แนวทางการส่งเสริมเยาวชนสู่ความเป็นพลเมืองโลกตามหลักพุทธธรรม

นิภาวรรณ  เจริญลักษณ์; วงษ์สิริ เรืองศรี; เริงวิชญ์ นิลโคตร; ฐิติวัสส์ สุขป้อม; ณัฐพัชร สายเสนา

ผู้แต่ง

นิภาวรรณ เจริญลักษณ์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏหมู่บ้านจอมบึง ราชบุรี ประเทศไทย
วงษ์สิริ เรืองศรี นักวิชาการอิสระ ประเทศไทย
เริงวิชญ์ นิลโคตร คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏรำไพพรรณี จันทบุรี ประเทศไทย
ฐิติวัสส์ สุขป้อม คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย
ณัฐพัชร สายเสนา คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏจันทรเกษม กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย

คำสำคัญ:

เยาวชน, พลเมืองโลก, หลักพุทธธรรม

บทคัดย่อ

ความเป็นมาและวัตถุประสงค์: การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์เป็นหนึ่งในกลไกที่สำคัญที่จะขับเคลื่อนประเทศสู่จุดหมาย สังคมจะต้องมีความสามารถในการนำเสนอทฤษฎีด้านทรัพยากรมนุษย์มาพัฒนาศักยภาพบุคลากรเพื่อให้เป็นกำลังสำคัญในการพัฒนาประเทศ หน่วยงานและองค์กรทุกภาคส่วนจะต้องมีการเตรียมความพร้อมในทุก ๆ ด้าน อย่างน้อยการพัฒนาจะต้องครอบคลุม 3 มิติที่สำคัญ คือ ประการที่หนึ่ง “ด้านการปลูก” หรือการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ ประการที่สอง คือ “การเก็บเกี่ยว” หรือการบริหารจัดการ กล่าวคือ การสร้างแรงจูงใจให้ทรัพยากรมนุษย์ได้ใช้ศักยภาพอย่างเต็มที่เพื่อพัฒนางานที่ได้รับมอบหมายตามภารกิจ มีความหมายรวมถึงแรงจูงใจที่ไม่ใช่ตัวเงินแต่เป็นแรงจูงใจที่มูลค่าจับต้องไม่ได้แต่มีคุณค่าทางจิตใจสูง และ ประการที่สามคือ “การลงมือปฏิบัติ” เพื่อให้เกิดผลสัมฤทธิ์ ในการที่จะสร้างความสำเร็จและสร้างคุณค่าใหม่ ๆ ให้เกิดขึ้นทั้งต่อตนเองและองค์กร หลักธรรมทางพระพุทธศาสนาเน้นการศึกษาและการพัฒนาศักยภาพเพื่อให้เป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์แบบและสามารถดำเนินชีวิตอยู่ในสังคมโลกอย่างมีความสุข บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวทางการส่งเสริมเยาวชนสู่ความเป็นพลเมืองโลกตามหลักพุทธธรรม และนำเสนอแนวทางส่งเสริมเยาวชนสู่ความเป็นพลเมืองโลกตามหลักพุทธธรรม

วิธีดำเนินการวิจัย: การวิจัยเชิงคุณภาพครั้งนี้ วิเคราะห์ข้อมูลจากเอกสารและเครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ซึ่งประกอบด้วยแบบสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง การสนทนากลุ่ม การสัมภาษณ์เชิงลึก การจัดการความรู้ และการถอดบทเรียน

ผลการวิจัย: ด้านการส่งเสริมเยาวชนสู่ความเป็นพลเมืองโลกตามหลักพุทธธรรม พบว่า 1) พระพุทธศาสนามีจุดเด่นด้านการศึกษาเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตให้เป็นมนุษย์ที่มีความสมบูรณ์ หลักพุทธธรรมสำหรับการส่งเสริมเยาวชน ประกอบด้วย ประการที่หนึ่ง หลักไตรสิกขา ประการที่สอง หลักสัปปุริสธรรม ประการที่สาม หลักกัลยาณมิตร ประการที่สี่ หลักพรหมวิหาร ประการที่ห้า หลักอิทธิบาท และประการที่หก หลักสังคหวัตถุ และ 2) ข้อเสนอแนวทางส่งเสริมเยาวชนสู่ความเป็นพลเมืองโลกตามหลักพุทธธรรม เยาวชนควรมีทักษะที่สำคัญ ประกอบด้วย ประการที่หนึ่ง ความเข้าใจถึงความหลากหลายทางวัฒนธรรมที่มีความแตกต่างกันของสังคมโลก ประการที่สอง ความเข้าใจบริบทของสังคมโลกและการเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ ประการที่สาม ทักษะด้านการวิเคราะห์ ประเมิน และเลือกใช้ข้อมูลจากสื่อ และประการที่สี่ การมีวินัยในการพัฒนาตนเอง

ความเกี่ยวข้องกับหลักธรรมคำสอนทางพระพุทธศาสนา: การส่งเสริมความเป็นพลเมืองโลกเป็นกระบวนการเรียนรู้และพัฒนาที่ต่อเนื่อง จุดมุ่งหมายสำคัญ คือ การเป็นพลเมืองที่ดีและอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข โดยการประยุกต์พระพุทธศาสนากับการเปลี่ยนแปลงของโลก อันประกอบด้วยหลักธรรมหกประการ อันได้แก่ หลักไตรสิกขา หลักสัปปุริสธรรม หลักกัลยาณมิตร หลักพรหมวิหาร หลักอิทธิบาท และหลักสังคหวัตถุ เป็นหลักธรรมที่มุ่งสู่การพัฒนาศักยภาพปัจเจกบุคคลให้มีความสมบูรณ์ทั้งกาย วาจา ใจ สังคมและจิตวิญญาณ และเพื่อการอยู่ร่วมกันในสังคมโลกอย่างมีความสุข

สรุป: องค์ความรู้จากการศึกษาครั้งนี้สะท้อนให้เห็นถึงหลักธรรมการเสริมศักยภาพความเป็นมนุษย์ที่ครอบคลุมเป้าหมาย 4 ส่วน คือ ด้านการพัฒนาตนเอง ด้านการครองคน ด้านการครองงาน และเกื้อกูลสังคม องค์ความรู้ทั้งหมดจะเป็นการสร้างสันติสุขครอบคลุมทุกมิติของการดำเนินชีวิตโดยเฉพาะเป็นพื้นฐานของสังคมและวัฒนธรรมของชาวไทย

เอกสารอ้างอิง

Chaiyayotha, D. (2019). Textbook, basic subject, Buddhism, Grade 4-6 secondary school. (11th ed.). Thai Rome Kloa co., Ltd.

Crawford, E. O. (2013). Exploring Our Roles as Global Citizens: an Educator's Guide (Grades 3-5). TeachUNICEF.

In-depth Executive Interview. (2022). Guidelines for promoting global citizenship among youth based on buddhadhamma principles. (Nilkote, R., Interviewer)

In-depth interview with Project Leader. (2022). Guidelines for promoting global citizenship among youth based on buddhadhamma principles. (Nilkote, R., Interviewer)

Ministry of Education. (2008). Basic Education Core Curriculum. B.E. 2551. Agricultural Cooperative.

National Education Act B.E. 1999. (1999). Royal Gazette. Volume 116, Chapter 74 g. Page 5.

Office of Academic and Educational Standards. (2022). Physical Education: Subject and Learning Objectives. Kaew Chao Chom Media and Publishing Center Suan Sunandha Rajabhat University.

Office of the Education Council. (2018). Global Citizenship Promotion Research Report: International Experience. Prikwarn Graphic co., Ltd.

Office of the Education Council. (2021). Proposes a learning system that responds to the future changes in the year 2040. Office of the Education Council.

Phra Brahma Pandit (Dhammacitto, P.). (2019). Religion and the Sustainable Development Goals (SDGs). (2nd ed.). Amarin Printing & Publishing Public Co., Ltd.

Project Leader Interview. (2022). Guidelines for promoting global citizenship among youth based on buddhadhamma principles. (Nilkote, R., Interviewer)

Rattanamuk, S. (2008). Volunteer Management System Case Study: Tzu Chi Foundation, Taiwan. (2nd ed.). Center for Promotion and Development of Moral Empowerment (Moral Center) Office of Knowledge Management and Development (Public Organization).

Sinlarat, P. (2017). Before School 4.0: Creative School. (2nd ed.). Chulalongkorn University Printing House.

Somdet Phra Buddhakhosachan (P. A. Payutto). (2016). Buddhadharma (original version). (31st ed.). Buddhist printing house of the Dhammasapa.

Wiwattananon, S. (2017). Philosophy of Thai Education according to His Majesty's initiatives His Majesty King Bhumibol Adulyadej, Rama IX (Complete Education). Chulalongkorn University Book Center.

Youth Representative In-depth Interview. (2022). Guidelines for promoting global citizenship among youth based on buddhadhamma principles. (Nilkote, R., Interviewer)