การศึกษาต้นทุนการปลูกสับปะรดโดยการประยุกต์แนวคิดต้นทุนฐานกิจกรรม ในตำบลเขาคันทรง อำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี THE STUDY ON COSTS OF PINEAPPLE PLANTATION BYAPPLYING THE ACTIVITY-BASED COSTING IN KHAO KHANTONG SUBDISTRICT, SRIRACHA DISTRICT, CHONBURI PROVIN

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาต้นทุนการปลูกสับปะรด 2) เพื่อศึกษาการจัดสรรต้นทุนฐานกิจกรรมในการปลูกสับปะรด และ 3) เพื่อวิเคราะห์แนวทางและวิธีการลดต้นทุนในการปลูกสับปะรด ตำบลเขาคันทรง อำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี กลุ่มตัวอย่างแบ่งเป็น 3 ขนาด คือ ขนาดเล็ก (50 – 99 ไร่) จำนวน 5 ราย ขนาดกลาง (100 – 150 ไร่) จำนวน 5 ราย และขนาดใหญ่ (มากกว่า 150 ไร่) จำนวน 5 ราย เป็นการสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง (Semi-Structure) เกษตรกรผู้ให้สัมภาษณ์ต้องเป็นผู้ที่มีประสบการณ์ในการปลูกสับปะรดมานานกว่า 10 ปีขึ้นไป ผลการวิจัยพบว่า 1) ต้นทุนในการปลูกสับปะรดจะไม่มีค่าวัตถุดิบทางตรง เนื่องจากเกษตรกรได้เก็บหน่อพันธุ์ของตนเองจากแปลงเดิมมาใช้ ค่าแรงงานพื้นที่ปลูกขนาดเล็ก ต้นทุนเฉลี่ยไร่ละ 6,392 บาท พื้นที่ปลูกขนาดกลาง ต้นทุนเฉลี่ยไร่ละ 5,750 บาท และพื้นที่ปลูกขนาดใหญ่ ต้นทุนเฉลี่ยไร่ละ 4,834 บาท ค่าใช้จ่ายการผลิตพื้นที่ปลูกขนาดเล็ก ต้นทุนเฉลี่ยไร่ละ 73,138 บาท พื้นที่ปลูกขนาดกลาง ต้นทุนเฉลี่ยไร่ละ 47,740 บาท และพื้นที่ปลูกขนาดใหญ่ ต้นทุนเฉลี่ยไร่ละ 94,381 บาท 2) ต้นทุนการปลูกสับปะรดสามารถจัดสรรต้นทุนฐานกิจกรรมได้ 7 กิจกรรม คือ กิจกรรมการเตรียมหน่อพันธุ์ กิจกรรมการเตรียมดินและการปลูก กิจกรรมการปฏิบัติดูแลรักษาก่อนบังคับดอก กิจกรรมบังคับดอก กิจกรรมการคลุมผลสับปะรด กิจกรรมการตัดค่าเสื่อมราคา และกิจกรรมการเก็บเกี่ยว 3) แนวทางแนะนำในการลดต้นทุนการปลูกสับปะรด แบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม คือ กลุ่มกิจกรรมที่ก่อให้เกิดมูลค่า ได้แก่ กิจกรรมการเตรียมหน่อพันธุ์ กิจกรรมการเตรียมดินและการปลูก กิจกรรมการปฏิบัติดูแลรักษาก่อนบังคับดอก กิจกรรมการบังคับดอก และกิจกรรมการเก็บเกี่ยว เนื่องจาก 5 กิจกรรมนี้เป็นกิจกรรมหลักในการปลูกสับปะรดและทำให้ผลสับปะรดมีมูลค่า กลุ่มกิจกรรมที่ไม่ก่อให้เกิดมูลค่า ได้แก่ กิจกรรมการคลุมผลสับปะรดและกิจกรรมการตัดค่าเสื่อมราคา เนื่องจาก 2 กิจกรรมนี้เป็นกิจกรรมที่ไม่จำเป็น โดยกิจกรรมการคลุมผลสับปะรดมีเพื่อไม่ให้ผลสับปะรดไม่ถูกแสงแดดเผาไหม้ เกษตรกรมีการใช้บ้างไม่ใช้บ้าง ซึ่งการนำต้นทุนที่เกิดขึ้นมาจำแนกกิจกรรมใดก่อให้เกิดมูลค่าและไม่ก่อให้เกิดมูลค่าเป็นส่วนหนึ่งในการพิจารณาวิธีการลดต้นทุนจากการปรับลดกิจกรรมที่ก่อให้เกิดความสิ้นเปลืองออกเพื่อให้ต้นทุนที่เกิดขึ้นมีความคุ้มค่าและช่วยให้ผลสับปะรดมีคุณภาพดีขึ้นจากการที่ต้นทุนทำงานอย่างมีประสิทธิภาพ