รูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษายุคดิจิทัล
คำสำคัญ:
ภาวะผู้นำ, ผู้บริหารสถานศึกษา, ภาวะผู้นำยุคดิจิทัลบทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนารูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษายุคดิจิทัล การวิจัยครั้งนี้ใช้ระเบียบวิธีแบบวิจัยและพัฒนาแบ่งเป็น 4 ขั้นตอน 1) ศึกษาคุณลักษณะของภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษายุคดิจิทัล โดยการศึกษาวิเคราะห์ สังเคราะห์เอกสารที่เกี่ยวข้องกับคุณลักษณะของภาวะผู้นำ แล้วตรวจสอบความเหมาะสมของคุณลักษณะของภาวะผู้นำโดยผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 5 คน 2) วิเคราะห์องค์ประกอบของภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษายุคดิจิทัล กลุ่มตัวอย่างที่ใช้คือ ผู้บริหารสถานศึกษาและครูจำนวน 324 คน โดยใช้วิธีการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือการวิจัยคือ แบบสอบถามแบบมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐานและวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงสำรวจโดยใช้การสกัดองค์ประกอบแบบการวิเคราะห์องค์ประกอบหลัก และใช้วิธีหมุนแกนแบบตั้งฉากแบบแวริแมกซ์ 3) สร้างรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษายุคดิจิทัล โดยการศึกษาวิเคราะห์ สังเคราะห์เอกสารที่เกี่ยวข้องกับแนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำ และตรวจสอบรูปแบบโดยผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 5 คน และ 4) ประเมินรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษายุคดิจิทัล โดยผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 12 คน เครื่องมือวิจัยคือ แบบประเมินความเหมาะสม ความเป็นไปได้และความเป็นประโยชน์ของรูปแบบ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ผลการวิจัยพบว่า คุณลักษณะของภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษายุคดิจิทัลมี 4 องค์ประกอบ ได้แก่ ทักษะทางเทคโนโลยี ความฉลาดทางสังคม ทักษะการเรียนรู้และสร้างสรรค์นวัตกรรม การจัดการองค์กรทั้งระบบ และรูปแบบการพัฒนาภาวะผู้นำของผู้บริหารสถานศึกษายุคดิจิทัลประกอบด้วย หลักการ วัตถุประสงค์ องค์ประกอบหลัก การประเมินผล และเงื่อนไขความสำเร็จ เมื่อประเมินรูปแบบพบว่า มีความเหมาะสม ความเป็นไปได้ และความเป็นประโยชน์ของรูปแบบอยู่ในระดับมากที่สุด
เอกสารอ้างอิง
ลือชัย ชูนาคา และวิทยา จันทร์ศิลา. (2559). รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะการบริหารวิชาการของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 18 (2), 72 - 80.
ศรสวรรค์ พานซ้าย. (2563). แนวทางการพัฒนาภาวะผู้นำการเรียนรู้ของผู้บริหารสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาพิษณุโลก เขต 1. พิษณุโลก: คณะศึกษาศาสตร์สาร มหาวิทยาลัยนเรศวร.
สมาน อัศวภูมิ. (2561). ทบทวนแนวคิดและวิธีวิจัยเกี่ยวกับรูปแบบและการพัฒนารูปแบบ. วารสารบริหารการศึกษาบัวบัณฑิต, 18 (1), 1-10.
อนุศรา อุดทะ และจิติมา วรรณศรี . (2563). รูปแบบการพัฒนาสมรรถนะของครูปฐมวัย สังกัดองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น. วารสารศึกษาศาสตร์, 22 (4), 305-316.
Bateman, T. S. & Snell, S. A. (2013). Management. (9th Ed). Los Angeles: McGraw-Hill.
Burn, J. M. (2010). Leadership. in Hickman, G.R.(Editor). Leading Organizations:Perspectives for A New Era. Los Angeles: SAGE.
Clerkin, C. . (2016). Creative Leadership and Social Intelligence: The keys to leading in thedigital age. in Matthew Sowcik & others (Editors). Leadership 2050: Critical Challenges, Key Contexts, and Emerging Trends. Bingley: Emerald Group Publishing Limited.
Dubrin, A. J. (2010). Principles of Leadership. (6rd Ed.). Australia: South-Western.
Garland, V. E. & Tadeja, C. (2013). Educational Leadership and Technology: Preparing School Administrators for a Digital Age. New York: Routledge.
Johansen, B. (2012). Leaders Make the Future: Ten New Leadership Skills for an Uncertain World. (2 nd Ed.). San Francisco: Berrett-Koehler Publishers.
Kaplan, L. S. & Owings, W. A. (2017). Organizational Behavior for School Leadership: Leveraging your school for success. New York: Routledge.
Marzano, R. J. et al. (2005). School Leadership That Work: from research to results. Alexandria, Virginia: ASCD publications.
Qian, H. et al. (2017). Global Trends and Issues in The Development of Educational Leaders. In Michelle D. Young and Gary M. Crow (Editors). Handbook of Research on The Education of School Leaders. New York: Routledge.
Sanzo, K. (2016). Strategies for Developing and Supporting School Leader: Stepping Stones to Great Leadership. New York: Routledge.
