วัฒนธรรมเยาวชนใน “สนาม” ของกีฬา: การรวมกลุ่มฟุตบอลแฟนคลับสโมสรเมืองทองหนองจอก ยูไนเต็ด

บทคัดย่อ

บทความชิ้นนี้ศึกษาวัฒนธรรมเยาวชนในกลุ่มฟุตบอลแฟนคลับสโมสรเมืองทองหนองจอก ยูไนเต็ด โดยใช้แนวคิด “สนาม” ของ Pierre Bourdieu และกรอบการศึกษาสังคมวิทยาการกีฬาเป็นแนวทางในการทำความเข้าใจปรากฏการณ์กลุ่มฟุตบอลแฟนคลับที่เกิดขึ้นทั้งในและนอกพื้นที่สนามการแข่งขัน จากการศึกษาพบว่ากีฬาเป็นหนึ่งในสนามของความนิยมในวัฒนธรรมร่วมสมัยที่เยาวชนจะเลือกเข้าร่วมหรือก่อตัวเครือข่ายทางสังคมภายใต้ภูมิหลังหรือความสนใจที่แตกต่างหลากหลายของพวกเขาเอง ในฐานะสมาชิกกลุ่มฟุตบอลแฟนคลับเยาวชนจะร่วมพัฒนาวัฒนธรรม สัญลักษณ์ ตลอดจนทุนทางสังคมที่สามารถแสดงออกถึงอัตลักษณ์ร่วมของกลุ่มตนเองซึ่งแตกต่างออกไปจากสโมสรฟุตบอลอื่น โดยเราสามารถพิจารณาสิ่งที่เกิดขึ้นดังกล่าวได้จากปฏิบัติการของเครือข่ายทางสังคม ความเคลื่อนไหวบนพื้นที่ออนไลน์ที่เกี่ยวข้องกับกลุ่มฟุตบอลแฟนคลับ ความคิดเกี่ยวกับท้องถิ่นนิยมการควบคุมทางสังคมในพฤติกรรมการเชียร์ และที่สำคัญที่สุดคือการสร้างจิตสำนึกร่วมผ่านปฏิบัติการทางสังคม เช่น การสร้างเพลงเชียร์ กิจกรรมต่างๆ ที่สมาชิกทำร่วมกันทั้งที่เกี่ยวข้องกับกีฬาและอื่นๆ รวมทั้งการครอบครองและแลกเปลี่ยนสินค้าที่ระลึกของสโมสร เป็นต้น การศึกษาครั้งนี้จึงพยายามนำเสนอ “สนาม” ของวัฒนธรรมเยาวชนในกลุ่มฟุตบอลแฟนคลับที่ไม่ได้จำกัดอยู่เฉพาะพื้นที่ทางกายภาพในสนามกีฬาเท่านั้น นอกจากนี้ยังชี้ชวนให้มอง “แนวจริต” และเส้นทางที่เยาวชนได้ก่อตัววัฒนธรรม และสังคมที่เราจะสามารถทำความเข้าใจกิจกรรมการแสดงออก และการช่วงชิงขอบเขตพื้นที่ของ “สนาม” ในวิถีชีวิตของวัฒนธรรมเยาวชนปัจจุบัน