รูปแบบการขับเคลื่อนบทบาทสตรีต่อการพัฒนาชุมชนที่ยั่งยืน ในศตวรรษที่ 21

บทคัดย่อ

          บทความวิจัยฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาบทบาทและสภาพปัญหาการดำเนินงานของสตรีต่อการพัฒนาชุมชนที่ยั่งยืนในศตวรรษที่ 21 2) ศึกษาการขับเคลื่อนบทบาทสตรีต่อการพัฒนาชุมชนที่ยั่งยืนในศตวรรษที่ 21 และ 3) เสนอรูปแบบการขับเคลื่อนบทบาทสตรีต่อการพัฒนาชุมชนที่ยั่งยืนในศตวรรษที่ 21 เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ มีการดำเนินการ 2 ระยะ คือ ระยะที่ 1 บทบาท สภาพปัญหาการดำเนินงาน และการขับเคลื่อนบทบาทสตรี โดยศึกษาเอกสาร ใช้แบบสัมภาษณ์มีโครงสร้าง เลือกตัวอย่างแบบเจาะจงเป็นตัวแทนของผู้ที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาชุมชน มี 4 กลุ่ม ได้แก่ 1) ข้าราชการพัฒนาชุมชนและพัฒนาสังคม 2) คณะกรรมการกองทุนพัฒนาบทบาทสตรี 3) สตรี และ 4) นักวิชาการ จำนวน 22 คน และระยะที่ 2 รูปแบบการขับเคลื่อนบทบาทสตรีต่อการพัฒนาชุมชน สนทนากลุ่ม จำนวน 10 คน ใช้การวิเคราะห์เชิงเนื้อหาและสรุปภาพรวม ผลการวิจัยพบว่า 1) บทบาทของสตรีคือ ดูแลครอบครัว ขับเคลื่อนเศรษฐกิจชุมชน และมีส่วนร่วมในสังคม และปัญหาการดำเนินงาน มี 4 ด้าน ได้แก่ 1.1) ครอบครัว 1.2) สังคม 1.3) การศึกษา และ 1.4) นโยบายภาครัฐ 2) การขับเคลื่อนบทบาทสตรี มี 4 ด้าน ได้แก่ 2.1) เศรษฐกิจ 2.2) สังคมวัฒนธรรม 2.3) การเมือง และ 2.4) ทรัพยากรธรรมชาติ และ 3) รูปแบบคือ “1 ปรับ 2 สร้าง 4 พัฒนา” เรียกว่า ACD Model ได้แก่ 1 ปรับคือ ปรับกระบวนการคิดและค่านิยมต่อสิทธิเสรีภาพของสตรี 2 สร้างคือ สร้างทักษะผู้นำและการคิดสร้างสรรค์ และ 4 พัฒนาคือ การพัฒนาบทบาสตรี 4 ด้าน ได้แก่ 1) เศรษฐกิจ ส่งเสริมวิสาหกิจชุมชน สร้างงาน รายได้ 2) สังคมและวัฒนธรรมพัฒนาทักษะฝีมือเป็นที่ยอมรับ 3) การเมือง สร้างเครือข่าย และ 4) ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เพื่อเพิ่มศักยภาพสตรีด้านอาชีพ รายได้ และพัฒนาเศรษฐกิจชุมชนยั่งยืน