ความได้เปรียบเชิงแข่งขันของการส่งออกสับปะรดกระป๋องของไทย (THE COMPETITIVE ADVANTAGE OF THAILAND’S CANNED PINEAPPLE EXPORTING)

Abstract

บทคัดย่อ

     วัตถุประสงค์ของการวิจัยครั้งนี้ 1) เพื่อศึกษาความได้เปรียบเชิงแข่งขันของการส่งออกสับปะรดกระป๋องของไทย โดยใช้วิธีการหาดัชนีความได้เปรียบโดยเปรียบเทียบที่ปรากฏ ซึ่งจะทำการวิเคราะห์ในช่วงปี พ.ศ. 2543-2552 และการใช้แบบจำลองส่วนแบ่งตลาดคงที่ จะทำการวิเคราะห์เปรียบเทียบระหว่างปี พ.ศ. 2543-2547 และปี พ.ศ. 2548-2552 โดยการวิเคราะห์ดังกล่าวทั้งหมดจะเปรียบเทียบกับประเทศคู่แข่งขัน ได้แก่ ฟิลิปปินส์ อินโดนีเซีย จีน และมาเลเซีย ในตลาดส่งออกที่สำคัญ 7 ตลาด ได้แก่ ตลาดสหรัฐอเมริกา เยอรมัน เนเธอร์แลนด์ สเปน ญี่ปุ่น สหราชอาณาจักร และแคนาดา 2) เพื่อศึกษาปัจจัยที่กำหนดความสามารถในการแข่งขันการส่งออกสับปะรดกระป๋องของไทย โดยใช้ทฤษฎีของไมเคิล อี พอตเตอร์ 3) เพื่อศึกษาจุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรค ของอุตสาหกรรมสับปะรดกระป๋องของไทย ภายใต้การวิเคราะห์ตามแนวคิดการวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรค ของไมเคิล อี พอตเตอร์ โดยการสัมภาษณ์ผู้ส่งออกของไทย

ผลการวิจัยพบว่า 
ประเทศไทย ฟิลิปปินส์ และประเทศอินโดนีเซีย มีความได้เปรียบเชิงแข่งขันของการส่งออกสับปะรดกระป๋อง เนื่องจากมีค่า RCA ที่มากกว่า 1 และในส่วนของการวิเคราะห์ส่วนแบ่งตลาดคงที่ พบว่า ประเทศไทยมีมูลค่าการส่งออกสับปะรดกระป๋องเพิ่มขึ้นสูงที่สุด เมื่อเปรียบเทียบระหว่าง ปี พ.ศ. 2543-2547 และ ปี พ.ศ. 2548-2552 โดยการเปลี่ยนแปลงดังกล่าวมาจากผลจากการขยายตัวของตลาดโลกสูงที่สุด รองลงมาคือผลจากปัจจัยอื่นๆ หรือผลจากการแข่งขัน ในส่วนของการวิเคราะห์ความได้เปรียบเชิงแข่งขัน พบว่า ประเทศไทยเสียเปรียบในด้านอุปสงค์ในประเทศ อุตสาหกรรมที่สนับสนุนและเกี่ยวเนื่อง แต่ประเทศไทยมีความได้เปรียบเชิงแข่งขันในข้อกำหนดสภาวะปัจจัยการผลิตในด้านของเนื้อที่เพาะปลูก (เก็บเกี่ยว) สับปะรด ตลอดจนในด้านของกลยุทธ์ โครงสร้าง และสภาพการแข่งขันของผู้ผลิต ในด้านของรัฐบาลพบว่า รัฐบาลได้มีการจัดทำเอกสารเกษตรที่ดีที่เหมาะสมสำหรับสับปะรด นอกจากนี้พบว่า ผู้ส่งออกต้องเผชิญกับมาตรการของภาษีและมาตรการที่ไม่ใช่ภาษี และสำหรับการวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และอุปสรรค ของอุตสาหกรรมสับปะรดกระป๋องของไทยเป็นดังนี้ ด้านจุดแข็ง พบว่า ประเทศไทยมีสับปะรดกระป๋องที่มีคุณภาพดี ด้านจุดอ่อน พบว่า มีต้นทุนการผลิตสูง ได้แก่ กระป๋อง และน้ำตาลทราย มีราคาแพง ด้านโอกาส พบว่า ผู้ส่งออกส่วนใหญ่มีแนวโน้มที่จะขยายไปยังตลาดใหม่ๆ เพิ่มขึ้น ได้แก่ ตะวันออกกลาง และด้านอุปสรรค พบว่า ผู้ส่งออกส่วนใหญ่ได้รับผลกระทบในด้านของอัตราแลกเปลี่ยน

Abstract

     The purposes of this study were: 1) to study the competitive advantage of Thailand’s canned pineapple exporting by using Revealed Comparative Advantage Index (RCA) in the period of 2000-2009, and Constant Market Share (CMS) for comparing during the period of 2000-2004 and 2005-2009. These analyses were conducted among Thailand and competitors such as the Philippines, Indonesia, China and Malaysia in the seven major export markets: America, Germany, the Netherlands, Spain, Japan, the United Kingdom, and Canada 2) to study the factors determine  competitiveness of Thailand´s canned pineapple exporting, by using the theory of Michael E. Porter, 3) to study the strengths, weaknesses, opportunities, and threats of Thailand´s canned pineapple industry based on the SWOT Analysis of Michael E. Porter, by interviewing the Thai exporters.

Referring to Thailand, the Philippines, and Indonesia, the results showed the significant level of competitive advantage in the export of canned pineapple because the RCA of those countries is greater than 1. For the analysis of Constant Market Share value between the period of 2000-2004 and 2005-2009, Thailand increased substantially the highest export resulted from the expansion of the global market and then by the unexplained residual or competitiveness. For the analysis of competitive advantage, the study showed that Thailand had competitive disadvantage in demand condition and inadequate supporting and related industries. However, Thailand also showed competitive advantage in terms of production factors, plantation sites, as well as in terms of rivalry’s strategy and structure. It was also found that the government properly made a good agriculture document for the pineapples (GAP). Furthermore, the finding was that the exporters had to face the tariff and non-tariff barriers. For the analysis of strengths, weaknesses, opportunities, and threats, the results showed that the strength of Thailand’s canned pineapple was the good quality. The weakness was the high cost of production as the price of cans and sugar. An opportunity for Thai exporters was the potential expansion into new markets such as the Middle East. Finally, the most affected threat for the Thai exporters was the exchange rate.