การคลอด: จากวิถีธรรมชาติสู่กระบวนการครอบงำทางการแพทย์

Authors

  • กัตติกา ธนะขว้าง Pua Crown Prince Hospital, Pua, Nan Province

Keywords:

Birth giving, Medicalization, Medical Technology

Abstract

Birth is a natural phenomenon that occurs as part of the human reproductive process and that has a socio-cultural dimension related to both the natural environment and the social context within which it takes place. When the socio-economic environment changes rapidly such as through the development of medical technology, the delivery patterns of Thai women also alters according to both modern medical systems and changing attitudes regarding westernization. Medicalization has influenced delivery patterns, with scientific and modern medicine discourses and symbols constructed to describe safe motherhood. This medicalization has led to the instances of natural birth decreasing, whereas births utilizing advanced medical technologies have consistently increased. Thus, for policy-makers, the changes in the social phenomenon of delivery patterns among Thai women should be of concern, and be taken into consideration, when developing new policies.

References

กาญจนา แก้วเทพ. 2535. อิตถีศาสตร์. กรุงเทพ: สำนักพิมพ์เจนเดอร์เพรส.

เจียรนัย โพธิ์ไทรย์. 2544. หลักการส่งเสริมการคลอดด้วยตนเอง. เชียงใหม่:
แพรการพิมพ์.

ฉลาดชาย รมิตานนท์. 2547. “กระบวนทัศน์เกี่ยวกับสุขภาพและภูมิปัญญาพื้น
บ้านเกี่ยวกับสุขภาพ”, ใน เอกสารประกอบการสัมมนาเรื่อง ทฤษฎีสังคมกับการปฏิรูปสังคมและสุขภาพ, ณ ห้องประชุมจุมภฏ-พันธุ์ทิพย์ อาคารประชาธิปก-รำไพพรรณี จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 4-5 พฤศจิกายน 2547.

ธีระศักดิ์ มูลสาร. 2542. “การผ่าตัดคลอดทางหน้าท้องกับสัญลักษณ์แห่งความ
เป็นแม่ที่ปลอดภัยในกระแสวัฒนธรรมบริโภคนิยม”. วารสารสังคมศาสตร์การแพทย์ 10 (2): 20-33.

นภาพร ชโยวรรณ, ชเนตตี มิลินทรางกูร, บุศริน บางแก้ว, ปรียา รุ่งโสภากุล,
มาลินี วงษ์สิทธิ์, รักชนก คชานุบาล, วิพรรณ ประจวบเหมาะและ ศิริวรรณ ศิริบุญ. 2546. ภาวะเศรษฐกิจกับการเปลี่ยนแปลงทางประชากรและครอบครัวในประเทศไทย. กรุงเทพ: วิทยาลัยประชากรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

พัชรา วิชัยดิษฐ์. 2540. ปัจจัยทางสังคมวัฒนธรรมที่สัมพันธ์กับการตัดสินใจเลือกผ่าตัดคลอดทางหน้าท้องของมารดา.วิทยานิพนธ์สังคมศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาสังคมศาสตร์การแพทย์และสาธารณสุข บัณฑิตวิทยาลัยมหาวิทยาลัยมหิดล.

พนา พวงมะลิ. 2541. การผ่าตัดคลอดทางหน้าท้อง: ค่านิยมของหญิงตั้งครรภ์.
วิทยานิพนธ์สังคมศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาสังคมศาสตร์การแพทย์และสาธารณสุข บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหิดล.

ภิเศก ลุมภิกานนท์. 2533. “ผ่าท้องคลอดดีจริงหรือ?”. วารสารศูนย์แพทยศาสตร์ 16 (3): 120–128.

ฟิลิป เกสต์. 2539. “การลดลงของภาวะเจริญพันธุ์ในประเทศไทย: ตัวกำาหนด
และผลกระทบ”, ใน กุศล สุนทรธาดา (บก.), จุดเปลี่ยนนโยบายประชากรประเทศไทย. กรุงเทพ : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.

ยศ ตีระวัฒนานนท์, ฐิติมา สุนทรสัจ, สัญญา ศรีรัตนา, ปรัศนี ทิพโสถิตย์,วัชรา ริ้วไพบูลย์, วิโรจน์ ตั้งเจริญเสถียร. 2546ก.“ผลดี ผลเสีย การฝากครรภ์พิเศษในโรงพยาบาลของรัฐ”. วารสารวิชาการสาธารณสุข 12 (4):496 – 508.

ยศ ตีระวัฒนานนท์, , วิโรจน์ ตั้งเจริญเสถียร, สัญญา ศรีรัตนา, ปรัศนี ทิพ-โสถิตย์. 2546ข. “แบบแผนการคลอดบุตรของหญิงไทยในรอบ 12 ปี(2533 –2544)”. วารสารวิชาการสาธารณสุข 12 (1): 1–18.

วิชิต เปานิล. 2546. พุทธกระบวนทัศน์เพื่อสุขภาพและการเยียวยาในสังคมไทย.
กรุงเทพ: สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข.

วิโรจน์ ตั้งเจริญเสถียร, งามจิตต์ จันทรสาธิต, ชลลดา สิทธิทูรย์. 2541.แบบแผนการคลอดบุตรในโรงพยาบาล ปี 2533 – 2539. กรุงเทพ:สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข.

อนุวัฒน์ ศุภชูติกุล. 2539. “การบริหารจัดการเทคโนโลยีทางการแพทย์และสาธารณสุข”, ใน เอกสารประกอบการนำาเสนอในที่ประชุมวิชาการประจำปีของสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข เรื่องการปฏิรูปเพื่อสุขภาพ:ยุทธศาสตร์ใหม่สู่การพัฒนาระบบ, 1-2 กุมภาพันธ์ 2539. กรุงเทพ:สถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข.

Freund, P.S. and Mcquire, M.B. 1995. Health Illness and the Social Body.
New Jersey: Prentice-Hall.

Johanson, R.N. and Mary, M.A. 2002. Has the Medicalisation of Childbirth
Gone Too far? British Medical Journal 324: 892 –895.

Leonie, P. 2004. “Caesarean Section on Request for Non-medical Indications”. Current Obstetrics & Gynecology 14: 220 -223.

Lock, M. and Scheper-Hughes, N. 1990. “A Critical Interpretive Approach in
Medical Anthropology: Rituals and Routines of Discipline and Dissent.
In M. Thomas, & C. F. Sargent (Eds.)”, Medical anthropology contemporary theory and method. New York: Praeger.

Piralrat Pothong. 2002. “Factor Affecting Elective Caesarean Section Among
Nulliparous Women”. Thesis M.S (Public health) Faculty of graduate studies Mahidol University.

Perkins, B. B. 2004. The Medical Delivery Business: Health Reform, Childbirth, and the Economic Order. New Brunswick NJ: Rutgers
University Press.

Ritzer, G. 2000. “Frontiers of McDonaldization: Birth, Death, and Death-Defying Acts”. In George Ritzer, The McDonaldization of Society, (pp.
146-165). California: Pine Forge Press.

Shearer, E. L. 1993. “Cesarean Section: Medical Benefts and Costs”, Social
Science & Medicine 37(10): 1223-1231.

Wyatt, David K. 1966. “The Buddhist Monkhood as an Avenue of Social
Mobility, in Traditional Thai Society” Sinlapakon, Vol. X No. 1.

Downloads

Published

2019-02-21

How to Cite

ธนะขว้าง กัตติกา. 2019. “การคลอด: จากวิถีธรรมชาติสู่กระบวนการครอบงำทางการแพทย์”. Social Sciences Academic Journal, Faculty of Social Sciences, Chiang Mai University 20 (1):209-33. https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jss/article/view/173780.