ปรากฏการณ์วิทยากับการศึกษาวิถีชีวิตครอบครัวคุณแม่มือใหม่

บทคัดย่อ

        บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเสริมความเข้าใจเกี่ยวกับแนวการศึกษาเชิงปรากฏการณ์วิทยาแนวทางที่สำคัญ 2 แนวทาง คือ ปรากฏการณ์วิทยาตามแนวคิดของ เอ็ดมันด์ ฮุสแซร์ล (Edmund Husserl) มุ่งพรรณนาอธิบายความหมายที่สร้างขึ้นมาในจิตสำนึก เน้นเรื่องการรับรู้ที่เจาะลึกถึงโครงสร้างหรือแก่นแท้ของประสบการณ์ของมนุษย์ และปรากฏการณ์วิทยาแนวการตีความ การศึกษาตามแนวคิดของ มาร์ทีน ไฮเด็กเกอร์ (Martin Heidegger) มุ่งตีความของบุคคลที่เป็นอัตวิสัย เน้นการเข้าถึงความหมายของประสบการณ์ การทำความเข้าใจความหมายของภาวะที่เป็น นำมาใช้เป็นเครื่องมือในการศึกษาวิถีชีวิตครอบครัวคุณแม่มือใหม่ โดยเริ่มจากการเลือกกระบวนทัศน์ที่เกี่ยวข้อง การเลือกผู้ให้ข้อมูล การใช้เครื่องมือ การเก็บรวบรวมข้อมูลและการวิเคราะห์ผล จากคำบอกเล่าของคุณแม่มือใหม่ในประสบการณ์ ความคิด ความรู้สึก การปฏิบัติตน และการดูแลตนเองในช่วงเวลาที่ตั้งครรภ์ จนถึงช่วงเวลาที่คลอดบุตร การดูแลบุตร รวมถึงคำบอกเล่าจากประสบการณ์ของสามี คนในครอบครัวและญาติที่ใกล้ชิด เช่น ลุง ป้า น้า อา ปู่ ย่า ตา ยาย บริบทแวดล้อม สังคม ความเชื่อ และวัฒนธรรม เจ้าหน้าที่สาธารณสุข อสม. เจ้าหน้าที่โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบลที่ร่วมดูแลคุณแม่มือใหม่และบุตร ผู้วิจัยต้องทำความเข้าใจและถอดองค์ความรู้เพื่อแปลความ พรรณนาความตามแนวปรากฏการณ์ และต้องถือเอาความหมายและความรู้สึกของผู้ให้ข้อมูลที่ได้ประสบเหตุการณ์นั้นเป็นสำคัญ ไม่ใช่ความหมายหรือความรู้สึกของผู้วิจัยเอง ซึ่งจุดนี้เป็นสิ่งสำคัญที่ปรัชญาปรากฎการณ์วิทยาเข้ามามีบทบาทสำคัญในการศึกษาด้วยวิธีนี้ สกัดเป็นชุดความรู้สำหรับการเลี้ยงดูบุตรให้กับคุณแม่มือใหม่หรือใช้ถ่ายทอดให้กับเพื่อน ญาติ หรือบุคคลที่สนใจใช้ในการดูแล ปฏิบัติตัว และส่งเสริมพัฒนาการเด็กต่อไป