การมีส่วนร่วมทางการเมืองในระบอบประชาธิปไตย กับการพัฒนาที่ยั่งยืน

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้เป็นการศึกษาการมีส่วนร่วมทางการเมืองในระบอบประชาธิปไตยกับการพัฒนาประเทศที่ยั่งยืน  เพื่อให้ได้รับทราบถึงความสำคัญของการมีส่วนร่วมทางการเมือง ที่มีส่วนสำคัญอย่างยิ่งต่อการพัฒนาระบอบประชาธิปไตย รวมทั้งสิทธิและภาระหน้าที่ของประชาชนในการเข้ามามีส่วนร่วมทางการเมืองตามช่องทางและกระบวนการต่าง ๆ ตามที่กฎหมายรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันกำหนดไว้ การมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชนถือว่าเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุดในระบอบประชาธิปไตย โดยเป้าหมายสำคัญของการพัฒนาระบบการเมืองให้เป็นประชาธิปไตยคือ การมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชน ทั้งนี้เพราะการมีส่วนร่วมทางการเมือง เป็นดัชนี ชี้วัดที่สำคัญ ประการหนึ่งของระบอบประชาธิปไตย สังคมใดมีระดับความเป็นประชาธิปไตยสูงหรือต่ำ พิจารณาได้จากระดับการมีส่วนร่วมทางการเมือง การทำให้ประชาชนมีส่วนร่วมทางการเมืองก็จะทำให้การเมืองนั้นเกิดการพัฒนาไปสู่ความยั่งยืนได้ คือการพัฒนาระบอบประชาธิปไตยให้มีความมั่นคงและยั่งยืน ตามหลักการที่ว่าอำนาจอธิปไตยเป็นของปวงชน การให้สิทธิเสรีภาพและความเสมอภาคแก่ประชาชนโดยยึดหลักกฎหมาย ไม่ใช่ยึดหลักตัวบุคคล แต่การปกครองรูปแบบดังกล่าวย่อมล้มเหลวหากประชาชนไม่มีความพร้อมทางด้านการศึกษา ขาดความรู้ และความรับผิดชอบในฐานะเป็นเจ้าของอำนาจอธิปไตย ขาดคุณธรรม และจริยธรรมทางการเมือง และไม่ยึดหลักการแห่งผลประโยชน์ของประชาชนและประเทศชาติ ฉะนั้นการนำหลักธรรมทางพระพุทธศาสนามาปรับใช้คู่กับการพัฒนาประเทศ จึงมีส่วนช่วยให้เกิดการพัฒนาไม่มากก็น้อย เพราะพุทธศาสนานั้นสอนที่จิตใจ เมื่อมนุษย์มีจิตใจที่ดีแล้ว สังคม สิ่งแวดล้อมก็จะดีตามไปด้วย ดังนั้นการพัฒนาประเทศให้มีความยั่งยืนได้ยาวนานได้นั้น ต้องพัฒนาตามแนวพุทธศาสตร์ด้วย โดยใช้หลักธรรมคำสอน อันได้แก่ ไตรสิกขา, สัมมาทิฎฐิ, มัตตัญญุตา และมรรคมีองค์ 8 เป็นต้น ซึ่งยึดหลักการพัฒนามนุษย์เป็นสำคัญ