พัฒนาการทางประวัติศาสตร์ดนตรีมุสลิมไทยภาคกลาง

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพัฒนาการทางประวัติศาสตร์ดนตรีมุสลิมในภาคกลางของประเทศไทย ซึ่งเป็นเครื่องมือสำคัญในการอธิบายพัฒนาการของศิลปะการแสดงด้านดนตรีของชาวมุสลิมที่มีความหลากหลายและปรากฎอยู่ในภาคกลาง อีกทั้งศิลปะการแสดงดนตรีบางชนิดยังเป็นต้นทางของศิลปะการแสดงพื้นบ้านของไทย โดยใช้รูปแบบการวิจัยเชิงคุณภาพและการลงพื้นที่ภาคสนาม ผลจากการศึกษาพบว่า ศิลปะการแสดงดนตรีของชาวมุสลิมไทยภาคกลางมีความเป็นมายาวนานสามารถแบ่งช่วงพัฒนาการทางดนตรีได้เป็น 3 ช่วงเวลา ดังนี้ 1) ช่วงก่อนปีพุทธศักราช 2510 นั้นเป็นการแสดงดนตรีแบบเรียบง่ายและมีหลักฐานทางประวัติศาสตร์จำกัด ไม่สามารถลำดับพัฒนาการของการแสดงได้อย่างแน่ชัด รูปแบบการแสดงโดยส่วนใหญ่เป็นการนั่งล้อมวงตีกลองรำมะนาประกอบการขับร้องบทสรรเสริญนบีมูฮัมหมัด มีเนื้อหามาจากหนังสือบัรซันญีย์ พบการอ่านมูโหลด (ฟะนำอ์) และ    การแสดง ได้แก่ ดิเกร์เรียบ, นาเสป (มัจญรู๊ด), ดิเกร์ปันตน, ดิเกร์ลำ (ครึ่งท่อน) 2) ช่วงปีพุทธศักราช 2510 - 2533 เป็นช่วงเวลาที่รูปแบบของการแสดงดนตรีมุสลิมเปลี่ยนแปลงไปโดยมีการนำเครื่องดนตรีตะวันตกเข้ามาใช้กระทั่งนำมาสู่รูปแบบของวงที่เรียกว่า อาหรับ - มาเลย์ และนาเสปประยุกต์ ในปี พ.ศ. 2520 - 2526 เกิดกระแสการประชันนาเสป และในปี          พ.ศ. 2522 เกิดกระแสการต่อต้านดนตรีมุสลิมขึ้น 3) ช่วงปีพุทธศักราช 2533 ถึงปัจจุบัน ในช่วงเวลาดังกล่าวนี้ การขับร้องอนาชีดในรูปแบบการประสานเสียงเป็นที่นิยมมากขึ้นเกิดการรวมกลุ่มกันของนักดนตรีมุสลิมเพื่อสร้างความเข้มแข็งสู่การดำรงรักษาดนตรีมุสลิมไทยภาคกลางไว้