รูปแบบการจัดการห่วงโซ่คุณค่าหลังการเก็บเกี่ยวข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ในเขตพื้นที่ภาคเหนือของประเทศไทย
คำสำคัญ:
แบบจำลอง, รูปแบบการจัดการ, ห่วงโซ่คุณค่า, ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาปัจจัยด้านกลยุทธ์การผลิต กลยุทธ์การตลาด กลยุทธ์การจัดการที่มีอิทธิพลต่อห่วงโซ่คุณค่าของการจัดการเปลือกและซังข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ในประเทศไทย 2) ศึกษาอิทธิพลของปัจจัยด้านกลยุทธ์การผลิต กลยุทธ์การตลาด กลยุทธ์การจัดการ และห่วงโซ่คุณค่าที่มีต่อผลการดำเนินงานของการเพิ่มมูลค่าหลังการเก็บเกี่ยวข้าวโพดเลี้ยงสัตว์โดยใช้ห่วงโซ่คุณค่าในประเทศไทย และ 3) สร้างแบบจำลองการจัดการห่วงโซ่คุณค่า (Value Chain) ของการจัดการเปลือกและซังข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ในประเทศไทย ใช้วิธีการวิจัยแบบผสมผสาน ระหว่างการวิจัยเชิงปริมาณ ใช้การสุ่มกลุ่มตัวอย่างแบบ ชั้นภูมิ ในกลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ในประเทศไทย จำนวน 400 ตัวอย่าง นำมาใช้วิเคราะห์โมเดลสมการโครงสร้าง เพื่อสร้างแบบจำลอง และใช้การวิเคราะห์ความสัมพันธ์เชิงโครงสร้าง และเชิงคุณภาพ ใช้กลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญแบบเจาะจง ผู้นำกลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ในจังหวัดที่เป็นแหล่งปลูกสำคัญ จำนวน 9 ท่าน ทำการสัมภาษณ์เพื่อยืนยันผลที่ได้ในเชิงปริมาณสำหรับแบบจำลอง ผลการวิจัย พบว่า 1) กลยุทธ์การผลิตด้านการวางแผนและด้านการดำเนินการพัฒนาบุคลากรเพื่อการผลิต กลยุทธ์การตลาดด้านราคา และกลยุทธ์การจัดการด้านคน อยู่ในระดับสูงที่สุด 2) กลยุทธ์การผลิต การตลาด และการจัดการ ส่งผลทางตรงต่อห่วงโซ่คุณค่าของการจัดการเปลือกและซังข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ และส่งผลทางอ้อมต่อผลการดำเนินงานของการเพิ่มมูลค่าหลังการเก็บเกี่ยวข้าวโพดเลี้ยงสัตว์โดยใช้ห่วงโซ่คุณค่า และ 3) แบบจำลองการจัดการห่วงโซ่คุณค่าหลังการเก็บเกี่ยวข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ในเขตพื้นที่ภาคเหนือของประเทศไทย สอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์
เอกสารอ้างอิง
ฐานข้อมูลเกษตรกรกลาง. (2562). ข้อมูลจำนวนครัวเรือนที่ปลูกข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ปี 2562. เรียกใช้เมื่อ 7 พฤษภาคม 2564 จาก http://farmerone. org:9502/analytics/saw.dll?Portal&PortalPath =%2Fshared%2FFarmerOne%2Fmain_corn&NQUser=big13&NQPassword=bigdata13
ไทยโพส. (2558). ตัดวัฏจักรหมอกควันภาคเหนือ. เรียกใช้เมื่อ 3 กรกฏาคม 2562 จาก http://www.risk com thai.org/en/news/newspaper-detail. php?id =30538&pcid=71&pcpage=962
ศูนย์วิจัยกสิกรไทย. (2559). ราคาสินค้าเกษตรบางตัวที่ดีขึ้น หนุนรายได้เกษตรกรปี’60 เป็นบวก 2 ปีติดต่อกัน (กระแสทรรศน์ ฉบับที่ 2806). เรียกใช้เมื่อ 17 มิถุนายน 2559 จาก https://www.kasikornresearch.com/th/analysis/k-econ/business/Pages/36030.aspx
สำนักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร. (2559). ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ถั่วเหลือง ถั่วเขียว และถั่วลิสง ทิศทางพืชเศรษฐกิจไทยในอาเซียน. กรุงเทพมหานคร: บริษัท พรทรัพย์การพิมพ์ จำกัด.
สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร. (2562). ตารางแสดงรายละเอียดข้าวโพดเลี้ยงสัตว์. เรียกใช้เมื่อ 25 เมษายน 2562 จาก http://www.oae.go.th/view/1/ตารางแสดงรายละเอียดข้าวโพดเลี้ยงสัตว์/TH-TH
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2558). หนี้สินของครัวเรือนเกษตร พ.ศ. 2558. เรียกใช้เมื่อ 7 สิงหาคม 2562 จาก http://service.nso.go.th/nso/nsopublish/pubs/e-book/House_ debt_2558/files/assets/common/downloads/publication.pdf
สิทธิเดช พงศ์กิจวรสิน. (2558). ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์กับการสูญเสียพื้นป่า : ปัญหาและทางออก. กรุงเทพมหานคร: สถาบันคลังสมองของชาติ สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.
Blokland & Santema. (2016). Value chain innovation processes and the influence of co-innovation. Retrieved February 10 , 2019, from https://www.researchgate.net/publication/27347311_ Value_chain_ innovation_processes_and_the_influence_of_co-innovation
Calatayud, A. & Ketterer, J. A. (2016). Integrated Value Chain Risk Management.Retrieved February 7 , 2021, from https://publications. iadb.org/publications/english/document/Integrated-Value-Chain-Risk-Management.pdf
Daniel, C. O. (2018). Effects of Marketing Strategies on Organizational Performance. International Journal of Business Marketing and Management (IJBMM), 3(9), 01-09.
Day, G. (2002). Winning the competition for customer relationships. In Working paper, WhartonSchool of Business. University of Pennsylvania.
Harrison, K. (2018). What Is Value Chain Analysis? Retrieved February 7, 2021, from https://www.businessnewsdaily.com/5678-value-chain-analysis.html
Khatun, R. et al. (2016). Value Chain Analysis of Processed Poultry Products (Egg and Meat) in Some Selected Areas of Bangladesh. American Journal of Rural Development, 4(3), 65-70.
Maziti, L. et al. (2018). The relationship between strategic leadership, innovation performance and competitive advantage amongst a sample of small businesses in South Africa. Journal of Contemporary Management, 15(1), 368-394.
Moller, C. (2015). Business Process Innovation as an Enabler of Proactive Value Chains. Retrieved February 7 , 2021, from https://link.springer.com/chapter /10.1007%2F978-3-319-14430-6_2
Porter, M. E. (1985). Competitive Advantage: Creating and Sustaining Superior Performance. New York: Free Press.
Suphatranon, S. et al. (2018). Value chain costing capability and firm performance: an empirical investigation of electronic and electrical appliance business in Thailand. Journal of Humanities and Social Sciences Thonburi University, 12(29), 30-42.
Von Bertalanffy, L. (1968). General system theory. New York: George Braziller.
Yamane, T. (1973). Statistics: An Introductory Analysis. New york: Harper and Row Publication.
Zhang, Y. et al. (2019). The Influence of Management Innovation and Technological Innovation on Organization Performance. A Mediating Role of Sustainability. Sustainability, 11(2), 1-21.
