การบูรณาการภูมิปัญญาพื้นบ้านไทยเพื่อเสริมสร้างสุขภาวะในสถานการณ์การเกิดโรคอุบัติใหม่ (โควิด-19) การบูรณาการภูมิปัญญาพื้นบ้านไทยเพื่อเสริมสร้างสุขภาวะในสถานการณ์การเกิดโรคอุบัติใหม่ (โควิด-19)

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับการบูรณาการภูมิปัญญาพื้นบ้านไทยเพื่อเสริมสร้างสุขภาวะคนไทยในสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด-19 และเพื่อวิเคราะห์บทบาทและความสำคัญของการใช้องค์ความรู้พื้นบ้านไทยเพื่อส่งเสริมสุขภาพ ตลอดจนเพื่อเสนอแนวทางการบูรณาการองค์ความรู้จากภูมิปัญญาพื้นบ้านไทยเพื่อเสริมสร้างสุขภาวะในสถานการณ์การเกิดโรคอุบัติใหม่ ผู้วิจัยเก็บข้อมูลจากเอกสารโดยการทบทวนวรรณกรรมและการศึกษาข้อมูลจากสนามออนไลน์โดยใช้คำค้น ได้แก่ ภูมิปัญญาพื้นบ้านไทย การเสริมสร้างสุขภาวะ โรคอุบัติใหม่ โควิด-19 สังคมไทย และความเชื่อ และคัดเลือกรวบรวมข้อมูลเฉพาะที่เกิดขึ้นในช่วงเดือนมกราคม 2563–เดือนเมษายน 2565 จากนั้นนำข้อมูลที่รวบรวมได้มาวิเคราะห์ด้วยวิธีการวิเคราะห์เนื้อหา โดยใช้ทฤษฎีบทบาทและหน้าที่นิยมของวิลเลียม บาสคอม ผลการศึกษาพบว่า องค์ความรู้จากภูมิปัญญาพื้นบ้านที่ถูกนำมาบูรณาการเพื่อรักษาโรคโควิด-19 ประกอบด้วย 1) ภูมิปัญญาเกี่ยวกับการแพทย์พื้นบ้านและพืชสมุนไพร 2) ภูมิปัญญาพื้นบ้านเกี่ยวกับการป้องกันและรักษาโรคด้วยพิธีกรรมของกลุ่มชาติพันธุ์ต่าง ๆ 3) ภูมิปัญญาเกี่ยวกับความเชื่อทางศาสนา และ 4) ภูมิปัญญาพื้นบ้านเกี่ยวกับเครื่องรางและวัตถุมงคลอันเกิดจากตำนานและความเชื่อดั้งเดิม องค์ความรู้จากภูมิปัญญาพื้นบ้านดังกล่าวนี้แสดงให้เห็นบทบาทสำคัญที่มีต่อการป้องกันโรค การส่งเสริมสุขภาพร่างกายและการช่วยรักษาภูมิคุ้มกันทางจิตใจในช่วงเวลาที่เกิดการระบาดของโรค นอกจากนี้ผลการวิจัยยังแสดงให้เห็นแนวทางการบูรณาการภูมิปัญญาพื้นบ้านดั้งเดิมของไทยเพื่อเป็นทางเลือกในการรักษาและเพิ่มประสิทธิภาพการรักษาโรคอุบัติใหม่อื่น ๆ ที่อาจเกิดขึ้นได้อีกในอนาคต