ปัจจัยที่ส่งผลต่อผลผลิตข้าวของเกษตรกรชานเมือง: กรณีศึกษาบริเวณคลองหกวา (FACTOR AFFECTING RICE YIELD OF SUBURB FARMER: CASE STUDY OF KLONG HOK WAH REGION)

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพทั่วไปของเกษตรกรชานเมืองบริเวณคลองหกวา แบบแผนการผลิตข้าวของเกษตรกรชานเมือง และวิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งผลต่อผลผลิตข้าวของเกษตรกรชานเมือง ประชากรที่ใช้ในการศึกษาคือเกษตรกรที่จดทะเบียนกับกรมส่งเสริมการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และอยู่ในปริมณฑลกรุงเทพมหานคร เชื่อมต่ออำเภอลำลูกกา จังหวัดปทุมธานี สุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ในทุกแขวงของชานเมืองกรุงเทพฯ และทุกหมู่บ้านในพื้นที่เชื่อมต่อในอำเภอลำลูกกา จำนวน 40 คน ทำการวิเคราะหข้อมูลด้วยค่าเฉลี่ย และร้อยละ ในแต่ละกลุ่มเกษตรกร ผลการศึกษาพบว่าเกษตรกรส่วนใหญ่เป็นเพศชาย อายุมากกว่า 60 ปี
จบประถมศึกษา โดยเป็นนาเช่า มีเนื้อที่ถือครองเฉลี่ย 34 ไร่ ส่วนใหญ่เป็นเจ้าของเงินทุนที่ใช้ในการปลูกข้าว
แบบแผนการผลิตในการทำนา คือ ปลูกข้าวโดยซื้อเมล็ดพันธุ์ กข 47 และ กข 31 ใช้ปุ๋ยเคมีและสารเคมีกำจัดศัตรูพืช เป็นผู้จ้างแรงงานในการเพาะปลูกทุกขั้นตอน มีผลผลิตข้าวนาปรัง ในปีการผลิตปี 2557 อยู่ที่ 741 กิโลกรัมต่อไร
ขายข้าวเปลือกได้ราคา 6,000-7,000 บาทต่อตัน โดยขายข้าวเปลือกให้พ่อค้าคนกลางในพื้นที่ และการศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อผลผลิตข้าวต่อไร่ของเกษตรกรชานเมือง พบว่ากรรมสิทธิ์ที่ดินและจำนวนแรงงานในครัวเรือนส่งผลโดยตรงต่อผลผลิตต่อไร่ แสดงให้เห็นว่า แม้เกษตรกรชานเมืองเป็นเกษตรกรผู้จัดการคือจ้างเหมาแรงงานในการผลิตขั้นตอนต่างๆ แต่บทบาทของการจัดการแปลงนาก็ยังมีความสำคัญ หากเกษตรกรมีสมาชิกในครอบครัวเข้ามาช่วยดูแลย่อมทำให้ผลิตภาพข้าวเพิ่มสูงขึ้น