การศึกษา รูปแบบการมีส่วนร่วมของผู้ประกอบกิจการวิทยุโทรทัศน์ เพื่อการรู้เท่าทันสื่อสำหรับประชาชน

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษา รูปแบบ แนวทางการเสริมสร้างการรู้เท่าทันสื่อของประชาชน โดยผู้ประกอบการกิจการวิทยุโทรทัศน์ เป็นการศึกษาวิจัยเชิงปฏิบัติการ               ใช้เครื่องมือวิจัยเชิงคุณภาพเก็บรวบรวมข้อมูล กับกลุ่มผู้ให้ข้อมูลประกอบไปด้วย การสัมภาษณ์ผู้ประกอบวิชาชีพสื่อในสถานีวิทยุโทรทัศน์ ผู้ทรงคุณวุฒิทางด้านสื่อ และอาจารย์                   ในสถาบันอุดมศึกษา จำนวน 15 คน การจัดเวทีการประชุมเชิงปฏิบัติการผู้ประกอบการกิจการวิทยุโทรทัศน์ จำนวน 27 แห่ง รวม 162 คน ผลการวิจัยพบว่า การสร้างเสริมการรู้เท่าทันสื่อจะทำให้ผู้ประกอบวิชาชีพสื่อต้องมีมาตรฐานทางจริยธรรม และความรับผิดชอบต่อสังคมมากขึ้น โดยรูปแบบการส่งเสริมการรู้เท่าทันสื่อของประชาชนโดยผู้ประกอบการกิจการวิทยุโทรทัศน์ประกอบด้วย 1) การให้ความรู้ พัฒนาการรู้เท่าทันสื่อ ให้กับผู้บริโภคสื่อในสถานศึกษา รวมทั้งการจัดกิจกรรมโครงการอบรมการรู้เท่าทันสื่อในกลุ่มเป้าหมาย 2) การส่งเสริมให้ผู้บริโภคสื่อเป็นพลเมืองที่กระตือรือร้น สร้างเครือข่ายพลเมืองด้านสื่อให้เข้ามามีส่วนร่วมปกป้องพิทักษ์สิทธิเสรีภาพของตัวเอง ตรวจสอบข้อมูลข่าวสาร และเคารพสิทธิการแสดงความคิดเห็นของผู้อื่น                3) การส่งเสริมความรับผิดชอบให้แก่ผู้ประกอบการ โดยใช้มาตรการจูงใจ และการกำหนดตัวชี้วัดการทำหน้าที่ของสื่อ มีระบบการประเมินผล แล้วสามารถนำเอาผลไปขอลดหย่อนภาษี 4) ใช้สื่อสาธารณะ เป็นผู้นำในการผลิตรายการรู้เท่าทันสื่อ เนื่องจากเป็นสื่อที่มีอิสระไม่ถูกแทรกแซงด้วยเงินทุน และอำนาจทางการเมือง 5) ส่งเสริมการกำกับดูแลตัวเองของผู้ประกอบการ มีกลไกการตรวจสอบ และเฝ้าระวังสื่อ (Media Monitor) ในรูปแบบคณะกรรมการประกอบด้วย ผู้ประกอบวิชาชีพสื่อ อาสาสมัคร ผู้บริโภคสื่อ และนักวิชาการที่เป็นรูปธรรม 6) หน่วยงานกำกับดูแลให้การส่งเสริมโดยตรง ให้ทุนสนับสนุนผลิตรายการ        รู้เท่าทันสื่อ