คุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในพื้นที่อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่ โดยใช้หลักธรรมอิทธิบาท 4
คำสำคัญ:
คุณภาพชีวิต, ผู้สูงอายุ, โรงเรียนผู้สูงอายุในอำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาข้อมูลทั่วไปของผู้สูงอายุ 2) ศึกษาระดับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ และ 3) เสนอแนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุแบบชุมชนเป็นฐาน ในพื้นที่อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่ เป็นการวิจัยเชิงผสมผสาน โดยใช้วิธีเป็นการสัมภาษณ์เชิงลึก กลุ่มตัวอย่างเป็นนักเรียนโรงเรียนผู้สูงอายุในพื้นที่อำเภอฝาง ปีการศึกษา 2562 จำนวน 160 คน จากวิธีการสุ่มตัวอย่างแบบง่ายของทาโร่ ยามาเน่ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ การแจกแจงความถี่ โดยแสดงเป็น ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย แบบสอบถามสภาพความเป็นอยู่ แบบวัดคุณภาพชีวิตขององค์การอนามัยโลกชุดย่อฉบับภาษาไทย แบบสัมภาษณ์แนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ ผลการวิจัย พบว่า 1) ข้อมูลทั่วไปของผู้สูงอายุในพื้นที่อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่ส่วนใหญ่เป็น เพศหญิง ร้อยละ 71.66 อาชีพเกษตรกรรม ร้อยละ 46.66 ความเพียงพอของรายได้ต่อการดำรงชีพ ไม่เพียงพอ ร้อยละ 75.00 2) ข้อมูลระดับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในพื้นที่อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่ พบว่า ผลรวมเฉลี่ยด้านสุขภาพร่างกาย ( = 3.11, S.D. = 0.89) ผลรวมเฉลี่ยด้านจิตใจ (
= 3.01, S.D. = 0.93) ผลรวมเฉลี่ยด้านสัมพันธภาพทางสังคมของผู้สูงอายุ (
= 3.46, S.D. = 1.04) ผลรวมเฉลี่ยด้านสิ่งแวดล้อมของผู้สูงอายุ (
= 3.47, S.D. = 0.89) ซึ่งอยู่ในระดับ ปานกลาง 3) แนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในพื้นที่อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่ ทางด้านร่างกาย ผู้ชายชอบออกกำลังกายมากกว่าหญิงโดยการปั่นจักรยาน ทางด้านจิตใจ ชอบพาลูกหลานไปวัด ฟังพระเทศน์เข้าร่วมกิจกรรมในวันสำคัญต่าง ๆ ทางพระพุทธศาสนา ทางด้านสัมพันธภาพทางสังคม ทุกช่วงวัยสามารถทำกิจกรรม ด้านคุณประโยชน์ต่อชุมชนท้องถิ่นที่ตนเองอาศัย ทางด้านสิ่งแวดล้อม มีความรู้เกี่ยวกับสภาพแวดล้อมในชุมชนท้องถิ่นของตนเอง
เอกสารอ้างอิง
กรมกิจการผู้สูงอายุ กระทวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์. (2560). ชุดความรู้การดูแลตนเองและพัฒนาศักยภาพผู้สูงอายุ “สุขภาพดี”. กรุงเทพมหานคร: กรมกิจการผู้สูงอายุ.
กระทวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์. (2553). พระราชบัญญัติผู้สูงอายุ พ.ศ. 2546. (พิมพ์ครั้งที่ 7). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์เทพเพ็ญวานิสย์.
กัญญา ยาราช นักพัฒนาชุมชน องค์การบริหารส่วนตำบลเวียงฝาง. (11 พฤศจิกายน 2563). แนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในพื้นที่อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่. (พระกิตติกร หมอมนต์, ผู้สัมภาษณ์)
จันทร์แก้ว มาราช ประธานชมรมผู้สูงอายุเทศบาลตำบลเวียงฝาง. (5 พฤศจิกายน 2563). แนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในพื้นที่อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่. (พระกิตติกร หมอมนต์, ผู้สัมภาษณ์)
ชมพูนุท พรหมภักดิ์. (2556). การเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุของประเทศไทย (Aging Society in Thailand). สำนักวิชาการ สำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา, 3(16), 1-19.
ชาญชลักษณ์ เยี่ยมมิตร และชิดชนก ศรีราช. (2563). พฤติกรรมการออกกำลังกายของผู้สูงอายุ จังหวัดจันทบุรี. วารสารสถาบันวิจัยและพัฒนามหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม, 7(1), 513-534.
ฐากูร หอมกลิ่น. (2562). คุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในเขตเทศบาลตำบล ท่ายางอำเภอท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี. วารสารวิจัยและพัฒนามหาวิทยาลัยราชภัฏเลย, 14(49), 85-93.
ณัญญชิตา พรมวงค์ ผู้ช่วยนักพัฒนาชุมชน องค์การบริหารส่วนตำบลเวียงฝาง. (9 พฤศจิกายน 2563). แนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในพื้นที่อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่. (พระกิตติกร หมอมนต์, ผู้สัมภาษณ์)
เด่น นวลไทธสง และสุภาภรณ์ สุดหนองบัว. (2559). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับระดับคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุในเขตความรับผิดชอบขององค์การบริหารส่วนตำบลวังไม้ขอน อำเภอสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย. วารสารวิชาการและวิจัยสังคมศาสตร์, 11(33), 89-104.
นายมนู ขันวิชัย ประธานชมรมผู้สูงอายุองค์การบริหารส่วนตำบลเวียง. (11 พฤศจิกายน 2563). แนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในพื้นที่อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่. (พระกิตติกร หมอมนต์, ผู้สัมภาษณ์)
นิภาพร ปิวรรณนา เจ้าพนักงานธุรการปฏิบัติงาน องค์การบริหารส่วนตำบลเวียงฝาง. (6 พฤศจิกายน 2563). แนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในพื้นที่อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่. (พระกิตติกร หมอมนต์, ผู้สัมภาษณ์)
บัวรัตน์ ชัยเรือง ประธานอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน เขตเทศบาลตำบลเวียงฝาง. (4 พฤศจิกายน 2563). แนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในพื้นที่อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่. (พระกิตติกร หมอมนต์, ผู้สัมภาษณ์)
ประจวบ แหลมหลัก และคณะ. (2561). แนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุตำบลป่าหวาย อำเภอเมือง จังหวัดพะเยา. วารสารการพยาบาล การสาธารณสุขและการศึกษา, 19(1), 97-107.
เพชรธยา แป้นวงษา และคณะ. (2563). ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในชนบท จังหวัดเพชรบูรณ์. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์ สาขาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (เพื่อการพัฒนาท้องถิ่น), 15(2), 41-56.
มนธิรา สอาดล้วน ผู้อำนวยการกองสวัสดิการสังคม องค์การบริการส่วนตำบลเวียง. (9 พฤศจิกายน 2563). แนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในพื้นที่อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่. (พระกิตติกร หมอมนต์, ผู้สัมภาษณ์)
มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย. (2561). สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2561. นครปฐม: บริษัท พริ้นเทอรี่ จำกัด.
. (2562). สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2562. นครปฐม: บริษัท พริ้นเทอรี่ จำกัด.
วรรณภา ลือกิตินันท์. (2559). การเปรียบเทียบปัจจัยที่มีผลต่อการย้ายถิ่นของแรงงานในเขตพื้นที่อุตสาหกรรมอีสเทิร์นซีบอร์ด. วารสารธุรกิจปริทัศน์, 8(1), 27-42.
วสันต์ พรมสุวรรณ์ นายกองค์การบริหารส่วนตำบลเวียง. (5 พฤศจิกายน 2563). แนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในพื้นที่อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่. (พระกิตติกร หมอมนต์, ผู้สัมภาษณ์)
วีระพงษ์ พรายภิรมณ์. (2557). คุณภาพชีวิตของประชาชนในตำบลสวนส้ม อำเภอบ้านแพ้ว จังหวัดสมุทรสาคร. ใน วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์. มหาวิทยาลัยบูรพา.
สมเดช สายสุด สาธารณสุขอำเภอฝาง. (4 พฤศจิกายน 2563). แนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในพื้นที่อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่. (พระกิตติกร หมอมนต์, ผู้สัมภาษณ์)
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2552). การสำรวจการย้ายถิ่นของประชากร พ.ศ. 2551. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานสถิติแห่งชาติ.
เสกสรร ไตรลึก ปลัดองค์การบริการส่วนตำบลเวียง. (6 พฤศจิกายน 2563). แนวทางการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุในพื้นที่อำเภอฝาง จังหวัดเชียงใหม่. (พระกิตติกร หมอมนต์, ผู้สัมภาษณ์)
อารดา ธีระเกียรติกำจร. (2554). คุณภาพชีวิตผู้สูงอายุในเขตเทศบาลตำบลสุเทพ อำเภอเมือง จังหวัดเชียงใหม่. ใน วิทยานิพนธ์เศรษฐศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาเศรษฐศาสตร์. มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
Mellor, D. et al. (2008). Depression training program for caregivers of elderly care recipients: implementation and qualitative evaluation. Journal Gerontological Nursing, 34(9), 8-15.
Pender, N. J. et al. (2006). Health Promotion in Nursing Practice. (5th ed). New Jersey: Pearson Education, Inc.
