การพัฒนาชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพร่วมกับการศึกษาชั้นเรียน  เพื่อการพัฒนาการจัดการเรียนรู้เชิงรุกของครูโรงเรียนชุมชนบ้านสบเปา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงราย เขต 4

เจริญ   นันไชยวงศ์

ผู้แต่ง

เจริญ นันไชยวงศ์ โรงเรียนชุมชนบ้านสบเปา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงราย เขต 4

คำสำคัญ:

ชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ, การศึกษาชั้นเรียน, การจัดการเรียนรู้เชิงรุก, การพัฒนาครู

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพร่วมกับการศึกษาชั้นเรียนเพื่อการพัฒนาการจัดการเรียนรู้เชิงรุกของครูโรงเรียนชุมชนบ้านสบเปา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาเชียงราย เขต 4 โดยวิธีวิจัยและพัฒนา 4 ขั้นตอน ดังนี้ 1) ศึกษาข้อมูลพื้นฐาน ได้แก่ การศึกษาแนวคิดและเอกสาร สัมภาษณ์ครูต้นแบบ และประชุมสนทนากลุ่มผู้ทรงคุณวุฒิ 2) พัฒนาและตรวจสอบโดยประชุมสัมมนาอิงผู้เชี่ยวชาญ 3) ศึกษาผลการใช้ชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ และ 4) ประเมินชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ กลุ่มผู้ให้ข้อมูล ได้แก่ ครู จำนวน 19 คน ได้มาโดยการคัดเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง ประเด็นสนทนากลุ่ม แบบตรวจสอบ การประชุมสัมมนาอิงผู้เชี่ยวชาญ และแบบประเมิน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติ คือ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน วิเคราะห์เนื้อหา สรุปข้อมูล ผลการวิจัยพบว่า 1) ความต้องการพัฒนาของครู ได้แก่ การออกแบบและจัดทำแผนการเรียนรู้เชิงรุก กลวิธีหรือเทคนิคการจัดการเรียนรู้และกิจกรรมการเรียนรู้ การพัฒนาผู้เรียนให้มีทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 การใช้สื่อเทคโนโลยี การวัดและประเมินผล 2) ชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพร่วมกับการศึกษาชั้นเรียนเพื่อพัฒนาการจัดการเรียนรู้เชิงรุกมี 2 องค์ประกอบ ได้แก่ เนื้อหาการจัดการเรียนรู้เชิงรุกและกระบวนการ 3) ผลการใช้ พบว่า ครูมีความสามารถในการจัดการเรียนรู้เชิงรุกผ่านเกณฑ์การประเมินร้อยละ 80 ที่กำหนดไว้ ได้แก่ ทักษะการออกแบบการจัดการเรียนรู้เชิงรุก ทักษะการเขียนแผนการจัดการเรียนรู้เชิงรุก ทักษะการจัดการเรียนรู้ เชิงรุกในชั้นเรียน ทักษะการวิเคราะห์และประเมินผลการเรียนรู้เชิงรุก 4) ครูมีความคิดเห็นต่อชุมชนโดยรวมในระดับมากที่สุด ( $gif.latex?\bar{x}$ = 4.83, S.D. 0.08)

เอกสารอ้างอิง

คณะกรรมการอิสระเพื่อการปฏิรูปการศึกษา. (2561). แผนการปฏิรูปประเทศด้านการศึกษา. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา และคณะกรรมการอิสระเพื่อการปฏิรูปการศึกษา.

ชาริณี ตรีวรัญญู. (2560). การสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้เชิงวิชาชีพด้วยการพัฒนาบทเรียนร่วมกัน: แนวคิดและแนวทางสู่ความสำเร็จ. วารสารครุศาสตร์, 45(1), 299-319.

นฤมล อินทร์ประสิทธิ์. (2552). การศึกษาชั้นเรียน : นวัตกรรมเพื่อพัฒนาครูและนักเรียน. ใน ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาหลักสูตรและการสอน. มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

ปาริชาต เตชะ และชัยวัฒน์ สุทธิรัตน์. (2561). การพัฒนารูปแบบการศึกษาชั้นเรียนแบบเรียนรู้ร่วมกันที่ส่งเสริมความสามารถในการจัดการเรียนรู้ของนักศึกษา. วารสารมนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์ (สทมส.), 24(3), 114-129.

พิมพันธ์ เดชะคุปต์ และพเยาว์ ยินดีสุข. (2561). การเรียนรู้เชิงรุกแบบรวมพลังกับ PLC เพื่อการพัฒนา. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

เมธาสิทธิ์ ธัญรัตนศรีสกุล. (2560). ชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ: แนวทางปฏิบัติสำหรับครู. วารสารวิชาการ มทร. สุวรรณภูมิ, 2(2), 214-228.

ไมตรี อินทร์ประสิทธิ์. (2552). เอกสารโครงการพัฒนาวิชาชีพครูคณิตศาสตร์ด้วยนวัตกรรมการศึกษาชั้นเรีน และวิธีการแบบเปิด. ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

โรงเรียนชุมชนบ้านสบเปา. (2562). รายงานการประเมินตนเองของสถานศึกษา ปีการศึกษา 2562. เชียงราย: โรงเรียนชุมชนบ้านสบเปา.

วัชรา เล่าเรียนดี และคณะ. (2560). กลยุทธ์การจัดการเรียนรู้เชิงรุก เพื่อพัฒนา การคิดและยกระดับคุณภาพการศึกษา สำหรับศตวรรษที่ 21. นครปฐม: เพชรเกษมพริ้นติ้ง กรุ๊ป.

วานิช ประเสริฐพร และไชยวัฒน์ ชุ่มนาเสียว. (2562). การพัฒนาศักยภาพครูผู้สอนด้านการจัดทำบทเรียนโดยใช้กระบวนการสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพผ่านกิจกรรมพัฒนา 9 ชั้น สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาเขต 30 (ชัยภูมิ). วารสารมนุษยสังคมสาร, 17(2), 77-99.

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2563). แผนปฏิบัติการประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2563. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2562). สภาวะการศึกษาไทย 2561/2562 : การปฏิรูปการศึกษาในยุคดิจิทัล. กรุงเทพมหานคร: ภาพพิมพ์.

สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2563). การจัดการเรียนรู้ฐานสมรรถนะเชิงรุก. กรุงเทพมหานคร: 21 เซ็นจูรี่.

Bakir, S. (2014). 5th Grade Students’ Opinions About Active Learning Environment. Procedia-Social and Behavioral Science, 116(2014), 3353-3558.

DuFour, R. (2010). Learning by Doing: A Handbook for Professional Learning Community at Work. Indiana: Solution Tree.

Feger, S. & Arruda, E. (2008). Professional Learning Communities: Key Themes From The Literature. United States of America: Providence: The Education Alliance.

Yoshida, M. (2004). Lesson Study: A Japanese approach to improving mathematics teaching and learning. Mahwah NJ: Lawrence Erlbaum Associates.