ความยุติธรรมทางสิ่งแวดล้อม

Abstract

บทคัดย่อ

ความยุติธรรมทางสิ่งแวดล้อมซึ่งมีองค์ประกอบทั้งทางด้านความเคลื่อนไหวและด้านกระบวนทัศน์มีจุดเริ่มต้นมาจากการผลัก “ภาระ” ผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมอย่างไม่เป็นธรรมให้แก่กลุ่มคนซึ่งมีอำนาจต่อรองต่ำในโครงสร้างอำนาจการจัดการสิ่งแวดล้อมของสหรัฐอเมริกา ให้รับภาระแทนกลุ่มคนที่ได้เปรียบเชิงอำนาจดังกล่าว ก่อนที่จะขยายอิทธิพลไปทั่วโลกพร้อมกับการพัฒนาเนื้อหาของกระบวนทัศน์ความยุติธรรมทางสิ่งแวดล้อมให้ครอบคลุมมิติที่หลากหลายเพื่อให้เกิดการแบ่งสันปันส่วนทั้ง “ภาระ” และ “ประโยชน์” ทางสิ่งแวดล้อมอย่างเป็นธรรมในระหว่างมนุษย์รุ่นเดียวกันและต่างรุ่น รวมทั้ง ระหว่างมนุษย์กับสิ่งแวดล้อมที่ไม่ใช่มนุษย์ โดยตามทัศนะของผู้เขียนแล้วเห็นว่ามี “ความสมดุล”เป็นสิ่งสะท้อนสารัตถะแห่งสภาวะความยุติธรรมทางสิ่งแวดล้อมได้มากที่สุด ซึ่งหมายถึง ความสมดุลในส่วนวิธีการ คือการมีอำนาจที่สมดุล และความสมดุลของผลประโยชน์และของการอยู่ร่วมกันโดยกระทำต่อกันอย่างวิภาษวิธี แต่ก็เกื้อกูลและพึ่งพากัน อันเป็นสภาวะความยุติธรรมในเบื้องปลายของกระบวนการ

คำสำคัญ  ยุติธรรม ความยุติธรรมทางสิ่งแวดล้อม กระบวนทัศน์ทางสิ่งแวดล้อม ปรัชญาสิ่งแวดล้อม การพัฒนาอย่างยั่งยืน

Abstract

Environmental justice, consisting of the movement and the paradigm elements, was initiated in the United States of America due to unfair thrust of “environmental burdens” to groups of people with lower bargaining power in the power structure of environmental management. Later the concept of environmental justice, has been prevailing worldwide, with its paradigm developed extensively to cover multidimensions of principles, propositions, norms, values, etc., to distribute fairly both the environmental “burdens” and the environmental “benefits” among intragenerations, intergenerations, and even between human beings and the nonhuman environment. In the author’s opinion, equilibrium” or “balance” can best express its core substances, i.e., the balance of power and the balance of interest among those concerned through mutual dependence, which will reflect justice at the end of the process.

Keywords: Justice, Environmental Justice, Environmental Paradigm, Environmental Philosophy, Sustainable Development