แนวทางการพัฒนาศักยภาพนวัตกรรมชุมชนเพื่อการอยู่ร่วมกันอย่างยั่งยืน: มุมมองเชิงความสัมพันธ์ระหว่างรัฐ สังคม และอุตสาหกรรม ในต่างประเทศ
คำสำคัญ:
นวัตกรรมชุมชน, การอยู่ร่วมกันอย่างยั่งยืน, ประเทศอุตสาหกรรม, ประเทศหลังอุตสาหกรรมบทคัดย่อ
การอยู่ร่วมกันระหว่างภาคประชาชนและภาคอุตสาหกรรมโดยเฉพาะในพื้นที่เขตเศรษฐกิจ มีความโน้มเอียงที่จะก้าวไปสู่ความขัดแย้งอันเนื่องมาจากการแย่งชิงทรัพยากร และนโยบายการพัฒนาเศรษฐกิจของรัฐที่ส่งผลกระทบต่อสังคมและชุมชน การวิจัยในครั้งนี้ใช้แนวทางในการวิจัยเชิงคุณภาพด้วยการเก็บและวิเคราะห์ข้อมูลเอกสารเป็นหลัก โดยมีวัตถุประสงค์ (1) เพื่อวิเคราะห์นวัตกรรมชุมชนในต่างประเทศ ที่นำมาใช้ในการอยู่ร่วมกันระหว่างชุมชนและภาคอุตสาหกรรม และ (2) เพื่อพัฒนาข้อเสนอแนะในการเสริมสร้างพลังอำนาจ และการพัฒนาศักยภาพของนวัตกรรมที่มีส่วนร่วมโดยชุมชน งานศึกษานี้ดำเนินการเลือกตัวแบบทั้งกลุ่มประเทศอุตสาหกรรม ได้แก่ เขตการปกครองพิเศษไต้หวัน และประเทศจีน และกลุ่มประเทศหลังอุตสาหกรรม ได้แก่ ประเทศสหรัฐอเมริกา และประเทศสวีเดน โดยทำการศึกษาเพื่อให้เห็นพัฒนาการของตัวแบบดังกล่าวในช่วงระยะเวลาตั้งแต่ศตวรรษที่ 20 จนถึงปัจจุบัน ผลการศึกษาพบว่า นวัตกรรมชุมชนที่เกิดขึ้น แม้จะมีบริบทด้านที่มา โครงสร้างโอกาสทางการเมือง รวมทั้งบริบทเชิงสถานที่ ในมิติที่แตกต่างกัน แต่ก็ต้องอาศัยการมีส่วนร่วมของคนในชุมชนและทุกภาคส่วนในสังคมเช่นเดียวกัน โดยสามารถปรากฏได้ในรูปแบบที่หลากหลาย เช่น ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี การริเริ่มโครงการ การกำหนดนโยบาย กระบวนการกำกับดูแล และกรอบกระบวนทัศน์ของการพัฒนา นอกจากนี้ ข้อเสนอแนะเพื่อการเสริมสร้างพลังอำนาจ และการพัฒนาศักยภาพของนวัตกรรมที่มีส่วนร่วมโดยชุมชน สามารถพิจารณาถึงประเด็นที่เกี่ยวข้อง 4 ประการ ได้แก่ (1) บริบทเงื่อนไขของการสร้างนวัตกรรมชุมชน (2) ข้อได้เปรียบที่นำไปสู่ความสำเร็จในการสร้างนวัตกรรมชุมชน (3) ความท้าทายที่อาจจะขัดขวางการสร้างนวัตกรรมชุมชน และ (4) แรงผลักดันหรือขับเคลื่อนในการสร้างนวัตกรรมชุมชน
Downloads
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. (2566). รายงานผลการดำเนินงานตามนโยบายรัฐบาลและข้อสั่งการนายกรัฐมนตรี พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี (วันที่ 1 ตุลาคม 2565 – 31 มีนาคม 2566). https://www.moac.go.th/performance-files-451191791805
ผู้จัดการออนไลน์. (2561, 15 มกราคม). บิ๊กตู่ ขีดเส้น 2 เดือน เร่งโซนนิ่งแรงงานต่างด้าว รับอีอีซี - บีโอไอ เจ้าภาพผุดอาคารที่พักต่างด้าว. https://mgronline.com/politics/detail/9610000004396
ชัยยนต์ ประดิษฐศิลป์, ชูวงศ์ อุบาลี, และอัศวิน แก้วพิทักษ์. (2563). ยุทธศาสตร์การขับเคลื่อนนโยบายเขตเศรษฐกิจพิเศษภาคตะวันออก: แนวทางใหม่ของการพัฒนาอุตสาหกรรมทุนนิยมในประเทศไทย. วารสารพัฒนาสังคม, 22(2), 23-38.
Yusuf, S. (2013). Five cities going green how are they doing it?. Washington, D.C.: The Growth Dialogue.
Rubinstein, M. (2013). The evolution of Taiwan’s economic miracle 1945-2000: Personal accounts and political narratives. In D. B. Fuller and M. A. Rubinstein (Eds.), Technology Transfer Between the US, China and Taiwan (pp. 25-46). London: Routledge.
Maynard, N. J., Lo, S.-F., Vaishnav Raj, K. S., and Hua, C.-Y. (2020). Industrial symbiosis in Taiwan: Case study on linhai industrial park. Sustainability (Switzerland), 12(11), Article 4564. https://www.mdpi.com/2071-1050/12/11/4564
Lai, P. (2023). Disfactory project: How to detect illegal factories by open source technology and crowdsourcing. Friedrich Naumann Foundation. https://www.freiheit.org/taiwan/disfactory-project-how-detect-illegal-factories-open-source-technology-and-crowdsourcing
สุรชัย ศิริไกร. (2535). นโยบายต่างประเทศของจีนต่อประเทศอาเซียน: กลุ่มประเทศอินโดจีน. กรุงเทพฯ: สถาบันเอเชียตะวันออกศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
สำนักงานการต่างประเทศ กรุงเทพมหานคร. (2564). เมืองเซินเจิ้น สาธารณรัฐประชาชนจีน. https://iao.bangkok.go.th/content-detail/12340
Hao, P., Geertman, S., Hooimeijer, P., and Sliuzas, R. (2012). The land-use diversity in urban villages in Shenzhen. Environment and Planning A, 44(11), 2742-2764.
Hao, P., Sliuzas, R. V., and Geertman, S. (2010). Race against planning: Unplanned urban space in shenzhen. In M. Provoost (Ed.), New Towns for the 21st Century: The Planned vs. The Unplanned City (pp. 186-195). Amsterdam: SUN Publishers.
Portney, K. E. (2003). Taking sustainable cities seriously: Economic development, the environment, and quality of life in American cities. Massachusetts: The MIT Press.
Molotch, H. (1976). The city as growth machine: Toward a political economy of place. American Journal of Sociology, 82(2), 309-332. https://doi.org/10.1086/226311
วรรณเพ็ญ บุญเพ็ญ. (2564). Malmö, Sweden สะดุด ลุกขึ้น และยั่งยืนไปให้สุด. Thailand Creative & Design Center. https://www.creativethailand.org/view/article-read?article_id=32981&lang=th
Göteborg, K. E. (2017). 12 Reasons why gothenburg is an amazing sharing city. https://www.shareable.net/12-reasons-why-gothenburg-is-an-amazing-sharing-city
Batciun, N. V., and Yakobson, A. Y. (2018). Ecologization of business as innovation trend of post-industrial economy. In I. B. Ardashkin, B. V. Iosifovich, and N. V. Martyushev (Eds.), Proceedings of the International Conference on Research Paradigms Transformation in Social Sciences (RPTSS 2018). Research Paradigms Transformation in Social Sciences (pp. 147-155). Irkutsk National Research Technical University.
Zygiaris, S. (2013). Smart city reference model: Assisting planners to conceptualize the building of smart city innovation ecosystems. Journal of the Knowledge Economy, 4(1), 217-231.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2024 วารสารศรีนครินทรวิโรฒวิจัยและพัฒนา สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
วารสารศรีนครินทรวิโรฒวิจัยและพัฒนา สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ อยู่ภายใต้การอนุญาต Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 4.0 International (CC-BY-NC-ND 4.0) เว้นแต่จะระบุไว้เป็นอย่างอื่น โปรดอ่านหน้านโยบายของวารสารสำหรับข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการเข้าถึงแบบเปิด ลิขสิทธิ์ และการอนุญาต
