การศึกษาเปรียบเทียบประเพณีพื้นบ้านของชาวไทยพวนบ้านหมี่ จังหวัดลพบุรี ประเทศไทย กับชาวลาวพวนเชียงขวาง ประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบริบททั่วไป ประเพณีพื้นบ้าน และเปรียบเทียบประเพณีพื้นบ้านของชาวไทยพวน จังหวัดลพบุรี ประเทศไทย กับชาวลาวพวนเชียงขวาง ประเทศสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว ทำการศึกษาภาคสนามที่อำเภอบ้านหมี่ จังหวัดลพบุรี กับแขวงเชียงขวาง สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว รวบรวมข้อมูลใช้การสังเกต และสัมภาษณ์เชิงลึกผู้ให้ข้อมูลสำคัญจำนวน 30 คน               ประกอบการบันทึกภาพและเสียง แล้วนำมาวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า บริบท 2 พื้นที่เหมือนกันเกี่ยวกับภาษาพวนซึ่งแสดงอัตลักษณ์ของชาวพวน 2 พื้นที่ แต่ต่างกันในเรื่องสภาพทางภูมิศาสตร์ ประวัติศาสตร์ การเมืองและเศรษฐกิจ เชียงขวางตั้งอยู่บนพื้นที่ราบโอบล้อมด้วยภูเขา เคยผ่านภาวะสงคราม และอยู่ภายใต้การปกครองระบอบสังคมนิยม ขณะที่บ้านหมี่ตั้งอยู่บนพื้นที่ราบลุ่ม รวมกลุ่มกันเป็นปึกแผ่น และอยู่ภายใต้การปกครองระบอบประชาธิปไตยที่มีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข ทั้ง 2 พื้นที่พยายามรื้อฟื้นรูปแบบประเพณีดั้งเดิมไว้เป็นส่วนใหญ่ เมื่อเปรียบเทียบประเพณีพื้นบ้านของชาวพวนทั้ง 2 พื้นที่ จะพบว่า      ลาวพวนเชียงขวาง และไทยพวนบ้านหมี่ได้พยายามแสดงบทบาทหน้าที่รวมพลังศรัทธาของชุมชน             ได้อย่างเข้มแข็ง  ในการอนุรักษ์ประเพณีที่สำคัญบนความศรัทธา ซึ่งมีอิทธิพลต่อชีวิตและชุมชนชาวพวนทางด้านจิตใจและปัญญา โดยเชื่อว่าเมื่อประกอบพิธีกรรมแล้วจะเกิดความเป็นสิริมงคลแก่ตนเอง            และครอบครัว บ้านเมืองจะอยู่เย็นเป็นสุข สร้างความมั่นใจในการประกอบอาชีพเกษตรกรรม เกิด          ความอุดมสมบูรณ์ของน้ำและพืชพันธุ์ธัญญาหาร เสริมสร้างความสามัคคีของคนในชุมชนที่ร่วมจัดงาน      และร่วมกันพัฒนาชุมชน ด้วยความรู้สึกเป็นเจ้าของร่วมกัน ตลอดจนแสดงออกถึงความกตัญญูกตเวทีต่อผู้มีพระคุณ ซึ่งเป็นที่พึ่งทางใจที่ช่วยให้ทุกคนอยู่ร่วมกันได้อย่างปกติสุข แต่ประเพณีพื้นบ้านบางอย่าง           ของลาวพวนในปัจจุบัน เชียงขวางถูกปรับเปลี่ยนเพื่อให้เกิดการผสมกลมกลืนกับวัฒนธรรมลาว