ยุทธศาสตร์การส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน ประเทศไทย
คำสำคัญ:
ยุทธศาสตร์, การส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ, องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น, ภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบนบทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัญหาการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน ประเทศไทย 2) กำหนดยุทธศาสตร์การส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น และ3) ทดลองและประเมินผลยุทธศาสตร์การส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น วิธีวิจัยแบบวิจัยและพัฒนา มี 3 ระยะ คือ ระยะที่ 1 สภาพปัญหาการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ ใช้แบบสัมภาษณ์ จำนวน 20 คน และแบบสอบถาม จำนวน 400 คน เลือกตัวอย่างแบบเจาะจง เป็นผู้ที่เกี่ยวกับการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ ระยะที่ 2 กำหนดยุทธศาสตร์การส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น เป็นผู้ทรงคุณวุฒิมีความรู้ความสามารถการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ ใช้แบบสัมภาษณ์เชิงลึกและสนทนากลุ่ม จำนวน 20 คน และระยะที่ 3 ทดลองและประเมินผลยุทธศาสตร์ ใช้แบบประเมิน จำนวน 30 คน เลือกกลุ่มประชากรจากกลุ่มผู้ให้ข้อมูลหลักด้วยวิธีการคัดเลือกแบบเจาะจง ใช้สถิติความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน t-test และวิเคราะห์เชิงเนื้อหา สรุปภาพรวม ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพปัญหาส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ โดยภาพรวมอยู่ระดับปานกลาง ( = 2.65, S.D. = 0.65) มี 5 ด้าน ได้แก่ 1.1) การปรับเปลี่ยนระบบบริการสาธารณสุข 1.2) การสร้างนโยบายสาธารณะเพื่อสุขภาพ 1.3) การพัฒนาทักษะส่วนบุคคล 1.4) การเสริมสร้างความเข้มแข็งชุมชน และ 1.5) การส่งเสริมสิ่งแวดล้อม 2) การกำหนดยุทธศาสตร์ ประกอบด้วย วิสัยทัศน์ พันธกิจ วัตถุประสงค์หรือเป้าหมาย แผนยุทธศาสตร์ แผนงาน/โครงการ ตัวชี้วัด งบประมาณ และประโยชน์ที่คาดว่าได้รับ ประเด็นยุทธศาสตร์ ได้แก่ 2.1) การพัฒนาและปรับเปลี่ยนระบบบริการสาธารณสุข 2.2) การสร้างนโยบายสาธารณสุขเพื่อสุขภาพ และ 2.3) การพัฒนาทักษะส่วนบุคคล และ 3) การทดลองและประเมินผลคือ มีความเหมาะสมและความเป็นไปได้ ค่าเฉลี่ยตั้งแต่ระดับ
>3.51 ขึ้นไป มีความเหมาะสมระดับมาก ผ่านเกณฑ์การประเมิน
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงมหาดไทย สำนักบริหารยุทธศาสตร์กลุ่มจังหวัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน. (2562). สถิติจำนวนผู้สูงอายุ ปี 2558. เรียกใช้เมื่อ 24 ธันวาคม 2562 จากhttp://www.osmnortheast-n1.moi.go.th/ud/index.php?option=com_ weblinks&view=category&id=36&Itemid=94
กานดา เต๊ะขันหมาก และคณะ. (2559). รูปแบบการบริหารงานขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุในจังหวัดลพบุรี. วารสาร มจร สังคมศาสตร์ปริทรรศน์, 5(3), 187-202.
เกษรา โพธิ์เย็น. (2562). สังคมผู้สูงอายุ: โอกาสของธุรกิจที่ยั่งยืนในอนาคต. วารสารวิทยาการจัดการปริทัศน์, 21(1), 201-209.
โกวิทย์ พวงงาม. (2559). การจัดการปัญหาการทุจริตในองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. กรุงเทพมหานคร: สถาบันพระปกเกล้า.
นักวิชาการสาธารณสุข. (14 พฤษภาคม 2563). ยุทธศาสตร์การส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน ประเทศไทย. (สุวิทย์ ชาวสวน, ผู้สัมภาษณ์)
บุญชม ศรีสะอาด. (2556). วิธีการทางสถิติสำหรับการวิจัย เล่ม 2. กรุงเทพมหานคร: สุวีริยาการพิมพ์.
ประเสริฐ โพธิ์มี. (2562). การประเมินการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์การปฏิรูประบบสุขภาพ: ประเด็นการพัฒนาระบบสุขภาพระดับอำเภอ จังหวัดอุทัยธานี. วารสารสถาบันราศนราดูร, 13(3), 128-136.
ผู้บริหารองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. (14 พฤษภาคม 2563). ยุทธศาสตร์การส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน ประเทศไทย. (สุวิทย์ ชาวสวน, ผู้สัมภาษณ์)
ผู้สูงอายุ ท่านที่ 5. (14 พฤษภาคม 2563). ยุทธศาสตร์การส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน ประเทศไทย. (สุวิทย์ ชาวสวน, ผู้สัมภาษณ์)
มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุ. (2564). ประเทศไทยกับสังคมผู้สูงอายุ. เรียกใช้เมื่อ 4 มกราคม 2564 จาก https://www.stou.ac.th/stouonline/lom/data/sec/ Lom12/05-03.html
สถิติผู้สูงอายุประเทศไทย. (2563). สถิติผู้สูงอายุประเทศไทย. เรียกใช้เมื่อ 24 เมษายน 2564 จาก https://weareyounging.com
สำนักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์จังหวัดหนองคาย. (2561). แผนยุทธศาสตร์ผู้สูงอายุจังหวัดหนองคายปี พ.ศ.2561-พ.ศ.2564. หนองคาย: กลุ่มนโยบายและวิชาการ.
สุดารัตน์ สุดสมบูรณ์ และคณะ. (2559). บทบาทขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในการดูแลผู้สูงอายุไทย. วารสารเทคโนโลยีภาคใต้, 9(1), 121-127.
อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน. (14 พฤษภาคม 2563). ยุทธศาสตร์การส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน ประเทศไทย. (สุวิทย์ ชาวสวน, ผู้สัมภาษณ์)
Cronbach, L. J. (1990). Essentials of psychological testing. (5th ed.). New York: Harper Collins. Publishers.
Krejcie, R. V. & Morgan, D. W. (1970). Determining Sample Size for Research Activities. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607-610.
Likert, R. (1967). “The Method of Constructing and Attitude Scale”. In Reading in Fishbeic, M (Ed.), Attitude Theory and Measurement (pp. 90-95). New York: Wiley & Son.
World health organization. (1986). Ottawa charter of health promotion. Geneva: World health organization.
