พุทธรัฐศาสตร์ : บทศึกษาเบื้องต้นว่าด้วยความหมาย และการประยุกต์ใช้กับการเมืองการปกครอง -

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความหมายของพุทธรัฐศาสตร์ และหลักธรรมใดในศาสนาพุทธที่ประยุกต์ใช้กับการเมืองการปกครองได้และประยุกต์ใช้อย่างไร โดยกำหนดเกณฑ์การเลือกคือ เข้าใจง่ายไม่ซับซ้อน ประยุกต์ใช้ได้จริง ผลการศึกษาพบว่า “พุทธรัฐศาสตร์” เป็นความรู้เกี่ยวกับการนำหลักธรรมในศาสนาพุทธมาประยุกต์ใช้กับการเมืองการปกครอง หรือเป็นความรู้เกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างศาสนาพุทธกับรัฐในมิติการเมืองการปกครอง โดยรัฐและศาสนามีความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับประชาชนทุกระดับ ส่วนศาสนาพุทธมีหลักธรรมสำคัญที่ง่ายต่อการนำมาประยุกต์ใช้กับการเมืองการปกครอง ได้แก่ สุจริต 3, ฆราวาสธรรม 4, พรหมวิหาร 4, และทศพิธราชธรรม โดยทั้ง 4 หลักธรรมข้างต้นได้ครอบคลุมทั้งกาย วาจา ใจ หากนำมาประยุกต์ใช้ย่อมส่งผลดีต่อตนเองและสังคม โดยเฉพาะในสังคมไทยที่คนส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ ซึ่งจะทำให้สังคมมีความเข้มแข็ง และรัฐมีผู้นำทางการเมืองที่ดีและมีคุณธรรม เนื่องจากความรู้ การเมือง และอำนาจไม่อาจทำให้เกิดการพัฒนาที่มีประสิทธิภาพและเป็นธรรมได้ ดังนั้น หากสามารถนำหลักธรรมมาประยุกต์ใช้อย่างจริงจังและเหมาะสม จะเป็นกลไกหนึ่งในการเสริมพลังให้ประชาชนอยู่ร่วมกันอย่างผาสุก และรัฐประสบความสำเร็จในการพัฒนาด้านต่าง ๆ อย่างมั่นคงและยั่งยืน