ความหลากชนิดของนกในพื้นที่มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความหลากชนิดของนกในพื้นที่มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี ใน 2 พื้นที่ คือ พื้นที่เขตการศึกษาและพื้นที่อนุรักษ์ป่าต้นน้ำร่องก่อ อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี ดำเนินการสำรวจระหว่างเดือนมีนาคม พ.ศ.2563 ถึงเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ.2564 โดยใช้วิธีหยุดสำรวจตามจุดที่กำหนด (point count) จากการสำรวจพบนกทั้งสิ้น 101 ชนิด จาก 14 อันดับ 45 วงศ์ พื้นที่เขตการศึกษาพบนกทั้งสิ้น 64 ชนิด จาก 11 อันดับ 34 วงศ์ ในขณะที่ พื้นที่อนุรักษ์ป่าต้นน้ำร่องก่อพบนกทั้งสิ้น 87 ชนิด จาก 13 อันดับ 42 วงศ์ อันดับที่พบชนิดของนกมากที่สุดคือ อันดับนกจับคอน (Passeriformes) พบ 57 ชนิด รองลงมาคือ อันดับนกกระทุง (Pelecaniformes) และอันดับนกชายเลนและนกนางนวล (Charadriiformes) พบอันดับละ 7 ชนิด เมื่อวิเคราะห์ค่าดัชนีความหลากชนิด Shannon-Wiener index (H’) ทั้ง 12 เดือน พบว่ามีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 2.70 (2.34 - 2.98) ค่าดัชนีความหลากชนิดสูงที่สุดในเดือนมกราคม (H’ = 2.94) รองลงมาได้แก่ กุมภาพันธ์ (H’ = 2.90) และมีนาคม (H’ = 2.87) ในขณะที่ค่าดัชนีความหลากชนิดในเดือนสิงหาคม (H’ = 2.34) มีค่าต่ำสุด ตามด้วย กรกฎาคม (H’ = 2.41) และ กันยายน (H’ = 2.49) เมื่อพิจารณาตามฤดูกาลพบว่าในฤดูหนาว (พฤศจิกายน – กุมภาพันธ์) มีค่าเฉลี่ยดัชนีความหลากชนิดสูงที่สุด (H’ = 2.89) ตามด้วยฤดูร้อน (H’ = 2.82) และฤดูฝน (H’ = 2.55) จากการตรวจสอบสถานภาพด้านการอนุรักษ์จากบัญชีแดงขององค์การระหว่างประเทศเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติ (IUCN 2016) พบนกที่มีความสำคัญด้านการอนุรักษ์ 1 ชนิด ได้แก่ นกอ้ายงั่ว (Anhinga melanogaster) ซึ่งถูกจัดเป็นนกชนิดที่เกือบอยู่ในข่ายเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ (Near-threatened)
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
วารสารวิทยาศาสตร์และวิทยาศาสตร์ศึกษา (JSSE) เป็นผู้ถือลิสิทธิ์บทความทุกบทความที่เผยแพร่ใน JSSE นี้ ทั้งนี้ ผู้เขียนจะต้องส่งแบบโอนลิขสิทธิ์บทความฉบับที่มีรายมือชื่อของผู้เขียนหลักหรือผู้ที่ได้รับมอบอำนาจแทนผู้เขียนทุกนให้กับ JSSE ก่อนที่บทความจะมีการเผยแพร่ผ่านเว็บไซต์ของวารสาร
แบบโอนลิขสิทธิ์บทความ (Copyright Transfer Form)
ทางวารสาร JSSE ได้กำหนดให้มีการกรอกแบบโอนลิขสิทธิ์บทความให้ครบถ้วนและส่งมายังกองบรรณาธิการในข้อมูลเสริม (supplementary data) พร้อมกับนิพนธ์ต้นฉบับ (manuscript) ที่ส่งมาขอรับการตีพิมพ์ ทั้งนี้ ผู้เขียนหลัก (corresponding authors) หรือผู้รับมอบอำนาจ (ในฐานะตัวแทนของผู้เขียนทุกคน) สามารถดำเนินการโอนลิขสิทธิ์บทความแทนผู้เขียนทั้งหมดได้ ซึ่งสามารถอัพโหลดไฟล์บทความต้นฉบับ (Manuscript) และไฟล์แบบโอนลิขสิทธิ์บทความ (Copyright Transfer Form) ในเมนู “Upload Submission” ดังนี้
1. อัพโหลดไฟล์บทความต้นฉบับ (Manuscript) ในเมนูย่อย Article Component > Article Text
2. อัพโหลดไฟล์แบบโอนลิขสิทธิ์บทความ (Copyright Transfer Form) ในเมนูย่อย Article Component > Other
ดาวน์โหลด ไฟล์แบบโอนลิขสิทธิ์บทความ (Copyright Transfer Form)
References
Bibby, C. J., Burgess, N. D. and Hill, D. A. (1992). Bird Census Techniques. London: Academic Press.
Block, W. M. and Brennan, L. A. (1993). The habitat concept in ornithology: Theory and applications. Current Ornithology, 11, 35-91.
Chulalongkorn University. (2013). Bird in Chamchuri park. Bangkok. Bangkok: Chulalongkorn University Press.
Duengkae, P. (2010). Avifaunal Diversity on the Kasetsart University Campus, Chalermphrakiat Sakon Nakhon Province. Kasetsart Journal Natural Science, 44, 1107 – 1114.
Dumrongrojwatthana, P. and Kunsook, C. (2018). Bird Species Composition Change in the Natural Resource Protected Area, Rambhai Barni Rajabhat University (in Thai). Rajabhat Rambhai Barni Research Journal, 13(1), 5-19.
IUCN. (2016). IUCN Red List of Threatened Species, Version 2015-4. Retrieved June 10, 2021, from www.iucnredlist.org
Kamtaeja, S. 2008. Birds in Western Rice Field of Phitsanulok (Research Report) (in Thai). Retrieved May 20, 2021, from Pibulsongkram Rajabhat University: http://etheses.psru.ac.th/lib-irpsru/sites/default/files/site/default/thesis/fulltext_131.pdf.
Kesonbua, W., and Udomsirichakorn, K. (2013). A field guide to plants of Ubon Ratchathani University Botanical Garden (in Thai). Ubon Rachathani: Ubon Ratchathani University.
Khachonpisitsak, S and Muangmee, W. (2016). Bird Diversity Survey in Burapha University Area, Chon Buri Province (in Thai). Burapha Science Journal, 21(2), 260-279.Krebs, C.J. (1992). Ecological methodology 2nd Edition. California: Addison-Educational.
Lekagul, B. and Round, P.D. (1991). A Guide to the Birds of Thailand. Bankok: Darnsutha Press.
Maheswaran, G. and Rahmani, A. R. (2001). Effects of water level changes and wading bird abundance on the foraging behaviour of blacknecked storks Ephippiorhynchus asiaticus in Dudwa National Park, India. Journal of Biosciences, 26(3), 373-382.
Meesena, J. N., Sitasuwan, X., and Elliott, S. (2014). Birds diversity on Doi Mae Sa Long Mae Fah Luang District, Chiang Rai Province (in Thai). Journal of Yala Rajabhat University, 9(1), 9–29.
Nabhitabhata, J., Lekagul, K. and Sanguansombat, W. (2012). Dr. Boonsong’s Bird Guide of Thailand. Bangkok: Dansutha printing.
Nakwa, A. (2008). Biodiversity of Birds at Thung Saleang Luang National Park, Phetchabun Province. Ph. D.’s Thesis. Faculty of Science, Biology Department, Chiang Mai University, Thailand.
Nakwa, A. (2014). Bird Diversity at Thalaekeaw, Ban Klong and Plaichumpom Subdistrict, Phitsanulok Province (in Thai). Phetchabun Rajabhat Journal, 16(1), 68-75.
Office of Natural Resources and Environmental Policy and Planning. (2017). Thailand Red Data: Vertebrate. Retrieved 2 June 2021, Office of Natural Resources and Environmental Policy and Planning: https://www.onep.go.th/reddatavertibrates/.
Pettingill, O. S. (1969). A Laboratory and Field Manual of Ornithology. United States: Buress Publishing Company.
Phengpengpit, A., S. Petchmanee. and S. Thunhikorn. (2008). Species diversity of birds in hill evergreen. Case study in Phuluang Wildlife Sanctuary (in Thai). Wildlife Yearbook. Vol.9. Bangkok: Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation.
Pongkhumpeiy, P. (2011). Study of bird diversity at Kwan Phayao Wetland, Phayao Province (in Thai). Proceedings of Phayao Research Conference,6-14.
Schweizer, M., and Liu, Y. (2018). Avian Diversity and Distributions and Their Evolution Through Space and Time. Bird Species. Cham: Springer.
Shannon, C. E. (1949). Mathematical theory of communication. Bell System Technical Journal, 27, 379-423.
Sripho, S. (2015). Diversity of Birds in Phuruea National Park, Loei Province (in Thai). Rajabhat Journal of Sciences, Humanities and Social Sciences, 16(2), 286-299.
Sripho, S. (2018). Diversity of birds along Mekong river, Chiang Khan district, Loei province (in Thai). Journal of Wildlife in Thailand, 25, 67-79.
Tothaisong, J. and Thunhikorn, S. (2010). Species Diversity and Habitat Utilizations of Birds in Hill Evergreen forest at Phuluang Wildlife Sanctuary (in Thai). Wildlife Yearbook Vol.12. Bangkok: Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation.
Ubon Ratchathani University. (2020). Ubon Ratchathani University: Introduction (in Thai). Retrieved 2 October 2021, Ubon Ratchathani University: https://www.ubu.ac.th/new/about01.php.
Whitfield, A. K. and Blaber, S., J. M. (1978). Feeding ecology of piscivorous birds at Lake St. Lucia, Part 2: Wading birds. Journal of African Ornithology, 50, 1–9.
Wilson, E. O. (1980). Sociobiology. Massachusetts: The Belknap Press of Havard University Press, Cambridge.
Wongthirawat, S. (2009). A Guide to Study on Ecology and Wildlife Habitats, by Using Birds as indicators (in Thai). Bangkok: Department of National Parks, Wildlife and Plant Conservation.