นโยบายส่งเสริมการปลูกกัญชาในประเทศไทย

บทคัดย่อ

        บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัญหาของการส่งเสริมการปลูกกัญชาสถานะทางการควบคุมกัญชา กฎหมายเพื่อส่งเสริมการปลูกกัญชา และการใช้กัญชาการแพทย์ทางเลือก 2) ศึกษารูปแบบที่เหมาะสมในการใช้ประโยชน์จากกัญชาที่ส่งผลต่อการกำหนดนโยบายการส่งเสริมการปลูกกัญชา และ 3) ศึกษาแนวทาง และความเป็นไปได้ในการนำนโยบายการส่งเสริมการปลูกกัญชาไปปฏิบัติที่ส่งผลด้านสังคม การเมือง ศีลธรรม เศรษฐกิจ จากการใช้ประโยชน์จากกัญชา วิธีวิจัยเชิงคุณภาพวิเคราะห์ข้อมูลจากเอกสาร สัมภาษณ์เชิงลึก และสนทนากลุ่ม โดยเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง เป็นตัวแทนจากภาครัฐ เอกชน ประชาสังคม และประชาชน ได้แก่ ผู้บัญชาการตำรวจภูธรภาค 7 ผู้บังคับการตำรวจภูธรจังหวัดสมุทรสาคร สำนักงานปราบปรามยาเสพติด (ป.ป.ส.) ภาค 7 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสมุทรสาคร สำนักงานองค์การอาหารและยา อธิบดีอัยการสำนักงานอัยการภาค 7 ผู้พิพากษาศาลจังหวัดสมุทรสงคราม และผู้พิพากษาศาลชั้นต้นประจำศาลฎีกา ทั้งหมดจำนวน 40 คน วิเคราะห์เชิงเนื้อหาและสรุปเป็นภาพรวม ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพปัญหาการส่งเสริมการปลูกกัญชา คือ กฎหมายที่เกี่ยวข้องกับกัญชาและกัญชงตามพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522 และกฎหมายลำดับรอง เรื่องการนิยามรูปแบบผลิตภัณฑ์พืชตระกูลกัญชา 2) รูปแบบที่เหมาะสมการใช้ประโยชน์ คือ การกำหนดนโยบายควรเป็นภาครัฐที่ควบคุม ดูแล และพัฒนาพืชยาเสพติดเป็นระบบ รวมถึงออกใบอนุญาตตามกฎหมาย และ 3) แนวทางและความเป็นไปได้ของนโยบายการปลูกกัญชา คือ กำหนดให้กัญชาเป็นพืชประโยชน์ทางการแพทย์บนพื้นฐานตามหลักวิชาการด้านการแพทย์ที่เหมาะสมภายใต้การควบคุมดูแลของผู้เชี่ยวชาญตามมาตรฐานผู้ประกอบวิชาชีพ รวมถึงควบคุมถือครองหรือควบคุมห่วงโซ่อุปทาน