การศึกษาสถานที่เคารพอันเกี่ยวเนื่องกับเสด็จในกรมหลวงชุมพรฯ ในเขตภาคเหนือตอนล่าง

Abstract

งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและนำเสนอข้อมูลการปรากฏของสถานที่เคารพอันเกี่ยวเนื่องกับเสด็จในกรมหลวงชุมพรฯ ในพื้นที่ภาคเหนือตอนล่าง พร้อมทั้งวิเคราะห์ทำความเข้าใจถึงมูลเหตุสำคัญของการปรากฏสถานที่เคารพเหล่านั้น ผู้วิจัยได้ดำเนินการวิจัยโดยการค้นคว้าข้อมูลจากเอกสารต่างๆ ที่เกี่ยวข้องและลงพื้นที่เก็บข้อมูลภาคสนาม โดยมีขอบเขตการวิจัยในพื้นที่ภาคเหนือตอนล่างซึ่งประกอบไปด้วย 8 จังหวัดได้แก่ ตาก พิษณุโลก สุโขทัย เพชรบูรณ์ พิจิตร กำแพงเพชร นครสวรรค์และอุทัยธานี ผลการวิจัยสรุปได้ว่าจังหวัด นครสวรรค์เป็นพื้นที่ที่ปรากฏสถานที่เคารพจำนวนมากที่สุด คือ 6 แห่ง รองลงมาคือพื้นที่จังหวัดสุโขทัย จำนวน 5 แห่ง จังหวัดกำแพงเพชร พิจิตร เพชรบูรณ์ และอุทัยธานี พบพื้นที่ละ 1 แห่ง ไม่ปรากฏในพื้นที่จังหวัดพิษณุโลกและตาก สถานที่เคารพที่ปรากฏทั้งหมดนี้จะพบในเขตวัด สถานที่ราชการ และพื้นที่ส่วนบุคคล โดยมีมูลเหตุสำคัญในการจัดตั้งจาก 1) ความเชื่อความศรัทธาจากรุ่นบรรพบุรุษ 2) ความศรัทธาในพระบารมีที่จะคุ้มกันภัยในฐานะเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ 3) ความสัมพันธ์และความผูกพันระหว่างพระองค์กับผู้ก่อตั้งสถานที่ 4) ความฝัน 5) พื้นที่ที่เคยเสด็จมาศึกษาวิชา และ 6) บันทึกลายลักษณ์และข้อมูลมุขปาฐะจากการสื่อสารระหว่างโลกปัจจุบันกับโลกเหนือธรรมชาติ

A Study of Sacred Places with reference to His Royal Highness Admiral Prince Abhakara of Chumphon in the Lower Northern Thailand

This research aims to investigate the sacred places with reference to His Royal Highness Admiral Prince Abhakara of Chumphon, in the lower region of northern Thailand. It includes an analysis of the establishment of each place, with data gained from documentary study and field work in the region, consisting of eight provinces: Tak, Phitsanulok, Sukothai, Phetchabun, Phichit, Kampaeng Phet, Nakhonsawan and Uthaithani. The study reveals that the sacred places are located mostly in Nakhonsawan, with 6 places, followed by Sukothai with 5 places, Kamphaeng Phet, Phichit, Phetchabun and Thaithani with one place each. There was no evidence of a sacred place established in Phitsanulok or in Tak. Most of the sacred places found in the course of this study were in temples, official locations and private residences. Reasons for the establishment of these sacred places include 1) beliefs passed down by ancestors; 2) respect of the Prince’s prestige as the guardian angel; 3) the relationship between the Prince and the establisher of the sacred place; 4) dreams; 5) the area was where the Prince visited for study; 6) written and oral records and traditions related to communication between the physical world and higher realms.