แนวทางการบริหารจัดการกองทุนเพื่อโครงการอาหารกลางวัน ในโรงเรียนประถมศึกษาที่มีประสิทธิภาพ เพื่อลดปัญหาภาวะทุพโภชนาการของนักเรียน
คำสำคัญ:
แนวทางการบริหารจัดการ, กองทุนเพื่อโครงการอาหารกลางวัน, ภาวะทุพโภชนาการบทคัดย่อ
บทความฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัญหาการดำเนินงานโครงการอาหารกลางวัน 2) พัฒนาแนวทางการบริหารจัดการกองทุนและ 3) ถอดบทเรียนและจัดทำข้อเสนอแนะเชิงนโยบายการบริหารจัดการกองทุน ใช้วิธีวิจัยแบบผสมผสาน มี 3 ขั้นตอน ได้แก่ 1) ศึกษาสภาพปัญหา จากผู้บริหารสถานศึกษา ครู และผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 216 คน โดยการประชุมและ การสัมภาษณ์ 2) พัฒนาแนวทางการบริหารจัดการกองทุนและตรวจสอบแนวทาง โดยใช้การประชุมเชิงปฏิบัติการและการสนทนากลุ่ม จากผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 60 คน นำแนวทางไปทดลองใช้กับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องและสถานศึกษาเป้าหมาย จำนวน 52 แห่ง โดยใช้การประเมินความเหมาะสม ความเป็นไปได้ และการรายงานผลการดำเนินงาน 3) ถอดบทเรียนและจัดทำข้อเสนอแนะเชิงนโยบายจากผู้บริหารสถานศึกษาและครู จำนวน 156 คน โดยใช้การสุนทรียสนทนา วิเคราะห์ข้อมูล โดยใช้ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการศึกษา พบว่า สภาพปัญหาการดำเนินงาน ได้แก่ งบประมาณล่าช้า ใช้ข้อมูลสารสนเทศน้อย แนวทางการดำเนินงาน ได้แก่ โรงเรียนควรมีข้อมูลสารสนเทศที่พร้อมใช้ มีแนวทาง การบริหารที่ชัดเจน ผลการพัฒนาแนวทางพบว่า มี 5 องค์ประกอบ ได้แก่ หลักการ วัตถุประสงค์ การดำเนินงาน ผลการดำเนินงาน และ เงื่อนไขความสำเร็จ จำแนกเป็นระดับนโยบายและระดับปฏิบัติ ผลการประเมินความเหมาะสม ( = 4.29, S.D. = 0.66) และความเป็นไปได้ (
= 4.22, S.D. = 0.64) โดยรวมอยู่ในระดับมาก การทดลองใช้ พบว่า ความสามารถในการดำเนินงานตามแนวทางที่ได้พัฒนาขึ้น โดยรวมอยู่ในระดับมาก (
= 4.27, S.D. = 0.69) อัตราภาวะทุพโภชนาการของนักเรียน ลดลงร้อยละ 2.91 การประชาสัมพันธ์และความพึงพอใจ โดยรวมอยู่ในระดับมาก (
= 4.00, S.D. = 0.76) ผลการถอดบทเรียนและจัดทำข้อเสนอแนะ พบว่า สถานศึกษามีแนวทางปฏิบัติที่ดีในการแก้ปัญหาภาวะทุพโภชนาการ ผู้แทนคณะกรรมการบริหารจัดการกองทุน ควรเป็นบุคคลที่ได้รับมอบหมายอย่างเป็นทางการ
เอกสารอ้างอิง
ชนก แสนติยศ. (2558). การบริหารงานโครงการอาหารกลางวันของสถานศึกษาขั้นพื้นฐานในพื้นที่พิเศษ สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงราย เขต 3. วารสารมหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย, 8(18), 1-10.
ณัฐธิกานต์ โสกงโสด. (2559). ปัญหาการดำเนินงานโครงการอาหารกลางวันของโรงเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบุรีรัมย์เขต 2. ใน การประชุมวิชาการและเสนอผลงานวิจัยระดับชาติ ครั้งที่ 3 ก้าวสู่ทศวรรษที่ 2: บูรณาการงานวิจัยใช้องค์ความรู้สู่ความยั่งยืน 17 มิถุนายน 2559 . วิทยาลัยนครราชสีมา จังหวัดนครราชสีมา.
บุญชม ศรีสะอาด. (2556). การพัฒนารูปแบบการประเมินสมรรถนะครูระดับประถมศึกษา สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. วารสารการวัดผลการศึกษา มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 22(1), 95-113.
พรพิพัฒน์ ตั้งจิตรวัฒนากุล. (2560). แนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำแบบให้บริการของผู้บริหารสถานศึกษาระดับมัธยมศึกษา. วารสารสักทอง: วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ (สทมส.), 23(1), 38-54.
พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542. (2542). ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม 116 ตอนที่ 74 ก, หน้า 4. (19 สิงหาคม 2542).
สำนักงานกองทุนเพื่อโครงการอาหารกลางวัน. (2559). คู่มือการดำเนินงานกองทุนเพื่อโครงการอาหารกลางวันในโรงเรียน. กรุงเทพมหานคร: กองทุนเพื่อโครงการอาหารกลางวันในโรงเรียนประถมศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2561). ข้อมูลสารสนเทศทางการศึกษา ปี 2558 -2 559. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงศึกษาธิการ.
สุภาภรณ์ กิตติรัชฎานนท์. (2558). การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมการจัดการเรียนรู้เพื่อสร้างโอกาสและคุณภาพของผู้เรียนโดยใช้การเรียนรู้ทางไกลผ่านเทคโนโลยีสารสนเทศ ของโรงเรียนศึกษาสงเคราะห์ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. กรุงเทพมหานคร: ศูนย์พัฒนาคุณภาพการศึกษาด้วยเทคโนโลยีการศึกษาทางไกล.
Michael Ollinger and Joanne Guthrie. (2015). Economies of Scale, the Lunch-Breakfast Ratio, and the Cost of USDA School Breakfasts and Lunches. ERR-196. U.S.: Department of Agriculture, Economic Research Service.
Rethmeyer. (1988). Statistics : An Introductory Analysis (3 nd). New York: Kaper & Row, Publisher.
