วาทกรรมและวิถีปฏิบัติเชิงอำนาจของการผลิตข่าวเชิงลบ ในวงการบันเทิงไทยยุคสื่อดั้งเดิม

บทคัดย่อ

           บทความนี้เป็นการวิเคราะห์ตัวบท (Textual Analysis) โดยศึกษาจากเอกสาร (Documentary research) และข่าวบันเทิงเชิงลบที่ปรากฏอยู่ในหนังสือพิมพ์และนิตยสารบันเทิง ซึ่งสืบค้นจากฐานข้อมูลออนไลน์ที่นําเสนอข่าวที่ตัดจากหนังสือพิมพ์ (กฤตภาคข่าว) 2 แหล่ง คือ Mic e-Library และ iQNewsClip ที่มีการจัดเก็บข่าวในรูปแบบของภาพข่าวทั้งสีและขาวดำไว้เป็นหมวดหมู่ โดยมีวัตถุประสงค์ในการวิเคราะห์วาทกรรมและวิถีปฏิบัติเชิงอำนาจของการผลิตข่าวเชิงลบในวงการบันเทิงไทยยุคสื่อดั้งเดิม ตั้งแต่ พ.ศ. 2533 - ถึงช่วงก่อนปี พ.ศ. 2554 เพื่อนำเสนอวาทกรรมข่าวเชิงลบในวงการบันเทิงไทย รวมถึงศึกษากรอบวิธีคิดและวิถีปฏิบัติเชิงอำนาจของข่าวเชิงลบในยุคสื่อดั้งเดิม เนื่องจากเป็นช่วงเวลาที่มีการเกิดขึ้นของนิตยสารทีวีพูลและทำให้รูปแบบการนำเสนอข่าวบันเทิงของสื่อสิ่งพิมพ์เปลี่ยนแปลงไปจนถึงช่วงการเปลี่ยนแปลงภูมิทัศน์สื่อ โดยศึกษาจากวาทกรรมข่าวเชิงลบที่เกี่ยวข้องกับเรื่องอื้อฉาว ตามที่ ทอมป์สัน ได้อธิบายลักษณะของเรื่องอื้อฉาวไว้ 5 ประการคือ 1) เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมที่ขัดต่อบรรทัดฐานและค่านิยมของคนในสังคม 2) เป็นเรื่องลับซ่อนเร้นหรือปกปิดไว้ 3) สาธารณชนไม่ยอมรับพฤติกรรมที่เป็นการฝ่าฝืนข้อกำหนดของสังคมนั้น 4) มีการแสดงความคิดเห็นของสาธารณชนอย่างเปิดเผยว่าไม่เห็นด้วยกับพฤติกรรมเช่นนั้น และ 5) มีภาวะเสี่ยงที่จะเกิดการสูญเสียชื่อเสียงจากเรื่องที่เกิดขึ้น โดยผู้มีอำนาจในการกำหนดวาทกรรมและวิถีปฏิบัติเชิงอำนาจของการผลิตข่าวเชิงลบในวงการบันเทิงไทย คือ สื่อมวลชน และวาทกรรมเหล่านั้นส่งผลต่อการปรับเปลี่ยนชุดความรู้ภายใต้บริบททางสังคม