รูปแบบการบริหารแบบมีส่วนร่วมเพื่อส่งเสริมการมีงานทำ สำหรับนักเรียนที่มีความบกพร่องทางสติปัญญา สังกัดสำนักบริหารงานการศึกษาพิเศษ
คำสำคัญ:
การบริหารแบบมีส่วนร่วม, การส่งเสริมการมีงานทำ, รูปแบบ, นักเรียนที่มีความบกพร่องทางสติปัญญาบทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพ และแนวทางการบริหาร 2) สร้างรูปแบบการบริหารแบบมีส่วนร่วม เพื่อส่งเสริมการมีงานทำสำหรับนักเรียนที่มีความบกพร่องทางสติปัญญา สังกัดสำนักบริหารงานการศึกษาพิเศษ 3) ประเมินรูปแบบการบริหาร โดยใช้วิธีการประยุกต์ระเบียบวิธีวิจัยการวิจัยและพัฒนา มีขั้นตอน คือ 1) การศึกษาสภาพ และแนวทาง กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ ผู้บริหารสถานศึกษา รองผู้อำนวยการฝ่ายวิชาการ ครูผู้สอนงานอาชีพ จำนวน 144 คน และสถานศึกษาที่มีวิธีปฏิบัติที่ดี จำนวน 5 แห่ง ผู้ทรงคุณวุฒิ คือ ผู้บริหารสถานศึกษา และอดีตผู้บริหารสถานศึกษา จำนวน 3 คน เก็บรวบรวมข้อมูลโดยใช้ แบบสอบถาม และแบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ ได้แก่ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และแปลผลเทียบเกณฑ์ 2) การสร้างรูปแบบ โดยนำข้อมูลจากขั้นตอน ที่ 1 มายกร่างรูปแบบ และการตรวจสอบร่างรูปแบบด้านความเหมาะสมโดยการสัมมนาอิงผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 9 คน ใช้วิเคราะห์เนื้อหา 3) ประเมินรูปแบบ โดยผู้อำนวยการสถานศึกษา รองผู้อำนวยการฝ่ายวิชาการ และครูผู้สอนงานอาชีพ จำนวน 323 คน ใช้แบบสอบถามความเป็นไปได้และความเป็นประโยชน์ของรูปแบบ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ ค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และแปลผลเทียบเกณฑ์ ผลการวิจัยพบว่า สภาพการบริหาร ในภาพรวมอยู่ในระดับมาก แนวทางของการบริหาร ประกอบด้วย ด้านการบริหารเชิงกลยุทธ์ ด้านการมีส่วนร่วมในการบริหาร ด้านการทำงานเป็นทีม ด้านการกระจายอำนาจในการบริหาร และปัจจัยความสำเร็จ โดยรูปแบบ มี 5 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) บทบาทของผู้เกี่ยวข้อง 2) การบริหารเชิงกลยุทธ์แบบมีส่วนร่วม 3) วิธีการส่งเสริมทักษะอาชีพและการมีงานทำ 4) การทำงานเป็นทีม 5) ผลลัพธ์ ซึ่งประเมินความเป็นไปได้และความเป็นประโยชน์ของรูปแบบโดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก
เอกสารอ้างอิง
กฎกระทรวงกำหนดคนพิการที่นายจ้างหรือเจ้าของประกอบการและหน่วยงานของรัฐจะต้องรับเข้าทำงาน และจำนวนเงินที่นายจ้างหรือเจ้าของสถานประกอบการจะต้องนำส่งเข้ากองทุนส่งเสริมและพัฒนาคุณภาพชีวิตคนพิการ พ.ศ. 2554. (2554). ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 128 ตอนที่ 30 ก หน้า 1 (29 เมษายน 2554).
กุลยา ก่อสุวรรณ. (2553). การสอนเด็กที่มีความบกพร่องเล็กน้อย. กรุงเทพมหานคร: สหมิตรพริ้นติ้ง แอนด์พับลิสชิ่ง.
กุลยา ก่อสุวรรณ. (2553). ภาวะบกพร่องทางสติปัญญา ศูนย์พัฒนาศักยภาพเด็ก (RICS) โครงการจัดตั้งสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้มีความสามารถพิเศษและเด็กที่มีความต้องการพิเศษแห่งชาติ. กรุงเทพมหานคร: มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ณรงค์ อภัยใจ. (2553). รูปแบบการจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาอาชีพสำหรับเด็กด้อยโอกาสในพื้นที่ภูเขาสูงและถิ่นทุรกันดาร (Muangkud Model) โรงเรียนบ้านเมืองกึ้ด. ใน รายงานการวิจัย. โรงเรียนบ้านเมืองกึ้ด.
ถวิลวดี บุรีกุล. (2552). การมีส่วนร่วม แนวคิด ทฤษฎีและกระบวนการ. (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพมหานคร: เอ.พี. กราฟิค ดีไซน์และการพิมพ์.
พระราชบัญญัติการจัดการศึกษาสำหรับคนพิการ พ.ศ. 2551. (2551). ราชกิจจานุเบกษา เล่มที่ 125 ตอนที่ 28 ก หน้า 3 (5 กุมภาพันธ์ 2551).
พิณญารัตน์ ทองเหลือง. (2560). แนวทางการพัฒนาการบริหารแบบมีส่วนร่วมของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 41 จังหวัดกำแพงเพชร. ใน การค้นคว้าอิสระครุศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาการบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร.
ภัคธดา สุวรรณนวล. (2560). ปัจจัยคัดสรรด้านการบริหารที่ส่งผลต่อการจัดการศึกษาเพื่อการมีงานทำของนักเรียนในโรงเรียนเฉพาะความพิการสำหรับนักเรียนที่มีความบกพร่องทางสติปัญญา สังกัดสำนักบริหารงานการศึกษาพิเศษ. ใน วิทยานิพนธ์ศึกษาศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช.
เมตต์ เมตต์การุณ์จิต. (2553). การบริหารจัดการศึกษาแบบมีส่วนร่วม: ประชาชน องค์กรปกครอง ส่วนท้องถิ่น และราชการ. (พิมพ์ครั้งที่ 3). นนทบุรี: บุ๊คพอยท์.
สดใส คุ้มทรัพย์อนันต์. (2551). การประเมินผลโครงการทดลองจ้างงานผู้บกพร่องทางสติปัญญา. วารสารราชานุกูล: 23(1), 1-18.
สำนักบริหารงานการศึกษาพิเศษ. (2559). โครงการพัฒนาวิชาชีพเพื่อการมีงานทำของเรียนเฉพาะความพิการ. กรุงเทพมหานคร: สำนักบริหารงานการศึกษาพิเศษ.
สำนักบริหารงานการศึกษาพิเศษ. (2560). การศึกษาสภาพความพร้อมด้านอาชีพในโรงเรียนเฉพาะความพิการ. กรุงเทพมหานคร: สำนักบริหารงานการศึกษาพิเศษ.
สุกัญญา แช่มช้อย และชญาพิมพ์ อุสาโห. (2555). การจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานเพื่อประกอบอาชีพ: โรงเรียนถนอมราษฎร์บำรุง. Journaal of Education, 35(1), 100-110.
อ่อนแก้ว จรัสดำรงวัฒน์. (2556). การจัดประสบการณ์ทักษะชีวิตในบ้านตามแนวคิดของ Harrow เพื่อพัฒนาทักษะการคิดและความสามารถในการประกอบอาหาร ของนักเรียนบกพร่องทางสติปัญญาระดับเรียนได้ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1. ใน วิทยานิพนธ์ครุศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงราย.
Basham. C. J. (2011). The role of career education and guidance for students in year 13 and implications for students’ career decision making, Master’s Thesis. Retrieved June 11 , 2019, from http://www.unitec.researcbank. ac.nz/handle/ 10652/1549
Brittingham, K. V. (1998). The Characterization of Successful School, Family and Community Partnerships. Dissertation Abstracts International, 59(5), 1406-A.
Browder, D. M. et al. (2001). Reviewing resources on self-determination: A map for teachers. Remedial and Special Education, 22(4), 233-244.
Good, C. V. (1973). Dictionry of education. New York: Mc Graw-Hill Book Company.
Swansburg, R. C. (1996). Management and leadership for nurse managers. (2th ed.). Boston: Jones and Bartlett.
