การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันอันดับสองของโมเดลการวัดการรู้สิ่งแวดล้อมของเด็กปฐมวัยตามแนวคิดการศึกษาอิงสถานที่

อาทิตยา  อินยง; ฤตินันท์  สมุทร์ทัย; รัชนีกร  ทองสุขดี; รัชชุกาญจน์  ทองถาวร

ผู้แต่ง

อาทิตยา อินยง คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, เชียงใหม่
ฤตินันท์ สมุทร์ทัย คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, เชียงใหม่
รัชนีกร ทองสุขดี คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, เชียงใหม่
รัชชุกาญจน์ ทองถาวร คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, เชียงใหม่

คำสำคัญ:

การพัฒนาโมเดล, แนวคิดการศึกษาอิงสถานที่, การรู้สิ่งแวดล้อม, เด็กปฐมวัย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) พัฒนาโมเดลการวัดการรู้สิ่งแวดล้อมของเด็กปฐมวัยตามแนวคิดการศึกษาอิงสถานที่ โรงเรียนพื้นที่ภาคเหนือตอนบน 2) ตรวจสอบความตรงของโมเดลการวัดการรู้สิ่งแวดล้อมของเด็กปฐมวัยตามแนวคิดการศึกษาอิงสถานที่ โรงเรียนพื้นที่ภาคเหนือตอนบน โดยใช้กลุ่มตัวอย่างในการวิจัย คือ ผู้บริหารสถานศึกษา และครูผู้สอนระดับปฐมวัยในโรงเรียนพื้นที่ภาคเหนือตอนบน 8 จังหวัด จำนวน 551 คน โดยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสอบถาม ผู้วิจัยวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติโดยใช้การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันอันดับที่สอง ผลการวิจัยพบว่า 1) โมเดลการวัดการรู้สิ่งแวดล้อมของเด็กปฐมวัยตามแนวคิดการศึกษาอิงสถานที่ ประกอบด้วย ตัวแปรแฝง จำนวน 4 ตัวแปร และตัวแปรสังเกตได้ จำนวน 57 ตัวแปร 2) ตัวแปรที่มีความสัมพันธ์สูงที่สุดคือระบุวิธีการแก้ปัญหา และลงความเห็นจากข้อมูลเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมในท้องถิ่น/ชุมชนที่ตนเองอาศัยอยู่ กับรวบรวมข้อมูลประเด็น/ปัญหาสิ่งแวดล้อมในท้องถิ่น/ชุมชนที่ตนเองอาศัยอยู่ (r = 0.89) และระบุวิธีการแก้ปัญหา และลงความเห็นจากข้อมูลเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมในท้องถิ่น/ชุมชนที่ตนเองอาศัยอยู่ กับสรุปและจัดทำผลงานความรู้เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมในชุมชนที่ตนอาศัยอยู่ (r = 0.89) และตัวแปรที่มีความสัมพันธ์กันต่ำที่สุดคือ ความรู้เกี่ยวกับพืช สัตว์ ดิน น้ำ อากาศ ตามบริบทที่เด็กอาศัยอยู่ กับสรุปและจัดทำผลงานความรู้เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมในชุมชนที่ตนอาศัยอยู่ (r = 0.67) 3) โมเดลมีความสอดคล้องกลมกลืนกับข้อมูลเชิงประจักษ์ โดยพิจารณาจากค่าดัชนีวัดระดับความกลมกลืนอยู่ในเกณฑ์ที่กำหนดทุกค่า ดังนี้ $gif.latex?x^{2}$ = 30.27, df = 20, p = 0.06, RMSEA = 0.23, CFI = 0.99, GFI = 0.99 และ AGFI = 0.99

เอกสารอ้างอิง

กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม. (2544). พระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2553 และกฎหมายที่เกี่ยวข้อง. กรุงเทพมหานคร: เอ็นเจ โปรโมชั่น.

กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม. (2550). แผนหลักสิ่งแวดล้อมศึกษาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน พ.ศ.2551-2555. กรุงเทพมหานคร: กองส่งเสริมและเผยแพร่ กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม.

ชูศรี วงศ์รัตนะ. (2561). เทคนิคการสร้างเครื่องมือวิจัย: แนวทางการนําไปใช้อย่างมืออาชีพ. กรุงเทพมหานคร: อมรการพิมพ์.

พิรุณ ศิริศักดิ์. (2554). การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อมตามแนวคิดการศึกษาอิงสถานที่ เพื่อส่งเสริมสัมผัสด้านสถานที่และการรู้สิ่งแวดล้อมของเด็กมัธยมศึกษาตอนต้น. ใน ดุษฎีนิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการศึกษาปฐมวัย. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

วราพร ศรีสุพรรณ. (2539). มูลนิธิโลกสีเขียว ในพระอุปถัมภ์ของสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอเจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์. สิ่งแวดล้อมศึกษา. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: โอเอก พริ้นติ้ง เฮาส์.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2561). ยุทธศาสตร์ด้านการสร้างการเติบโตบนคุณภาพชีวิตที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม. กรุงเทพมหานคร: สำนักนายกรัฐมนตรี.

สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา. (2560). หลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2560. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.

Bellanca, J., & Brandt, R. . (2010). 21st century skill: Rethinking hoe students learn. Bloomington: Solution Tree Press.

Blanchard, P. B., & Buchanan, T. K. . (2011). Environmental stewardship in early childhood. Childhood Education, 87(4), 232-238.

Chawla, L., & Cushing, D. F. (2007). Education for strategic environmental behavior. Environmental education research, 13(4), 437-45.

Ebersole, M., & Worster, M. (2007). Sense of place in teacher preparation courses: place-based and standard-based education. The Delta Kappa Gamma Bulltin, Winter, 73(2), 19-24.

Gruenewald, D.A. (2003). Foundations of Place: A Multidisciplinary Framework for Place-Conscious Education. American Educational Research Journal, 40(3), 619-634.

Gruenewald, D.A., & Smith, G.A. (2007). Place-based education in the global age. New York: Lawrence Erlbaum Associates.

Hair, J. et al. . (2014). Multivariate Data Analysis. (7th ed.). USA: Pearson New International Edition.

NAAEE. (2011). Developing a framework for assessing environmental literacy. Washington, DC: Author.

Palmer, J., & Neal, P. . (1994). The handbook of environmental education. Chatham, NJ: Mackeys of Chatham.

Roth, C. E. . (1992). Environmental literacy: Its root, evolution and directions in the 1990s. Washington, DC: Office of Educational research and Improment.

Sobel, D. (2013). Place-Based Education: Connecting Classrooms and Communities. (2nd ed.). USA: The Orion Society.

UNESCO. (2007). The UN Decade of Education for Sustainable Development 2005-2014. Retrieved July 5, 2022, from http://portal.unesco.org/education/en/ ev.php-URL_ID-48712&URL_DO=DO_TOPIC&URL_SECTION=201.html