รูปแบบการสร้างเสริมวัฒนธรรมการประเมินผลตามแนวคิดชุมชน การเรียนรู้ทางวิชาชีพ สำหรับครูระดับประถมศึกษา
คำสำคัญ:
รูปแบบ, วัฒนธรรมการประเมินผล, ชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ, ครูระดับประถมศึกษาบทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาองค์ประกอบและตัวบ่งชี้วัฒนธรรมการประเมินผลสำหรับครูประถมศึกษา 2) พัฒนารูปแบบการสร้างเสริมวัฒนธรรมการประเมินผลตามแนวคิดชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ 3) ศึกษาผลการทดลองใช้รูปแบบ โดยใช้วิธีวิจัยแบบการวิจัยและพัฒนา กลุ่มตัวอย่างเป็นครูใน 2 โรงเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสกลนคร เขต 3 ปีการศึกษา 2563 โรงเรียนละ 10 คน ได้มาด้วยการสุ่มอย่างง่ายแบ่งเป็นกลุ่มทดลองและกลุ่มควบคุม เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ แบบทดสอบ แบบประเมินทักษะ แบบสอบถาม และแบบประเมินตนเอง สถิติที่ใช้ ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบค่าที พบว่า 1) วัฒนธรรมการประเมินผล มี 4 องค์ประกอบ 60 ตัวบ่งชี้ คือ 1.1) ความรู้ความเข้าใจ 1.2) ทักษะปฏิบัติ 1.3) ความเชื่อค่านิยมต่อการนำการประเมินผลไปใช้ และ 1.4) การนำการประเมินผลไปใช้อย่างต่อเนื่อง 2) รูปแบบมี 7 องค์ประกอบ ได้แก่ ความเป็นมาและความสำคัญ จุดมุ่งหมาย แนวคิดพื้นฐาน หลักการ ขอบข่าย แนวทางการพัฒนา และการวัดประเมินผล โดยมีแนวทางการพัฒนาวัฒนธรรม คือ 2.1) การสร้างโครงสร้างสนับสนุนชุมชนการเรียนรู้ 2.2) การเรียนรู้ร่วมกัน 2.3) การปฏิบัติร่วมกันเพื่อพัฒนาผู้เรียน และ 2.4) การให้ข้อมูลย้อนกลับอย่างกัลยาณมิตร ผลการประเมินความเหมาะสมอยู่ในระดับมากที่สุด 3) ผลการทดลองใช้รูปแบบ พบว่า กลุ่มทดลองมีคะแนนความรู้ความเช้าใจ ร้อยละ 77 ทักษะปฏิบัติ ร้อยละ 87 มีความเชื่อค่านิยมอยู่ระดับมาก และมีการนำไปใช้อยู่ระดับมากที่สุด ทุกด้านเป็นไปตามเกณฑ์และสูงกว่ากลุ่มควบคุม อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และกลุ่มทดลองมีวัฒนธรรมการประเมินผลด้านความรู้ความเข้าใจ ด้านความเชื่อและค่านิยม และด้านการนำไปใช้อย่างต่อเนื่อง สูงกว่าก่อนใช้รูปแบบอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
เอกสารอ้างอิง
ทิศนา แขมมณี. (2558). ศาสตร์การสอน: องค์ความรู้เพื่อจัดกระบวนการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ปิยพร ชุมจันทร์. (2558). รูปแบบการพัฒนาครูด้านการประเมินการเรียนรู้สำหรับสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน. ใน ดุษฎีนิพนธ์ศึกษาศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาวิจัยและประเมินทางการศึกษา. มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
พวงรัตน์ ทวีรัตน์. (2540). วิธีการวิจัยทางพฤติกรรมศาสตร์และสังคมศาสตร์. (พิมพ์ครั้งที่ 7). กรุงเทพมหานคร: สำนักทดสอบทางการศึกษาและจิตวิทยา มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร.
วิจารณ์ พานิช. (2555). วิถีสร้างการเรียนรู้เพื่อศิษย์ในศตวรรษที่ 21 มูลนิธิสดศรี - สฤษดิ์วงศ์. กรุงเทพมหานคร: เอสอาร์พริ้นติ้ง.
วิษณุ ทรัพย์สมบัติ. (2549). การพัฒนาวัฒนธรรมการประเมินการเรียนการสอนของครู: การฝึกอบรมโดยใช้โรงเรียนเป็นฐานด้วยการสร้างเครือข่ายและการคิดสะท้อนอภิมาน. ใน ดุษฎีนิพนธ์ครุศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาวิธีวิทยาการวิจัยการศึกษา. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
ศูนย์พัฒนาวิชาการเพื่อการเรียนรู้ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม. (2556). บันทึกกระบวนการ CADL MSU I: กระบวนทัศน์ กระบวนการ และประสบการณ์การขับเคลื่อนทักษะอนาคตในบริบทไทย. มหาสารคาม: สำนักพิมพ์แห่งมหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
สํานักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2558). สมรรถนะการศึกษาไทยในเวทีสากล พ.ศ. 2558 (IMD 2015). กรุงเทพมหานคร: พริกหวานกราฟฟิค.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2553). การกำหนดมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษา. เรียกใช้เมื่อ 2 พฤษภาคม 2562 จาก http://www.sesa20.go.th
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2556). แนวทางการเสริมสร้างวัฒนธรรมองค์กร. เรียกใช้เมื่อ 16 ธันวาคม 2562 จาก http://skm.sskedarea.net/plan /obce.
สำนักพัฒนาครูและบุคลากรการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2560). คู่มือประกอบการอบรมคณะกรรมการขับเคลื่อนกระบวนการ PLC (Professional Learning Community) “ชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ” สู่สถานศึกษา . กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์คุรุสภา กระทรวงศึกษาธิการ.
สำนักวิชาการและมาตรฐานการศีกษา. (2554). แนวปฏิบัติการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.
สำราญ กำจัดภัย. (2560). รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะนักศึกษาครูในการเตรียมฝึกปฏิบัติการสอน โดยใช้การเสริมสร้างพลังและการจัดการเรียนรู้เชิงรุก. ใน รายงานการวิจัย. มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.
สุวิมล ว่องวานิช และคณะ. (2556). การวัดและประเมินผลการเรียนรู้แนวใหม่. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
อรรถกร ชัยมูล. (2561). การพัฒนาหลักสูตรฝึกอบรมเพื่อเสริมสร้างวัฒนธรรมการวิจัยในการจัดการเรียนรู้สําหรับครูโรงเรียนประถมศึกษา สังกัดสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาบึงกาฬ. ใน ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัญฑิต สาขาวิชาวิจัยหลักสูตรและการสอน. มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร.
Binkley. M. (2013). Draft White Paper 1: Defining 21st Century Skills. Assessment and Teaching of 21st Century Skills (ATCS). Retrieved July 12, 2018, from http://atc21s.org /wpcontent/uploads/2011/11/1-Defining-21st-Century-Skills.pdf
Carpenter, D. (2012). Professional Learning Communities’ Impact on Science Teacher Classroom Practice in a Midwestern Urban School District. Dissertations. Lincoln, USA: University of Nebraska - Lincoln.
Ferguson, L. (2003). Developing an evaluative culture. Retrieved March 2, 2018, from http://www/evaluation/canada/distribution220030917 _ferguson_linda.pdf
Phillip, J. B. (2009). The five dimensions of professional learning communities In Improving exemplary Texas elementary schools. In DissertationPrepared for the Degree of Doctor of Education. University of north Texas.
Sanders, J. R. (2002). A vision for Evaluation. American Journal of Evaluation, 22(5), 363-366.
The United States General Accounting Office: GAO. (2003). An evaluation culture and collaborative partnerships help build agency capacity. Retrieved May 1, 2018, from http://www.gao.gov/cgi-bin/getrpt? GAO-03-454
Trochim, W. M. K. (2002). An evaluative culture. Retrieved May 1, 2018, from http://www.socialresearchmethods.Net/kb/evalcult.htm
Trompenaars, F. & Hampden-Turner, C. (2006). Riaing the wave of culture. Understanding cultural diversity in business. London: Nicholas Berate.
