การพัฒนากระบวนการบริหารโดยใช้สถานศึกษา ชุมชน ภาคีเครือข่ายเป็นฐานเพื่อพัฒนาฐานการเรียนรู้ ศูนย์การศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอโพธิ์ชัย จังหวัดร้อยเอ็ด
คำสำคัญ:
กระบวนการบริหาร, โดยใช้สถานศึกษา ชุมชน และภาคีเครือข่ายเป็นฐาน, ฐานการเรียนรู้บทคัดย่อ
บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนากระบวนการบริหารโดยใช้สถานศึกษา ชุมชน ภาคีเครือข่ายเป็นฐานเพื่อพัฒนาฐานการเรียนรู้ ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอโพธิ์ชัย จังหวัดร้อยเอ็ด วิธีดำเนินการวิจัยและพัฒนา 4 ขั้นตอน คือ 1) ศึกษาข้อมูลพื้นฐานโดยศึกษาเอกสาร งานวิจัยที่เกี่ยวข้อง ประชุมสนทนากลุ่มผู้เกี่ยวข้อง จำนวน 27 คน สัมภาษณ์ผู้บริหารสถานศึกษาต้นแบบ 5 คน และสัมภาษณ์ผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 9 คน โดยใช้แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง 2) พัฒนากระบวนการบริหารโดยการยกร่างและตรวจสอบความเหมาะสมของกระบวนการบริหารจากผู้เชี่ยวชาญ จำนวน 7 คน ได้มาโดยการคัดเลือกแบบเจาะจง 3) ศึกษาผลการใช้กระบวนการบริหารโดยนำไปใช้กับครูและบุคลากร กศน. ปีการศึกษา 2563 - 2564 รวมจำนวน 18 คน 4) ประเมินกระบวนการบริหารโดยครูและบุคลากร จำนวน 18 คน สถิติที่ใช้ คือ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน วิเคราะห์เนื้อหาและสรุปข้อมูล ผลการวิจัยพบว่า 1) จากผลการศึกษาข้อมูลพื้นฐาน การพัฒนาฐานการเรียนรู้ นำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกต์ใช้ในด้านการบริหารจัดการ ด้านบุคลากร ด้านแหล่งเรียนรู้ ด้านงบประมาณ ส่งเสริมให้ผู้เรียนใช้ฐานการเรียนรู้ในการสร้างอาชีพ รายได้ ภาคีเครือข่าย และขยายความรู้สู่ชุมชนเพื่อความยั่งยืน 2) กระบวนการบริหารโดยใช้สถานศึกษา ชุมชน ภาคีเครือข่าย มี 6 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นร่วมวิเคราะห์สถานการณ์ (Situation analysis) ขั้นร่วมวางแผนพัฒนา (Plan) ขั้นร่วมดำเนินงานพัฒนา (Do) ขั้นร่วมติดตามและประเมิน (Check) ขั้นร่วมปรับปรุงแก้ไข (Act) และขั้นร่วมเผยแพร่และขยายผล (Proliferate) 3) ผลการใช้กระบวนการ ทำให้สถานศึกษามีฐานการเรียนรู้ จำนวน 6 ฐานการเรียนรู้ และผู้เรียนมีองค์ความรู้และมีทักษะการปฏิบัติ สามารถนำความรู้ไปถ่ายทอดให้คนในชุมชนได้ 4) ผลการประเมินกระบวนการบริหารโดยรวมอยู่ในระดับมากที่สุด
เอกสารอ้างอิง
กรมสามัญศึกษา. (2544). การพัฒนาและการใช้แหล่งเรียนรู้ในโรงเรียนและท้องถิ่นเพื่อจัดกระบวนการเรียนรู้. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์การศาสนา.
ดำริ บุญชู. (2548). การใช้ประโยชน์จากแหล่งเรียนรู้ในสถานศึกษา. วารสารวิชาการ, 8(1), 27-31.
ธนัชพร หาได้ และมัลลิกา ทองเอม. (2564). รูปแบบการพัฒนาศูนย์การเรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงและเกษตรทฤษฎีใหม่มหาวิทยาลัยราชภัฏกำแพงเพชร แม่สอด ให้เป็นแหล่งเรียนรู้ที่ยั่งยืนสำหรับผู้สูงอายุในตำบลแม่ปะ อำเภอแม่สอด จังหวัดตาก. วารสารสังคมศาสตร์เพื่อการพัฒนาท้องถิ่น มหาวิทยาลัยราชภัฏมหาสารคาม, 5(4), 157-165.
ปริยาภรณ์ ตั้งคุณานันต์. (2563). การจัดการห้องเรียนและแหล่งเรียนรู้. (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพมหานคร: มีน เซอร์วิส ซัพพลาย.
ยอด สะตะ. (2561). รูปแบบการพัฒนาศูนย์เรียนรู้ชุมชนเพื่อสิ่งแวดล้อมภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. ใน ดุษฎีนิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต สาขาสิ่งแวดล้อมศึกษา. มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์.
ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอโพธิ์ชัย. (2563). รายงานผลการสำรวจความต้องการพัฒนาฐานการเรียนรู้ กศนอำเภอโพธิ์ชัย. ร้อยเอ็ด: ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอโพธิ์ชัย.
สมบัติ ปัญญาคง และคณะ. (2562). รูปแบบการบริหารแบบมีส่วนร่วมของผู้ปกครองในการจัดแหล่งเรียนรู้ตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงพอในโรงเรียน สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาอุบลราชธานี เขต 1. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยราชภัฎพระนคร, 10(1), 178-193.
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2550). แหล่งเรียนรู้โรงเรียนดีใกล้บ้าน. กรุงเทพมหานคร: เสมาธรรม.
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2547). การจัดการเรียนรู้จากแหล่งเรียนรู้. กรุงเทพมหานคร: สำนักงาน.
สำนักมาตรฐานการศึกษาและพัฒนาการเรียนรู้. (2558). รายงานการศึกษาแนวทางการพัฒนาศูนย์การเรียนรู้และสื่อการเรียนรู้ตามแนวปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของโรงเรียนในโครงการตามพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี. กรุงเทพมหานคร: พริกหวานกราฟฟิค.
สำนักส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย. (2562). แผนปฏิบัติราชการ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2563 ของสำนักงาน กศน (ฉบับปรับปรุงตามงบประมาณที่ได้รับจัดสรร). กรุงเทพมหานคร: สำนักงาน กศน.
เอกราช หนูแก้ว และเอกรัตน์ เอกศาสตร์. (2561). การสร้างฐานการเรียนรู้ฟาร์มเกษตรผสมผสานตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงด้วยกระบวนการแบบมีส่วนร่วม. นครราชสีมา: มหาวิทยาลัยราชภัฎนครราชสีมา.
Flaxman, E. (2001). The Promise of Urban Community Schooling. Urban and Rural Community Education, 8(2), 5-14.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.




