ปัญหาการจ้างเหมาแรงงานตามกฎหมายคุ้มครองแรงงาน
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 มาตรา 11/1 บัญญัติขึ้นเพื่อให้สอดคล้องกับเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 ในหมวด 5 เรื่อว แนวนโยบายพื้นฐานแห่งรัฐ ส่วนที่ 7 ว่าด้วยแนวนโยายด้านเศรษฐกิจ มาตรา 84 ซึ่งบัญญัติว่า
"รัฐต้องดำเนินการตามแนวนโยบายด้านเศรษฐกิจ ดังต่อไปนี้... (7) ส่งเสริมให้ประชากรวัยทำงานมีงานทำ คุ้มครองแรงงานเด็กและสตรี จัดระบบแรงงานสัมพันธ์และระบบไตรภาคีที่ผู้ทำงาานมี สิทธิเลือกผู้แทนของตน จัดระบบประกันสังคม รวมทั้งคุ้มครองให้ผู้ทำงานที่มีคุณค่าอย่างเดียวกันได้รับค่าตอบแทน สิทธิประโยชน์ และ สวัสดิการที่เป็นธรรมโดยไม่เลือกปฏิบัติ..."
โดยบทบัญญัติมาตรา 11/1 แห่งพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 นี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ความคุ้มครองลูกจ้างรับเหมาค่าแรงให้ได้รับการปฏิบัติที่เป็นธรรมจากผู้ประกอบกิจการที่ว่าจ้างด้วยวิธีเหมาค่าแรง แต่อย่างไรก็ดี เมื่อพิจารณาบทบัญญัติ มาตรา 11/1 ดังกล่าว จะเห็นถึงความไม่ชัดเจนบางประการอันก่อให้เกิดปัญหาในทางปฏิบัติหลายประการเกี่ยวกับการจ้างเหมาค่าแรง กล่าวคือ การที่กฎหมายให้ผู้ประกอบกิจการดำเนินการให้ลูกจ้างรับเหมาค่าแรงที่ทำงานในลักษณะเดียวกันกับลูกจ้างตามสัญญาจ้างโดยตรง ได้รับสิทธิประโยชน์และสวัสดิการที่เป็นธรรมโดยไม่เลือกปฏิบัติ นั้น สิทธิประโยชน์และสวัสดิการที่ลูกจ้างรับเหมาแรงานมีสิทธิได้รับจากผู้ประกอบกิจการ มีขอบเขตเพียงใด และอย่างไรถือว่าเป็นธรรมแล้ว
นอกจากนี้ พบบว่าการตีความข้อกฎหมายในเรื่องนี้ก็เป็นไปอย่างกว้างขวางเช่นกัน ซึ่งทำให้เกิดปัญหาในการบังคับใช้และการปฏิบัติตามกฎหมายได้
ดังนั้น งานวิจัยฉบับนี้จึงได้ศึกษาปัญหาของการจ้างเหมาแรงงานตามกฎหมายคุ้มครองแรงงาน ทั้งปัญหาเกี่ยวกับการจ้างงานและบริหารจัดการแรงงาน และปัญหาเกี่ยวกับการตีความและขอบเขตการบังคับใช้กฎหมาย ซึ่งจากการศึกษาแนวความคิดของการจ้างเหมาแรงงานและหลักกฎหมายที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนคำพิพากษาของศาลแรงงาน พบว่า ถ้าผู้ประกอบกิจการมีความจำเป็นต้องใช้การจ้างเหมาแรงงานก็ควรระบุขอบเขตหน้าที่หรือภาระงานของลูกจ้าง รับเหมาค่าแรงให้ชัดเจนแตกต่างกับภาระงานของลูกจ้างประจำ เพื่อหลักเลี่ยงปัญหาการตีความแบะการโต้แย้งสิทธิหน้าที่ตมมาตรา 11/1 ส่วนในกรณีการตีความและบังคับใช้บบทบัญญัติมาตรา 11/1 แห่งพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 ถ้าพิจารณาให้ถูกต้องเป็นธรรมตามเจตนารมณ์ของกฎหมาย กล่าวคือรัฐธรรมนูญและกฎหมายแรงงานที่เกี่ยวข้อง ก็จะช่วยให้เกิดความชัดเจนในการบังคับใช้และการปฏิบัติตามกฎหมายคุ้มครองแรงานในเรื่องการจ้างเหมาแรงงานได้ ซึ่งจะนำไปสู่ปทัสถานที่ดีในสังคมแรงงาน
Article Details
ต้นฉบับที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารกระบวนการยุติธรรม แต่ความคิดเห็นที่ปรากฏในเนื้อหาของบทความในวารสารกระบวนการยุติธรรม ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนแต่เพียงผู้เดียว
เอกสารอ้างอิง
กิติพงศ์ หังสพฤกษ์. "ข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้าง" ใน เอกสารการสอนชุดวิชากฎหมายแรงงาน หน่วยที่ 8 - 15. นนทบุรี : สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, 2548.
เกรียงไกร เจียมบุญศรี. ปกิณกะคดีว่าด้วย การแก้ไขปัญหาลูกจ้างรับเหมาค่าแรงยิ่งแก้ก็ยิ่งยุ่งไปกันใหญ่ ตอนที่ 2 แนวทางการแก้ไขปัญหาของภาครัฐ. จาก http://www.sombatlegal.com.
เกษมสันต์ วิลาวรรณ. คำอธิบายกฎหมายแรงาน. พิมพ์ครั้งที่ 16. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์วิญญูชน, 2553.
เกษมสันต์ วิลาวรรณ. "แนวคิดพื้นฐายและวิวัฒนาการของกฎหมายแรงงาน" ในเอกสารการสอนชุดวิชากฎหมายแรงงานหน่วยที่ 1 - 6. นนทบุรี : สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัย สุโขทัยธรรมาธิราช, 2547.
เกษมสันต์ วิลาวรรณ. แรงงานสัมพันธ์. พิมพ์ครั้งที่ 9. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์วิญญูชน. 2548.
เกษมสันต์ วิลาวรรณ. "สภาพการจ้างและข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้าง" ในเอกสารการสอนชุดวิชาการพนักงานสัมพันธ์หน่วยที่ 1 - 7. พิมพ์ครั้งที่ 6. นนทบุรี : สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัย สุโขทัยธรรมาธิราช, 2543.
เกษมสันต์ วิลาวรรณ, อรรถพล มนัสไพบูลย์และสุภชัย มนัสไพบูลย์. ปุจฉา วิสัชนา กฎหมายแรงงานและปัญหาในทางปฏิบัติ การบริหารงานบุคคลและแรงงานสัมพันธ์. กรุงเทพมหานคร : บริษัทเอ็มอาร์ แอนด์ ทีเอสจำกัด, 2544.
เกษมสันต์ วิลาวรรณ, สุภชัย มนัสไพบูลย์ และอรรถพล มนัสไพบูลย์. ปุจฉา วิสัชนา กฎหมายแรงงานพร้อมแนวปฏิบัติตาม พ.ร.บ. คุ้มครองแรงงาน (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2551. กรุงเทพมหานคร : บริษัทกรุงเทพนิติการ จำกัด, 2551.
คำชี้แจ้งพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2551. เรื่องที่ 4 การจ้างโดยวิธีเหมาค่าแรง จาก http://www.bloggang.com/viewdiary.php?id=creativeway&month=05-2008&date=13&group=24&gblog=1.
นิคม จันทรวิทุร. "แนวคิดพื้นฐานและวิวัฒนาการของกฎหมายแรงงาน" ในเอกสารการสอนชุดวิชากฎหมายแรงงานหน่วยที่ 1 - 6. พิมพ์ครั้งที่ 12. นนทบุรี : สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมธิราช, 2543.
นิสดารก์ เวชยานนท์. "Outsourcing? : แรงกดดันที่มากับกระแสโลกาภิวัฒน์." ในรวมบทความวิชาการด้าน HR. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์รัตนไตร, 2551.
บุญยืน สุขใหม่. ปัญหาการจ้างานแบบเหมาค่าแรง (Sub Contractor). จาก www.prachatai.com/journal/2008/09/18236.
บัณฑิตย์ ธนชัยเศรษฐวุฒิ. "ไร้สิทธิแรงงานในระบบจ้างเหมาช่วง" จาก http"//www.thaingo.org/storybook_017.htm.
พงษ์รัตน์ เครือกลิ่น. คำอธิบายกฎหมายแรงงานเพื่อการบริหารทรัพยากรมนุษย์. พิมพ์ครั้งที่ 7. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์นิติธรรม, 2553.
เพิ่มบุญ แก้วเขียว. การบริหารภาษีทรัพยากรมนุษย์. กรุงเทพมหานคร : บริษัท ธรรมนิติ เพรส จำกัด, 2551.
ไพศาล เตมีย์. บริหารอย่างไร ถูกกฎหมายแรงงาน. กรุงเทพมหานคร : บริษัท เอช อาร์ เซ็นเตอร์ จำกัด, 2548.
ไผทชิต เอกจริยากร. คำอธิบายกฎหมายจ้างแรงงาน จ้างทำของ รับขน. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์วิญญูชน, 2546.
ผู้จัดการ 360 รายสัปดาห์. "HR SOLUTION : สับสนเรื่องจ้างเหมากับการจ้างแบบกำหนดระยะเวลา" ข้อมูลจาก http://www2.manager.co.th/mgrWeekl/ViewNews.aspx?NewsID=9520000018322
มีชัย ภัทรธนากร. "ผลกระทบการจ้างเหมาแรงงานในกระบวนการผลิต : ศึกษากรณี บริษัท เดลจ้า อีเลคโทรนิกส์ (ประเทศไทย) จำกัด (มหาชน)." วิทยานิพนธ์ปริญญารัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการทั่วไป มหาวิทยาลัยบูรพา, 2543.
รักชนก มีทรัพย์. "ความคิดเห็นของพนักงานต่อสภาพการจ้างานในองค์กร แบบการจ้างงานภายนอก : ศึกษาเฉพาะกรณีของบริษัท โกลเด้น มายด์ เซอร์วิส จำกัด." วิทยาลัยนิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (รัฐศาสตร์) สาขาวิชารัฐศาสตร์มหาวิทยาลัย เกษตรศาสตร์. 2546.
รุ่งโรจน์ รื่นเริงสงศ์. พระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 ฉบับใช้งาน (แก้ไขเพิ่มเติมใหม่) พ.ศ. 2551. กรุงเทพมหานคร : ห้างหุ้นส่วนจำกัดพิมพ์อักษร, 2551.
เรือนรัตน์ วงศ์สำอาง. "ความคิดเห็นของสมาชิกสหภาพแรงงานบริษัท ทาคาโอะ อีสเทิร์น จำกัด ต่อการจ้างงานรับเหมาช่วง." สารนิพนธ์ปริญญาพัฒนา แรงงานและสวัสดิการมหาบัณฑิต คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. 2548.
วิชัย โถสุวรรณจินดา. แรงงานสัมพันธ์ : กุญแจแห่งความร่วมมือระหว่างนายจ้างและลูกจ้าง. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิพม์นิติธรรม, 2545.
วีรพงษ์ เกรียงสันติกุล. "ความเป็นนายจ้างตามกฎหมายคุ้มครองแรงงาน : ศึกษาเฉพาะกรณีการจ้างด้วยวิธีการเหมาค่าแรง." วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิตภาควิชานิติศาสตร์ บัณฑิตวิทยาลัย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. 2543
วรพจน์ วิศรุตพิชญ์. ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับศาลปกครอง. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์วิญญูชน, 2544.
สุรัสวดี เจียมสุวรรณ์, "บทบัญญัติคุ้มครองลูกจ้างรับเหมาค่าแรงจากการเลือกปฏิบัติ : มาตรา 11/1 แห่งพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน พ.ศ. 2541 แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราช บัญญัติคุ้มครองแรงงาน (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2551" จาก http://www.labour.go.th/law/doc/Dispatched HYPERLINK Workers Anti_th.pdf
สิทธิศักดิ์ ศรีธรรมวัฒนา. 108 คดีเด็ดในวงการบริหารงานบุคคล เล่ม 2. กรุงเทพมหานคร : บริษัทเอช อาร์ เซ็นเตอร์ จำกัด. 2552.
สรุปสาระสำคัญพระราชบัญญัติประกันสังคม พ.ศ. 2533 และ วิธีปฏิบัติเกี่ยวกับการส่งเงินสมทบของส่วนราชการ. จาก www.sso.molsw.go.th
สุดาศิริ วศวงศ์. คำอธิบายกฎหมายเกี่ยวกับการคุ้มครองแรงงาน. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์นิติบรรณาการ, 2551.
อรรถพล มันสไพบูลย์. ปุจฉา - วิสัชนากฎหมายแรงงานพร้อมแนวปฏิบัติในการบริาหารงานบุคคล. กรุงเทพมหานคร : บริษัท กรุงเทพนิติการ จำกัด, 2553
อภิชัย ศรีเมือง. บริหารและจัดการคนในองค์กรอย่างไรในภาวะวิกฤตเศรษฐกิจ. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์ปัญญาชน, 2552.
Linda R.Domingues. เอาต์ซอร์ส (Outsource): ใครเก่งสิ่ง ก็ทำสิ่งนั้น. แปลโดย วัชรพล สุขโหตุ. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์ อี. ไอ. สแควร์, 2550.
Paragon electronics. ภาพรวมของธุรกิจรับเหมาช่วง (Outsourcing). เข้าถึง เมื่อ 5 กุมภาพันธ์ 2554, เข้าถึงได้จาก http://www.paragon-electronics.co.th
Peerapats. กรณีศึกษาการจ้างเหมาแรงงาน ลูกจ้างโรงแอร์ได้เฮ เจ้าหน้าที่แรงานบังคับใช้มาตรา 11/1. เข้าถึงเมื่อ 15 กรกฎาคม 2554, เข้าถึงได้จาก http://www.oknation.net/blog/Smartlearning/2011/06/10/entry-1
