17(1), 57-64.
Bandura, A. (1977). Social Learning Theory. New Jersey: Prentice Hall.
Best, J. W. (1981). Research in Education. New Jersey: Prentice Hall.
Cronbach, L. J. (1970). Essential of Psychological Testing. New York: Harper Row.
Degasperi, N. C. & Mainardes, E. W. (2017). What Motivates Money Donation? A Study on External Motivators. Revista de Administração, 52(4), 363–373.
Dunfield, K. A. (2014). A Construct Divided: Prosocial Behavior as Helping Sharing, and Comforting Subtypes. Front Psychol, 958(4), 1-13.
Hair, F. J. et al. (2010). Multivariate Data Analysis. London: Prentice Hall.
Jabbary, N. & Madhoshi, M. (2014). Factors Affecting Knowledge Sharing Behavior in Academic Communities: Grounded Theory International. Journal of Education and Practice, 2(6),126-136.
Jonas, K. (2012). Restoring Civil Societies: The Psychology of Intervention and Engagement Following Crisis. New Jersey: Wiley-Blackwell.
Khazanie, R. (1996). Statistics in a World of Applications. New York: HarperCollins College Publishers.
Latané, B. & Darley, J. M. (1970). The Unresponsive Bystander: Why Doesn’t He Help? New York: Appleton-Century-Croft.
Marsh, A. A. et al. (2007). Accurate Identification of Fear Facial Expressions Predicts Prosocial Behavior. Emotion, 7(2), 239-251.
Meier, S. (2006). A Survey of Economic Theories and Field Evidence on Pro‐Social Behavior. Boston: Federal Reserve Bank of Boston’s Research Center for Behavioral Economics and Decision-Making.
Milgram, S. (1970). The Experience in Living Cities. Science, 167(3924), 1461-1468.
Pelham, B. & Crabtree, S. (2008). Worldwide, Highly Religious More Likely to Help Others: Pattern Holds Throughout the World and Across Major Religions. Retrieved August 30, 2020, from https://news.gallup.com/poll/111013 /worldwide-highly-religious-more-likely-help-others.aspx
Penner, L. A. et al. (1995). Measuring the Prosocial Personality. Hillsdale New Jersey: LEA.
Sanstock, J. (2007). A Topical Approach to Life Span Development. New York: McGraw-Hill.
Stiglitz, J. E. (2012). The Price of Inequality: How Today's Divided Society Endangers Our Future. New York: W.W. Norton & Company.
Stukas, A. A. et al. (1999). Parental Helping Models, Gender, and Service-Learning. Journal of Prevention & Intervention in the Community, 18(1-2), 5-18.
Vollhardt, R. J. (2009). Altruism Born of Suffering and Prosocial Behavior Following Adverse Life Events: A Review and Conceptualization. Soc Just Res, 22(1), 53-97.
Zubairi, F. H. & Siddiqui, D. A. (2019). Factors Influencing Donation Behavior: The Role of Seasonal Effects. Retrieved August 28, 2020, from http://dx. doi.org/10.2139/ssrn 3444113
