การพัฒนาศักยภาพด้านอาชีพจากผลิตภัณฑ์สมุนไพรภูมิปัญญาล้านนา ของผู้สูงอายุในชมรมสมุนไพรจาวยอง วัดป่าตาล ตำบลบวกค้าง อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่

ผู้แต่ง

  • อัจฉราภรณ์ สนามพล มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย
  • ณรงศักดิ์ ลุนสำโรง มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย
  • อุเทน ลาพิงค์ มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย
  • พระสุทธิสารเมธี . มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย
  • ณรงศักดิ์ ลุนสำโรง มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย
  • ปุระวิชญ์ วันตา มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

การพัฒนาศักยภาพด้านอาชีพ, ผลิตภัณฑ์สมุนไพรภูมิปัญญาล้านนา, ผู้สูงอายุ

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาบริบทด้านอาชีพจากผลิตภัณฑ์สมุนไพรภูมิปัญญาล้านนาของผู้สูงอายุในจังหวัดเชียงใหม่ 2) พัฒนาศักยภาพด้านอาชีพจากผลิตภัณฑ์สมุนไพรฯ เป็นการวิจัยแบบผสมผสานวิธี วิจัยเชิงคุณภาพ ผู้ให้ข้อมูลสำคัญใช้วิธีการเลือก             กลุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง ได้แก่ ประธานชมรมสมุนไพรจาวยอง เจ้าอาวาสวัดป่าตาล และคณะสงฆ์ คณะทำงาน และแกนนำผู้สูงอายุวัดป่าตาล จำนวน 19 รูป/คน และวิจัยเชิงปริมาณประชากรทั้งหมด 180 รูป/คน กลุ่มตัวอย่าง คือ โรงเรียนผู้สูงอายุชุมชนวัดป่าตาล วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบไม่เจาะจงจึงได้กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 124 รูป/คน ผลการวิจัย พบว่า 1) ผู้สูงอายุ            ส่วนใหญ่เป็นเพศหญิง อายุ 60 ปีขึ้นไป การศึกษาอยู่ในระดับประถมศึกษา ประกอบอาชีพทำการเกษตร จากการตอบแบบสอบถามบริบทด้านอาชีพ และการพัฒนาศักยภาพด้านอาชีพจากผลิตภัณฑ์สมุนไพรฯ มีความพึงพอใจมากที่สุดเรื่องของภูมิปัญญาล้านนาผลิตภัณฑ์สมุนไพรมีค่าเฉลี่ยอยู่ที่ 4.4 และมีส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน 0.05 ก่อให้เกิดพัฒนาศักยภาพด้านอาชีพให้แก่ผู้สูงอายุ และการพัฒนาศักยภาพด้านอาชีพมีส่งผลให้รายได้จากผลิตภัณฑ์สมุนไพรฯ 2) การพัฒนาศักยภาพด้านอาชีพจากผลิตภัณฑ์สมุนไพรฯ พระสงฆ์เป็นศูนย์ร่วมจิตใจให้ก่อเกิดการพัฒนาศักยภาพด้านอาชีพจากผลิตภัณฑ์สมุนไพร ร่วมกับปราชญ์ในชุมชนที่มีความรู้ประสบการณ์ด้านแพทย์แผนไทย จึงก่อตั้งเป็นชมรมสมุนไพรจาวยองขึ้น โดยมีผู้สูงอายุทำร่วมกับวัดและมีการพัฒนาต่อยอดร่วมกับภาคีเครือข่ายจากจิตอาสาจากภาครัฐและเอกชน ซึ่งผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นกับผู้สูงอายุคือ ผลลัพธ์ทางด้านจิตใจ ผู้สูงอายุมีความสุขจากการมีส่วนร่วมในการทำกิจกรรม ก่อให้เกิดการพัฒนาจิตใจ รวมทั้งสร้างรายได้ให้แก่ผู้สูงอายุ

เอกสารอ้างอิง

กรมส่งเสริมวัฒนธรรม. (2559). พระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษามรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม พ.ศ. 2559 และอนุสัญญาว่าด้วยการสงวนรักษามรดกวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ ค.ศ. 2003. กรุงเทพมหานคร: กลุ่มสงวนรักษามรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม สถาบันวัฒนธรรมศึกษา กรมส่งเสริมวัฒนธรรม.

ณัทธร สุขสีทอง. (2560). ภูมิปัญญาพื้นบ้านล้านนากับการเสริมสร้างสุขภาพผู้สูงอายุองค์การบริหาร ส่วนตำบลสะลวง อำเภอแม่ริม จังหวัดเชียงใหม่. วารสารมหาวิทยาลัยคริสเตียน, 23(2), 170-172.

ทรงศักดิ์ รักพ่วง เเละภุชงค์ เสนานุช. (2562). นวัตกรรมทางสังคมสำหรับผู้สูงอายุ: ความสำคัญต่อสังคมผู้สูงอายุในประเทศไทย. วารสารวิชาการนวัตกรรมสื่อสารสังคม, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 7(2), 210-214.

ทัศนีย์ อารมณ์เกลี้ยง และสุภาพ ฉัตราภรณ์. (2557). เส้นทางการสืบสานภูมิปัญญาอาหารล้านนาสู่ความยั่งยืน. วารสารวิทยาสารเกษตรศาสตร์ สาขาสังคมศาสตร์, 35(2), 189-205.

ประทีป จีนงี่ และคณะ. (2562). การพัฒนานวัตกรรมการดูแลสุขภาพตนเองของผู้สูงอายุในศตวรรษที่ 21. วารสารบรรณาศาสตร์ มศว, 12(3),19-20.

พระครูถิรบุญวัฒน์. (12 มกราคม 2564). การพัฒนาศักยภาพด้านอาชีพจากผลิตภัณฑ์สมุนไพรภูมิปัญญาล้านนาของผู้สูงอายุในชมรมสมุนไพรจาวยอง วัดป่าตาล ตำบลบวกค้าง อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่. (อัจฉราภรณ์ สนามพล, ผู้สัมภาษณ์)

มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย (มส.ผส.). (2564). สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย พ.ศ. 2563. นครปฐม: สถาบันวิจัยประชากร และสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล.

ระพีพรรณ คำหอม และคณะ. (2560). การพัฒนานวัตกรรมเพื่อผู้สูงอายุกับทางเลือกการลดความเหลื่อมล้ำของผู้สูงอายุไทยสนับสนุนทุนโดยสำนักงานกองทุน สนับสนุนการวิจัย. กรุงเทพมหานคร: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.

สมเจตน์ คำแสง. (12 มกราคม 2564). การพัฒนาศักยภาพด้านอาชีพจากผลิตภัณฑ์สมุนไพรภูมิปัญญาล้านนาของผู้สูงอายุในชมรมสมุนไพรจาวยอง วัดป่าตาล ตำบลบวกค้าง อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่. (อัจฉราภรณ์ สนามพล, ผู้สัมภาษณ์)

สามารถ จันทร์สูรย์. (2536). ภูมิปัญญาชาวบ้านกับการพัฒนาชนบท. เล่ม 1. กรุงเทพมหานคร: อัมรินทร์พริ้นติ้งกรุ๊ฟ.

สำนักสถิติจังหวัดเชียงใหม่. (2559). บทวิเคราะห์สถานการณ์ผสู้งอาย. เรียกใช้เมื่อ 1 กรกฎาคม 2565 จาก https://www.chiangmaihealth.go.th/cmpho_web/document /20100 4040.pdf

อุทัยวรรณ พงษ์บริบูรณ์. (2563). สถานการณ์ผู้สูงอายุประเทศไทย: ปัญหาและความต้องการด้านสุขภาพ. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยอีสเทิร์นเอเชียฉบับสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์, 10(2), 54-55.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

09/30/2022

รูปแบบการอ้างอิง

สนามพล . อ. ., ลุนสำโรง ณ. ., ลาพิงค์ อ. ., . พ. ., ลุนสำโรง ณ. ., & วันตา ป. . (2022). การพัฒนาศักยภาพด้านอาชีพจากผลิตภัณฑ์สมุนไพรภูมิปัญญาล้านนา ของผู้สูงอายุในชมรมสมุนไพรจาวยอง วัดป่าตาล ตำบลบวกค้าง อำเภอสันกำแพง จังหวัดเชียงใหม่. วารสารมานุษยวิทยาเชิงพุทธ, 7(9), 360–372. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/JSBA/article/view/261350

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิจัย