แนวคิดศาสตร์พระราชาในนวนิยายยอดเยี่ยมสมัยรัชกาลที่ 9

บทคัดย่อ

          บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิดที่สอดคล้องกับศาสตร์พระราชาในนวนิยายยอดเยี่ยม ที่ได้รับการคัดเลือกจากคณะอนุกรรมการพิจารณายกย่องวรรณกรรมในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ที่มีแนวคิดตามศาสตร์พระราชา จำนวน 9 เรื่อง ได้แก่ เขาชื่อกานต์ ทุ่งมหาราช บางกะโพ้ง บุษบกใบไม้ ผู้หญิงคนนั้นชื่อบุญรอด ผู้ใหญ่ลีกับนางมา แผ่นดินนี้ยังรื่นรมย์ ไผ่แดง และลูกอีสาน บทความวิจัยนี้เป็นการวิจัยเอกสาร และเสนอผลการศึกษาด้วยวิธีพรรณนาวิเคราะห์ผลการศึกษาพบว่า แนวคิดศาสตร์พระราชาในนวนิยายยอดเยี่ยมสมัยรัชกาลที่ 9 ที่ปรากฏอย่างเด่นชัดมี 5 ด้าน ได้แก่ 1) การพึ่งพาตนเอง 2) การพออยู่พอกิน 3) การมีความเพียร 4) การมีความรู้ ความเข้าใจในงาน สภาพภูมิประเทศและบริบททางสังคม และ 5) การยึดถือประโยชน์ส่วนรวม นวนิยายยอดเยี่ยมในสมัยรัชกาลที่ 9 ทั้ง 9 เรื่องปรากฏศาสตร์พระราชาทั้ง 5 ด้านอย่างครบถ้วนและสัมพันธ์กัน สะท้อนให้เห็นว่าศาสตร์พระราชาทั้ง 5 ด้านเป็นคุณสมบัติพื้นฐานที่สำคัญที่บุคคลทุกคนควรมี เนื่องจากคุณสมบัติเหล่านี้ จะส่งผลให้บุคคลผู้นั้นดำเนินชีวิตได้อย่างราบรื่น ประสบความสำเร็จในชีวิตและการทำงาน อยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคมได้อย่างมีความสุข และพร้อมที่จะช่วยเหลือผู้อื่นและสังคม โดยยึดถือประโยชน์ส่วนรวมเป็นที่ตั้งได้   ทำให้สังคมสามารถพัฒนาไปได้อย่าง มั่นคงและยั่งยืน แม้นวนิยายเหล่านี้จะเขียนขึ้นมาเป็นระยะเวลานานแล้ว แต่แนวคิดเรื่องศาสตร์พระราชาที่ปรากฏในเรื่องดังกล่าวก็ยังมีความร่วมสมัยอยู่เสมอ จึงเห็นได้ว่าแนวคิดศาสตร์พระราชาไม่ได้เป็นเพียงวาทกรรมแต่สามารถนำมาประยุกต์ใช้ได้อย่างเป็นรูปธรรม