จิตวิญญาณความเป็นครูของนักศึกษา คณะครุศาสตร์  มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ในพระบรมราชูปถัมภ์

สมบัติ คชสิทธิ์; อรสา  จรูญธรรม

ผู้แต่ง

สมบัติ คชสิทธิ์ มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ในพระบรมราชูปถัมภ์
อรสา จรูญธรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ในพระบรมราชูปถัมภ์

คำสำคัญ:

จิตวิญญาณความเป็นครู, นักศึกษาคณะครุศาสตร์, มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาระดับจิตวิญญาณความเป็นครูของนักศึกษาคณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ในพระบรมราชูปถัมภ์ 2) เปรียบเทียบระดับจิตวิญญาณความเป็นครูของนักศึกษาคณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ในพระบรมราชูปถัมภ์ จําแนกตาม เพศ ชั้นปี และสาขาวิชา เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ นักศึกษาหลักสูตรครุศาสตรบัณฑิต ชั้นปีที่ 1 ถึง ชั้นปี 4 ปีการศึกษา 2561 จำนวน 335 คน กลุ่มตัวอย่างใช้ตารางสําเร็จรูปของเครจซี่และมอร์แกน ใช้วิธีการสุ่มแบบแบ่งชั้นตามสัดส่วน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถาม มีค่าความเชื่อมั่นโดยหาค่าสัมประสิทธิ์แอลฟา ได้เท่ากับ 0.920 สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน การทดสอบค่าที และการวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว ผลการวิจัยพบว่า 1) ระดับจิตวิญญาณความเป็นครูของนักศึกษา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ในพระบรมราชูปถัมภ์ โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด และเมื่อพิจารณาเป็นรายด้านโดยเรียงลำดับ ค่าเฉลี่ยจากมากไปหาน้อยตามลำดับ ดังนี้ ด้านการพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง ด้านการปฏิบัติหน้าที่วิชาชีพครู ด้านความเชี่ยวชาญในการสอน ด้านการเป็นแบบอย่างที่ดีต่อศิษย์ และด้านการปฏิบัติต่อศิษย์อย่างเสมอภาค 2) ผลการเปรียบเทียบระดับจิตวิญญาณความเป็นครูของนักศึกษา คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ เพศและสาขาวิชาของนักศึกษามีระดับจิตวิญญาณความเป็นครูแตกต่างกันอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติที่ระดับ .05 สำหรับชั้นปีของนักศึกษามีระดับจิตวิญญาณความเป็นครูในภาพรวมและรายด้านไม่แตกต่างกัน

เอกสารอ้างอิง

คณะครุศาสตร์. (2565). อัตลักษณ์. เข้าถึงได้จาก http://edu.vru.ac.th/main/?page_id=40

จรูญศรี มาดิลกโกวิท และคณะ. (2561). รายงานการวิจัยแนวทางการพัฒนาจิตวิญญาณความเป็นครูสำหรับครูก่อนประจำการและครูประจำการ. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช).

ณัฏฐภรณ์ หลาวทอง และปิยวรรณ วิเศษสุวรรณภูมิ. (2553). การพัฒนาแบบวัดจิตวิญญาณความเป็นครู. วารสารวิธีวิทยาการวิจัย, 23(1), 24-25.

ดิเรก พรสีมา. (2562). เอกสารประกอบการบรรยาย “การพลิกโฉมการฝึกหัดครูไทย”. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงอุดมศึกษา วิจัย วิทยาศาสตร์ และนวัตกรร.

ธรรมนันทิกา แจ้งสว่าง เเละคณะ. (2555). ประสบการณ์ของการเป็นครูผู้มีจิตวิญญาณความเป็นครู: การศึกษาเชิงปรากฏการณ์วิทยา. วารสารพฤติกรรมศาสตร์, 8(1), 55-65.

พระธรรมโกศาจารย์. (2538). วิญญาณของความเป็นครูในค่าของครู. กรุงเทพมหานคร: ธรรมสภา.

มานี แสงหิรัญ. (2554). ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อนักศึกษาในการเลือกเรียนคณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์. ใน รายงานการวิจัย. มหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์.

รุ่ง แก้วแดง. (2545). นักปฏิรูปการศึกษาไทย. กรุงเทพมหานคร: ธารอักษร.

วัลนิกา ฉลากบาง. (2559). จิตวิญญาณความเป็นครู: คุณลักษณะสำคัญของครูมืออาชีพ. วารสารมหาวิทยาลัยนครพนม, 6(2), 123-128.

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2550). โครงการตามรอยเกียรติยศครูผู้มีอุดมการณ์และจิตวิญญาณครู. กรุงเทพมหานคร: กระทรวงศึกษาธิการ.

สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการครู. (2541). รายงานวิจัยเรื่องการศึกษาแนวทางการพัฒนาวินัยและจริยธรรมของข้าราชการครู. กรุงเทพมหานคร: กองวิชาการบริหารงานบุคคล.

สุเทพ ธรรมะตระกูล. (2555). การศึกษาคุณลักษณะของครูยุคใหม่. ใน รายงานวิจัย. มหาวิทยาลัยราชภัฏเพชรบูรณ์.

สุพิชญา โคทวี. (2557). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนตามแนวคิดจิตตปัญญาศึกษาเพื่อสร้างเสริมจิตวิญญาณความเป็นครู สำหรับนักศึกษาครุศาสตร์ ในสังกัดมหาวิทยาลัยราชภัฏ. ใน วิทยานิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาหลักสูตรและการสอน. มหาวิทยาลัยนเรศวร.

สุวิมล ติรกานันท์. (2551). การสร้างเครื่องมือวัดตัวแปรในการวิจัยทางสังคมศาสตร์แนวทางสู่การปฏิบัติ. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

อมรรัตน์ แก่นสาร. (2559). การพัฒนาตัวบ่งชี้จิตวิญญาณความเป็นครูของครูสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. วารสารมหาวิทยาลัยนครพนม, 7(1), 7-15.

อริศรา แก้วสุข. (2563). การวิเคราะห์องค์ประกอบจิตวิญญาณความเป็นครูของนิสิตคณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา. ใน วิทยานิพนธ์วิทยาศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาวิจัย วัดผล และสถิติการศึกษา. มหาวิทยาลัยบูรพา.

Cronbach, L. J. (1990). Essentials of Psychology Testing. (5 th ed). New York: Harper Collins Publishers Inc.

Duchesne, S & McMaugh, A. (2016). Educational Psychology for Learning and Teaching. Australia: Cengage Learning.

Jackson, M. & Jackson, R. (2007). Courage to Teach A Retreat Program of Personel and Professional Renewal for Educations. In S.M.Intrator (Ed.), Stories of the Courage to Teach: Honoring the Teacher’s Heart. California: Wiley.

Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Educational and Psychological Measurement. Educational and Psychological Measurement, 30(3), 607–610.

Pajak, E. & Blaise, J. . (1989). The impact of teacher’s personal lives on professional role enactment:A qualitation analysis. American Educational Research Journal, 26(2), 283-310.