“บ้านเคยอยู่ อู่เคยนอน” การโหยหาอดีตและการสร้างจินตภาพให้กับสตรีในนวนิยายแม่เบี้ย

บทคัดย่อ

แม่เบี้ย (2530) เป็นนวนิยายที่มีแก่นเรื่องเกี่ยวกับการแสวงหารากเหง้าตัวละครเอกชายคือ ชนะชล การออกเดินทางของชนะชลไปยังชนบทที่สุพรรณบุรีทำให้เขาพบกับเมขลาซึ่งเป็นเจ้าของเรือนไทยที่เขาปรารถนาการพบเจอกับเมขลาเป็นจุดเริ่มต้นของเรื่องราวความรักและความปรารถนาอันสิ้นสุดลงที่ความตายของชนะชล หากมองอย่างผิวเผินอาจสรุปว่าสาเหตุของความหายนะและความตายของชนะชลมาจากการพบเจอกับผู้หญิงที่ชื่อเมขลา อย่างไรก็ตามบทความชิ้นนี้ชี้ให้เห็นว่าการเสียชิวิตของชนะชลถือเป็นโศกนาฏกรรมของปัจเจกชนในสังคมสมัยใหม่และสาเหตุสำคัญของการเสียชีวิตของชนะชลมิได้มาจากสตรีเพศ การถวิลหาสิ่งที่ขาดหายไปในโลกทุนนิยมสมัยใหม่ของชนะชลนำไปสู่การสร้างเมขลาให้เป็นวัตถุแห่งการคลั่งไคล้ใหลหลง เพื่อชดเชยความรู้สึกว่างเปล่าและขาดพร่องในจิตใจของตน อย่างไรก็ตามการหลงติดในมายาภาพที่ตนสร้างขึ้นทำให้ชนะชลปฏิเสธโลกความเป็นจริงและเลือกที่จะเผชิญกับความตายในท้ายที่สุด