ปัจจัยการดำรงอยู่ของเสื่อกกจันทบูร

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการดำรงอยู่และวิเคราะห์รูปแบบของการบริหารจัดการภูมิปัญญาหัตถกรรมการทอเสื่อ โดยใช้ปัจจัยในการบริหารจัดการชุมชน 5M ซึ่งประกอบด้วย คน (Man) เงิน (Money) วัสดุ (Materials) เทคนิค (Machines) และการบริหาร (Management) โดยใช้กระบวนจัดการ POLC โดยประกอบไปด้วย การวางแผน (Planning) การจัดองค์การ (Organizing) การชี้นํา (Leading) และการควบคุม/การกำกับดูแล (Controlling) โดยเลือกกลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง ได้แก่ ช่างทอเสื่อจำนวน 20 คน ผู้นำชุมชน 4 คน ภาครัฐซึ่งได้แก่ พัฒนาชุมชน จำนวน 2 คน พาณิชย์จังหวัด 2 คน และองค์กรภายนอกได้แก่ เจ้าหน้าที่โครงการพัฒนาชุมชนบริษัทไทยแลนแบบเวอร์เลท จำนวน 2 คน โดยการสัมภาษณ์เชิงลึกและการสังเกตการณ์แบบมีส่วนร่วม ผลการวิจัยพบว่า ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการดำรงอยู่ของเสื่อกก จันทบูร ได้แก่ การมีส่วนร่วมในการทำงานหลายภาคส่วนทั้ง ในการวางบทบาทหน้าที่ ปัจจัยที่เกื้อหนุนประสานกันจัดการทุนในรูปแบบต่าง ๆ การควบคุมคุณภาพของวัสดุและส่งเสริมการศึกษาเทคนิคที่ทันสมัย ใช้เครื่องมือที่ทันสมัย              มีรูปแบบการจัดการที่เป็นระบบ ด้วยการวางแผน การผลิตการกำหนดรูปแบบของผลิตภัณฑ์        มีการกระจายงานและแผนการจัดจำหน่ายที่เหมาะสมต่อความต้องการของลูกค้า มีการจัดการองค์กรที่เป็นระบบ จัดตั้งโดยภาครัฐและการร่วมกลุ่มกันเองภายในชุมชน อีกทั้งชุมชนมี              การถ่ายทอดความรู้กันเองในชุมชน การจัดทำหลักสูตรท้องถิ่นและการจัดอบรมจากนักวิชาการ มีการพัฒนาคุณภาพของวัสดุและผลิตภัณฑ์ให้ได้มาตรฐาน ประเด็นเหล่านี้แสดงให้เห็นว่าชุมชนมีกระบวนการบริหารจัดการที่เป็นแบบอย่างที่ดีทำให้ภูมิปัญญาศิลปหัตถกรรมสามารถดำรงอยู่ได้อย่างเข้มแข็ง