STRENGTHENING THE BALANCED LIFESTYLE OF THE ELDERLY WITH  THE PRINCIPLE OF ĀYUSASA DHAMMA

พระศุภชาติ สำลีวงษ์; ปัณณพงศ์ วงศ์ณาศรี; พระเมธีวชิราภิรัต  ธรรมรัต ยศขุน; พระครูปริยัติธำรงคุณ  กำธร ทองประดู่; พระครูบวรชัยวัฒน์ วันชัย เลือดไท; พระศรีวัชรสารบัณฑิต บัณฑิต ชรินทร์; พระครูปลัดสาโรจน์  แซ่อู้; ปุญญาดา จงละเอียด; วิไลวรรณ  อิศรเดช; จรวยพร  เหมรังษี

ผู้แต่ง

พระศุภชาติ สำลีวงษ์ คณะศาสนาและปรัชญา มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย นครปฐม ประเทศไทย
ปัณณพงศ์ วงศ์ณาศรี คณะศาสนาและปรัชญา มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย นครปฐม ประเทศไทย
พระเมธีวชิราภิรัต ธรรมรัต ยศขุน คณะศาสนาและปรัชญา มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย นครปฐม ประเทศไทย
พระครูปริยัติธำรงคุณ กำธร ทองประดู่ คณะศาสนาและปรัชญา มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย นครปฐม ประเทศไทย
พระครูบวรชัยวัฒน์ วันชัย เลือดไท คณะศาสนาและปรัชญา มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย นครปฐม ประเทศไทย
พระศรีวัชรสารบัณฑิต บัณฑิต ชรินทร์ คณะครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย พระนครศรีอยุธยา ประเทศไทย
พระครูปลัดสาโรจน์ แซ่อู้ คณะพุทธศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช นครศรีธรรมราช ประเทศไทย
ปุญญาดา จงละเอียด คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช นครศรีธรรมราช ประเทศไทย
วิไลวรรณ อิศรเดช สำนักงานอธิการบดี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย พระนครศรีอยุธยา ประเทศไทย
จรวยพร เหมรังษี คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช นครศรีธรรมราช ประเทศไทย

คำสำคัญ:

เสริมสร้าง, วิถีชีวิต, ความสมดุลของชีวิตกับ การทำงาน, ผู้สูงอายุ, หลักอายุสสธรรม

บทคัดย่อ

ความเป็นมาและวัตถุประสงค์: การเสริมสร้างวิถีชีวิตที่สมดุลของผู้สูงอายุโดยใช้หลักอายุสสธรรมเป็นแนวทางนั้นมีความสำคัญต่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตและการสร้างสุขภาวะที่ดีของผู้สูงอายุ บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาแนวคิดชีวิตสมดุลของผู้สูงอายุ ศึกษาหลักอายุสสธรรมในการเสริมสร้างวิถีชีวิตสมดุล และเสริมสร้าง
วิถีชีวิตสมดุลของผู้สูงอายุด้วยหลักอายุสสธรรม

วิธีดำเนินการวิจัย: การวิจัยนี้ใช้รูปแบบการวิจัยเชิงคุณภาพ คือ การศึกษาเอกสารและการสัมภาษณ์เชิงลึก จำนวน 16 รูป/คน ได้แก่ กลุ่มนักวิชาการทางด้านพระพุทธศาสนา กลุ่มผู้นำชุมชน กลุ่มเจ้าหน้าที่สาธารณสุขและ กลุ่มผู้สูงอายุที่เป็นตัวแทนของชุมชนในตำบลคลองน้อย โดยคัดเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย คือ แบบสัมภาษณ์เชิงลึกแบบมีโครงสร้าง และใช้วิธีการวิเคราะห์เชิงคุณภาพโดยการสร้างหมวดหมู่และธีม

ผลการวิจัย: จากการศึกษาพบว่า 1) ชีวิตสมดุลเป็นแนวทางสำคัญในการพัฒนาคุณภาพชีวิตโดยมุ่งเน้นให้บุคคลสามารถดำเนินชีวิตอย่างสมดุลในทุกด้าน ทั้งด้านกาย จิตใจ สังคม และจิตวิญญาณ เพื่อส่งเสริมสุขภาพ ความสุขและความพึงพอใจในชีวิต กระบวนการนี้เป็นการปรับตัวและพัฒนาวิธีการดำรงชีวิตให้สอดคล้องกับความเปลี่ยนแปลงและความท้าทายในแต่ละช่วงของชีวิต โดยเฉพาะในวัยสูงอายุ 2) หลักอายุสสธรรมในการเสริมสร้างวิถีชีวิตสมดุลมี 5 ประการ ได้แก่ สัปปายการี (การทำสิ่งที่เกื้อกูลแก่สุขภาพ) สัปปาเย มัตตัญญู (การรู้จักประมาณในสิ่งที่เกื้อกูล) ปริณตโภชี (การบริโภคสิ่งที่ย่อยง่าย) กาลจารี (การประพฤติตนเหมาะสมในเรื่องเวลา) และพรหมจารี (การถือพรหมจรรย์) ซึ่งหลักอายุสสธรรมมีบทบาทสำคัญในการชี้นำแนวทางการดำเนินชีวิตของผู้สูงอายุโดยมุ่งเน้น
การสร้างสมดุลในทุกมิติของชีวิต ทั้งกาย ใจ และสังคม และ 3) การเสริมสร้างวิถีชีวิตสมดุลของผู้สูงอายุด้วย
หลักอายุสสธรรม ครอบคลุมด้านสุขภาพกาย จิตใจ และสังคม โดยส่งเสริมการออกกำลังกาย การรับประทานอาหารที่ดี และการปรับพฤติกรรมชีวิต ด้านจิตใจใช้หลักธรรมช่วยดูแลจิตให้สงบสุข ปล่อยวาง ดำรงชีวิตอย่างมีสติ ส่วนด้านสังคมเน้นการมีปฏิสัมพันธ์ที่ดี เลือกกิจกรรมที่เหมาะสม และรักษาความสัมพันธ์ที่มีคุณค่า ทั้ง 3 ด้าน
จึงเสริมกันเพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีในวัยสูงอายุ

ความเกี่ยวข้องกับหลักธรรมคำสอนทางพระพุทธศาสนา: การเสริมสร้างวิถีชีวิตสมดุลของผู้สูงอายุด้วย
หลักอายุสสธรรม เป็นการพัฒนาปัญญาและคุณธรรมด้วยหลักพระพุทธศาสนา ประกอบด้วย สัปปายการี (การทำสิ่งที่เกื้อกูลแก่สุขภาพ) สัปปาเย มัตตัญญู (การรู้จักประมาณในสิ่งที่เกื้อกูล) ปริณตโภชี (การบริโภคสิ่งที่ย่อยง่าย) กาลจารี (การประพฤติตนเหมาะสมในเรื่องเวลา) และพรหมจารี (การถือพรหมจรรย์) ซึ่งหลักอายุสสธรรมอันมีที่มาจาก พระไตรปิฎกเล่มที่ 22 เป็นแนวทางสำคัญในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ โดยอาศัยหลักคำสอนทางพระพุทธศาสนาเป็นแนวทางในการหล่อหลอม ทั้งด้านร่างกาย จิตใจ และสังคม หลักอายุสสธรรมนี้ไม่เพียงแต่เป็นแนวทางในการดำรงชีวิตให้ยั่งยืน หากแต่ยังส่งเสริมให้ผู้สูงอายุสามารถดำเนินชีวิตอย่างมีคุณค่า มีความสุข และสมดุลในแต่ละวัน

สรุป: การเสริมสร้างวิถีชีวิตสมดุลของผู้สูงอายุด้วยหลักอายุสสธรรม 5 ประการ เป็นแนวทางสำคัญในการดูแลสุขภาพ ทั้งกาย จิตใจ และสังคม โดยเน้นการรับประทานอาหารที่เหมาะสม ออกกำลังกาย พักผ่อนให้เพียงพอฝึกสติสมาธิเพื่อจิตใจสงบ และปรับตัวกับบทบาททางสังคมอย่างเข้าใจและมีความสุขในชีวิตหลังเกษียณ

เอกสารอ้างอิง

Gillsjö, C., Nyström, M., Palmér, L., Carlsson, G., Dalheim Englund, A. C. & Eriksson, I. (2021). Balance in life as a prerequisite for community dwelling older adults' sense of health and well being after retirement: An interview based study. International Journal of QualitativeStudies on Health and Well being, 16(1), 1984376. https://doi.org/10.1080/17482631.2021.1984376

Kantawong, T. (2020). Application of Ayussadhamma in Creating Health of The Elderly, Nong Hoi Sub-District, Muang District, Chiang Mai Province. Panya, 27(1), 1-12.

Kuptawatin, W., Wasanapong, M., Khun-dee, P. & Mitsamwang, R. (2018). Aging society and the modern world. Journal of Suvarnabhumi Institute of Technology, 4(Special), 444-450.

Lawshe, C. H. (1975). A Quantitative Approach to Content Validity. Personnel Psychology, 28(4), 563-575. https://doi.org/10.1111/j.1744-6570.1975.tb01393.x.

National Statistical Office. (2022). The 2021 Survey of The Older Persons in Thailand. Bangkok, Thailand: National Statistical Office.

Office of the National Economic and Social Development Council. (2020). The 20-Year National Strategy (2018-2037). (2nd ed.). Bangkok, Thailand: Secretariat of the National Strategy Committee, Office of the National Economic and Social Development Council.

Phra Soveuy Khunaratano (Noy), Phrakru Kosolattakit, Phrakru Khositwattnanukul, Panasree, S. & Anothai, S. (2022). An Application of Bhàvanà 4 for Developing Life Quality of Pakasai Sub-District Community, Nuea Khlong District, Krabi Province. Journal Of MCU Ubon Review, 7(1), 235-242.

Phrakhru Siriphurinithat (Phurinat Dissawan). (2019). Way of living of the elderly according to Buddhist principles. The Journal of Research and Academics, 2(2), 107-120.

Phrakru Chantopas (Chakro), Sinthunok, B. & Namket, S. (2021). An Appication of The Ayussa-Dhamma in The Life Style of Aged Persons in The Area of Kudjap District, Udorn Thani Province. Journal of MCU Nakhondhat, 8(4), 59-74.

Phramaha Niphon Mahadhammarakkhito, Saengsai, P., Phrakhru Siripannaphon & Wichuma, N. (2018). Integration of Ayussadhamma Doctrine and life style of the elderly. Journal of Graduate MCU KhonKaen Campus, 5(1), 57-70.

Phramaha Wichit Aggajito, Khammuangsaen, B. & Suvaco, P. P. (2022). The Ayussa-Dhamma for Promoting Healthy Life. SAU Journal of Social Sciences & Humanities, 5(2), 277-289.

Saramart, O., Pitchayapaiboon, P. & Boonyananta, S. (2019). Art-based Using to Develop Well-being of Older Adults: The Systematic Review. Journal of Graduate Studies in Northern Rajabhat Universities, 9(2), 17-32.

Sutthisanmethi, P., Wetprasit, S. & Thepa, P. C. A. (2022). The promotion of well-being for the elderly based on the 5 Ᾱyussadhamma in the Dusit District, Bangkok, Thailand: A case study of Wat Sawaswareesimaram Community. International Journal of Health Sciences, 6(3), 1391-1408. https://doi.org/10.53730/ijhs.v6n3.12766.