ความสัมพันธ์เชิงสาเหตุของกลยุทธ์ธุรกิจดิจิทัล ความสามารถทางดิจิทัล ความได้เปรียบ ทางการแข่งขัน และผลการดำเนินงาน ของผู้ประกอบการเอสเอ็มอีภัตตาคาร/ร้านอาหาร

Main Article Content

ชาญชัย เมธาวิรุฬห์
สุดารัตน์ เกลี้ยงสอาด

บทคัดย่อ

      ธุรกิจเอสเอ็มอีมีบทบาทต่อเศรษฐกิจของประเทศไทย อีกทั้งความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีดิจิทัล ทำให้ธุรกิจสามารถสร้างโอกาส และความเข้มแข็งแก่ธุรกิจ การวิจัยครั้งนี้มีเป้าหมายเพื่อ (1) อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างกลยุทธ์ธุรกิจดิจิทัล ความสามารถทางดิจิทัล ความได้เปรียบทางการแข่งขัน และผลการดำเนินงาน (2) เป็นแนวทางการปรับตัวสู่เศรษฐกิจดิจิทัลของธุรกิจเอสเอ็มอีภัตตาคาร/ร้านอาหาร และ (3) เป็นข้อมูลประกอบการตัดสินใจแก่ธุรกิจเอสเอ็มอีภัตตาคาร/ร้านอาหาร
ในการพัฒนาความได้เปรียบทางการแข่งขัน และผลการดำเนินงาน ให้เกิดประสิทธิภาพสูงขึ้น โดยเก็บข้อมูลด้วยแบบสอบถามกับ ตัวแทนผู้ประกอบการเอสเอ็มอีภัตตาคาร/ร้านอาหาร จำนวน 294 ตัวอย่าง และทดสอบสมมติฐานด้วยสถิติแบบจำลองสมการโครงสร้าง
      ผลการศึกษาระบุว่า แบบจำลองสอดคล้องกับข้อมูลเชิงประจักษ์ กลยุทธ์ธุรกิจดิจิทัลมีอิทธิพลทางตรงต่อความสามารถทางดิจิทัล และความได้เปรียบทางการแข่งขัน โดยที่ความสามารถทางดิจิทัลมีอิทธิพลทางตรงต่อความได้เปรียบทางการแข่งขัน และผลการดำเนินงาน ความได้เปรียบทางการแข่งขันมีอิทธิพลทางตรงต่อผลการดำเนินงาน นอกจากนี้ กลยุทธ์ธุรกิจดิจิทัล และความสามารถทางดิจิทัล ยังมีอิทธิพลทางอ้อมต่อผลการดำเนินงาน ผ่านความได้เปรียบทางการแข่งขันอีกด้วย ดังนั้นผู้ประกอบการเอสเอ็มอีภัตตาคาร/ร้านอาหาร ควรกำหนดกลยุทธ์ธุรกิจดิจิทัลของตนเองอย่างมีประสิทธิภาพ เนื่องจากเป็นปัจจัยที่ผลักดันให้เกิดความสามารถทางดิจิทัล และช่วยนำไปสู่ความได้เปรียบทางการแข่งขัน และผลการดำเนินงานของธุรกิจที่ดีขึ้นต่อไป

Article Details

How to Cite
เมธาวิรุฬห์ ช., & เกลี้ยงสอาด ส. . (2024). ความสัมพันธ์เชิงสาเหตุของกลยุทธ์ธุรกิจดิจิทัล ความสามารถทางดิจิทัล ความได้เปรียบ ทางการแข่งขัน และผลการดำเนินงาน ของผู้ประกอบการเอสเอ็มอีภัตตาคาร/ร้านอาหาร. วารสารเกษตรศาสตร์ธุรกิจประยุกต์, 18(28), 72–94. https://doi.org/10.14456/kab.2024.4
บท
Articles

References

ชาญชัย เมธาวิรุฬห์ และ สวัสดิ์ วรรณรัตน์ (2565). การสร้างความได้เปรียบทางการแข่งขันของผู้ให้บริการโลจิสติกส์ในประเทศไทย ผ่านสมรรถนะการบริการโลจิสติกส์ การจัดการคุณภาพโดยรวม และนวัตกรรม. วารสารเกษตรศาสตร์ธุรกิจประยุกต์, 16(25), 103-125.

ศูนย์วิจัยกสิกรไทย. (2564, 1 เมษายน). เทคโนโลยีในธุรกิจร้านอาหาร ตัวช่วยที่มากกว่าปัจจัยพื้นฐานทางธุรกิจ. https://www.kasikornresearch.com/TH/analysis/k-social-media/Pages/Mobile-platform-FB-01-04-21.aspx

สถาบันวิจัยเศรษฐกิจป๋วย อึ๊งภากรณ์. (2565, 12 เมษายน). SME Digital Literacy กับระดับการเปลี่ยนผ่านด้านดิจิทัลของผู้ประกอบธุรกิจรายย่อยและขนาดเล็กในประเทศไทย. https://www.pier.or.th/abridged/2022/05/

สำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม. (ม.ป.ป.). Dashboard SME Big Data. https://www.smebigdata.com/home

สำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อม. (2567, 13 กุมภาพันธ์). MSME outlook Q1/2023 รายงานสถานการณ์ MSME ไตรมาสที่ 1 ปี 2566. https://www.sme.go.th/knowledge/MSMEOutlook2023

Adaileh, M. J., Alrawashdeh, M., Elrehail, H., & Aladayleh, K. J. (2020). Assessing the nexus between knowledge management and firm performance: a data article. Data in Brief, 32, 106283.

Adeniran, T. V., & Johnston, K. A. (2016). The impacts of ICT utilisation and dynamic capabilities on the competitive advantage of South African SMEs. International Journal of Information Technology and Management, 15(1), 59.

Akpan, E. E., Johnny, E., & Sylva, W. (2022). Dynamic capabilities and organizational resilience of manufacturing firms in Nigeria. Vision, 26(1), 48-64.

Aldianto, L., Anggadwita, G., Permatasari, A., Mirzanti, I. R., & Williamson, I. O. (2021). Toward a business resilience framework for startups. Sustainability, 13(6), 3132.

Al-Qudah, K. (2012). The impact of total quality management on competitive advantage of pharmaceutical manufacturing companies in Jordan. Perspectives of Innovation, Economics & Business, 12(3), 59-75.

Aminul, I. M., & Shariff, M. N. M. (2015). Influence of strategic orientation on SMEs access to finance in Nigeria. Asian Social Science, 11(4), 298-309.

Annarelli, A., Battistella, C., Nonino, F., Parida, V., & Pessot, E. (2021). Literature review on digitalization capabilities: Cocitation analysis of antecedents, conceptualization and consequences. Technological Forecasting and Social Change, 166, 120635.

Anwar, M. (2018). Business model innovation and SMEs performance - does competitive advantage mediate?. International Journal of Innovation Management, 22(7), 1850057.

Aslan, B., Cakir, F. S., & Adiguzel, Z. (2022). The bank's effect on digital capability and knowledge acquisition within the performance and digital native's perception of mobile marketing. Revista de Estudios Empresariales. Segunda época, 2(2), 292-313.

Barney, J. B. (1991). Firm resources and sustained competitive advantage. Journal of Management, 17(1), 99-120.

Barney, J. B., & Hesterly, W. S. (2010). Strategic management and competitive advantage: concepts and cases (3rd ed.). Prentice Hall, Upper Saddle River, N.J.

Bharadwaj, A., El Sawy, O. A., Pavlou, P. A., & Venkatraman, N. (2013). Digital business strategy: Toward a next generation of insights. MIS Quarterly, 37(2), 471-482.

Bouwman, H., De Reuver, M., & Nikou, S. (2017, January). The impact of digitalization on business models: how IT artefacts, social media, and big data force firms to innovate their business model. 14th international telecommunications society (ITS) AsiaPacific regional conference [Symposium]. Kyoto, Japan.

Budiarto, D. S., Prabowo, M. A., & Azman, N. B. (2023). Evaluating the important role of women in maintaining the sustainability of SMEs. Journal of Telecommunications and the Digital Economy, 11(2), 180-193.

Byrne, B. M. (2001). Structural equation modeling with AMOS: Basic concepts, applications, and programming. Lawrence Erlbaum Associates. https://psycnet.apa.org/record/2000-14005-000

Chi, M., Lu, X., Zhao, J., & Li, Y. (2018). The impacts of digital business strategy on firm performance: the mediation analysis of ecollaboration capability. International Journal of Information Systems and Change Management, 10(2), 123-139.

Chien, S. Y., & Tsai, C. H. (2021). Entrepreneurial orientation, learning, and store performance of restaurant: The role of knowledgebased dynamic capabilities. Journal of Hospitality and Tourism Management, 46, 384-392.

Chukwuemeka, O. W., & Onuoha, B. C. (2018). Dynamic capabilities and competitive advantage of fast foods restaurants. Journal of Management Science and Business Administration, 4(3), 7-14.

Daradkeh, F. M., Hassan, T. H., Palei, T., Helal, M. Y., Mabrouk, S., Saleh, M. I., Salem, A. E., & Elshawarbi, N. N. (2023). Enhancing digital presence for maximizing customer value in fast-food restaurants. Sustainability, 15(7), 5690.

Davidsson, P., Baker, T., & Senyard, J. M. (2017). A measure of entrepreneurial bricolage behavior. International Journal of Entrepreneurial Behavior & Research, 23(1), 114-135.

Drnevich, P. L., & Croson, D. C. (2013). Information technology and business-level strategy: Toward an integrated theoretical perspective. MIS quarterly, 37(2), 483-509.

El Sawy, O. A., Kræmmergaard, P., Amsinck, H., & Vinther, A. L. (2016). How LEGO built the foundations and enterprise capabilities for digital leadership. MIS Quarterly Executive, 15(2), 141-166.

Ferreira, J., & Coelho, A. (2020). Dynamic capabilities, innovation and branding capabilities and their impact on competitive advantage and SME’s performance in Portugal: the moderating effects of entrepreneurial orientation. International Journal of Innovation Science, 12(3), 255-286.

Guan, F., Tienan, W., & Tang, L. (2023). Organizational resilience under COVID19: the role of digital technology in R&D investment and performance. Industrial Management & Data Systems, 123(1), 41-63.

Gupta, K., & Singh, N. (2015). Fit estimation in structural equation modeling A synthesis of related statistics. HSB Research Review, 8,9(1,2), 20-27.

Gupta, S., Kar, A. K., Baabdullah, A., & Al-Khowaiter, W. A. A. (2018). Big data with cognitive computing: a review for the future. International Journal of Information Management, 42, 78-89.

Haffke, I., Kalgovas, B., & Benlian, A. (2016, December). The role of the CIO and the CDO in an organization’s digital transformation. 37th international conference on information systems [Symposium]. Dublin, Ireland.

Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2010). Multivariate data analysis (7th ed.). Pearson.

Holotiuk, F., & Beimborn, D. (2017, February). Critical success factors of digital business strategy. In Leimeister, J.M.; Brenner, W. (Hrsg.): Proceedings der 13. Internationalen Tagung Wirtschaftsinformatik (WI 2017), St. Gallen, Switzerland . 9911005. https://wi2017.ch/images/wi2017-0244.pdf

Hooley, G. J., Greenley, G. E., Cadogan, J. W., & Fahy, J. (2005). The performance impact of marketing resources. Journal of Business Research, 58(1), 18-27.

Hoque, A. S. M. M. (2018). Does government support policy moderate the relationship between entrepreneurial orientation and Bangladeshi SME performance? A SEM approach. International Journal of Business Economics and Management Studies, 6(3), 37-59.

Jardon, C. M., & Martinez-Cobas, X. (2022). Trust and opportunism in the competitiveness of small-scale timber businesses based on innovation and marketing capabilities. Business Strategy & Development, 5(1), 69-79.

Jin, Y., Hopkins, M. M., & Wittmer, J. L. S. (2010). Linking human capital to competitive advantages: Flexibility in a manufacturing firm’s supply chain. Human Resource Management, 49(5), 939-963.

Kafetzopoulos, D., Gotzamani, K., & Gkana, V. (2015). Relationship between quality management, innovation and competitiveness. evidence from Greek companies. Journal of Manufacturing Technology Management, 26(8), 1177-1200.

Kartiraharjo, H., & Isfianadewi, D. (2021). Enhancing competitive advantage through knowledge sharing, absorptive capacity, and innovation capability. International Journal of Research in Business and Social Science, 10(8), 83-93.

Khin, S., & Ho, T. C. (2020). Digital technology, digital capability and organizational performance: A mediating role of digital innovation. International Journal of Innovation Science, 11(2), 177-195.

Kim, B., Yoo, M., & Yang, W. (2020). Online engagement among restaurant customers: The importance of enhancing flow for social media users. Journal of Hospitality & Tourism Research, 44(2), 252-277.

Kim, H. W., Gupta, S., & Koh, J. (2011). Investigating the intention to purchase digital items in social networking communities: A customer value perspective. Information & Management, 48(6), 228-234.

Kimani, E. (2015). Role of social media marketing on organisational performance in Kenya. Journal of Business and Management, 17(1), 101-105.

Ko, A., Fehér, P., Kovacs, T., Mitev, A., & Szabó, Z. (2022). Influencing factors of digital transformation: management or IT is the driving force?. International Journal of Innovation Science, 14(1), 1-20.

Lee, C., & Hallak, R. (2018). Investigating the moderating role of education on a structural model of restaurant performance using multigroup PLSSEM analysis. Journal of Business Research, 88, 298-305.

Lee, C., Hallak, R., & Sardeshmukh, S. R. (2016). Innovation, entrepreneurship, and restaurant performance: A higherorder structural model. Tourism Management, 53, 215-228.

Levallet, N., & Chan, Y. E. (2018). Role of digital capabilities in unleashing the power of managerial improvisation. MIS Quarterly Executive, 17(1), 4-21.

Leys, C., Delacre, M., Mora, Y. L., Lakens, D., & Ley, C. (2019). How to classify, detect, and manage univariate and multivariate outliers, with emphasis on preregistration. International Review of Social Psychology, 32(1), 1-10.

Li, J., Zhou, J., & Cheng, Y. (2022). Conceptual method and empirical practice of building digital capability of industrial enterprises in the digital age. IEEE Transactions on Engineering Management, 69(5), 1902-1916.

Libaers, D., Hicks, D., & Porter, A. L. (2016). A taxonomy of small firm technology commercialization. Industrial and Corporate Change, 25(3), 371-405.

Lin, C. H., Peng, C. H., & Kao, D. T. (2008). The innovativeness effect of market orientation and learning orientation on business performance. International Journal of Manpower, 29(8), 752-772.

Marino-Romero, J. A., Palos-Sanchez, P. R., & Velicia-Martin, F. (2023). Improving KIBS performance using digital transformation: study based on the theory of resources and capabilities. Journal of Service Theory and Practice, 33(2), 169-197.

Moreno, P., & Tejada, P. (2019). Reviewing the progress of information and communication technology in the restaurant industry. Journal of Hospitality and Tourism Technology, 10(4), 673-688.

Nambisan, S. (2017). Digital entrepreneurship: Toward a digital technology perspective of entrepreneurship. Entrepreneurship Theory and Practice, 41(6), 1029-1055.

Ngo, Q. H. (2023). The effectiveness of strategic alignment between open innovation and generic strategies: Empirical evidence from restaurant SMEs in Vietnam. Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity, 9(1), 100016.

Obiwuru, T. C., Okwu, A. T., Akpa, V. O., & Nwankwere, I. A. (2011). Effects of leadership style on organizational performance: A survey of selected small scale enterprises in IKOSI_KETU council development area of Lagos state, Nigeria. Australian Journal of Business and Management Research, 1(7), 100-111.

Ofori, D., & Appiah-Nimo, C. (2022). Relationship management, competitive advantage and performance of hotels: A resource-based view. Journal of African Business, 23(3), 712-730.

Parida, V., Sjödin, D. R., Lenka, S., & Wincent, J. (2015). Developing global service innovation capabilities: How global manufacturers address the challenges of market heterogeneity. Research-Technology Management, 58(5), 35-44.

Pavlou, P. A., & El Sawy, O. A. (2011). Understanding the elusive black box of dynamic capabilities. Decision Sciences, 42(1), 239-273.

Permana, E., Poerwoko, B., Widyastuti, S., & Rachbini, W. (2019). Digital capability and innovation strategy to develop the performance and competitive advantages of fashion SMEs in Jakarta, Indonesia. International Journal of Managerial Studies and Research, 7(11), 5-15.

Permana, E., Santoso, R., Murdani., & Purwoko, B. (2022). Building culinary business performance during the covid19 pandemic: Transformational leadership as a trigger through digital capabilities. Journal of Culinary Science & Technology, 22(2), 263-283.

Permatasari, A., Dhewanto, W., & Dellyana, D. (2023). The role of traditional knowledge based dynamic capabilities to improve the sustainable performance of weaving craft in Indonesia. Journal of Enterprising Communities: People and Places in the Global Economy, 17(3), 664-683.

Porter, M. E. (1985). Technology and competitive advantage. Journal of Business Strategy, 5(3), 60-78.

Priyanto, P., Murwaningsari, E., & Augustine, Y. (2023). Impact digital business strategy on competitive advantage in the banking sector. European Journal of Business and Management Research, 8(2), 65-70.

Proksch, D., Rosin, A. F., Stubner, S., & Pinkwart, A. (2021). The influence of a digital strategy on the digitalization of new ventures: The mediating effect of digital capabilities and a digital culture. Journal of Small Business Management, 62(1), 1-29.

Rachinger, M., Rauter, R., Müller, C., Vorraber, W., & Schirgi, E. (2018). Digitalization and its influence on business model innovation. Journal of Manufacturing Technology Management, 30(8), 1143-1160.

Rehman, A. U., & Anwar, M. (2019). Mediating role of enterprise risk management practices between business strategy and SME performance. Small Enterprise Research, 26(2), 207-227.

Ritter, T., & Pedersen, C. L. (2020). Digitization capability and the digitalization of business models in businesstobusiness firms: Past, present, and future. Industrial Marketing Management, 86, 180-190.

Rugami, J. M., & Aosa, E. (2013). Environmental dynamic capabilities and their effect on competitive advantage and firm performance. Prime Journal of Business Administration and Management, 3(11), 1239-1243.

Rupeika-Apoga, R., Petrovska, K., & Bule, L. (2022). The effect of digital orientation and digital capability on digital transformation of SMEs during the COVID19 pandemic. Journal of Theoretical and Applied Electronic Commerce Research, 17(2), 669-685.

Sia, S. K., Soh, C., & Weill, P. (2016). How DBS bank pursued a digital business strategy. MIS Quarterly Executive, 15(2), 105-121.

Sebastian, I. M., Ross, J. W., Beath, C., Mocker, M., Moloney, K. G., & Fonstad, N. O. (2017). How big old companies navigate digital transformation. MIS Quarterly Executive, 16(3), 197-213.

Shehadeh, M., Almohtaseb, A., Aldehayyat, J., & AbuAlSondos, I. A. (2023). Digital transformation and competitive advantage in the service sector: A moderatedmediation model. Sustainability, 15(3), 2077.

Shepherd, D., & Wiklund, J. (2009). Are we comparing apples with apples or apples with oranges? Appropriateness of knowledge accumulation across growth studies. Entrepreneurship Theory and Practice, 33(1), 105-123.

Singh, S., Singh, G., & Dhir, S. (2022). Impact of digital marketing on the competitiveness of the restaurant industry. Journal of Foodservice Business Research, 1-29.

Sousa-Zomer, T. T., Neely, A., & Martinez, V. (2020). Digital transforming capability and performance: a microfoundational perspective. International Journal of Operations & Production Management, 40(7/8), 1095-1128.

Supawan, P., Sornsaruht, P., & Pimdee, P. (2019). Thai cuisine restaurant performance in the United Kingdom (UK): A SEM analysis. African Journal of Hospitality, Tourism and Leisure, 8(5), 1-16.

Symeonidou, N., & Nicolaou, N. (2018). Resource orchestration in startups: Synchronizing human capital investment, leveraging strategy, and founder startup experience. Strategic Entrepreneurship Journal, 12(2), 194-218.

Teece, D. J., Pisano, G., & Shuen, A. (1997). Dynamic capabilities and strategic management. Strategic Management Journal, 18(7), 509-533.

Wahyuningtyas, R., Disastra, G., & Rismayani, R. (2023). Toward cooperative competitiveness for community development in Economic Society 5.0. Journal of Enterprising Communities: People and Places in the Global Economy, 17(3), 594-620.

Wang, Z., Rafait Mahmood, M., Ullah, H., Hanif, I., Abbas, Q., & Mohsin, M. (2020). Multidimensional perspective of firms’ IT capability between digital business strategy and firms’ efficiency: A case of chinese SMEs. SAGE Open, 10(4).

Warner, K. S. R., & Wäger, M. (2019). Building dynamic capabilities for digital transformation: An ongoing process of strategic renewal. Long Range Planning, 52(3), 326-349.

Xue, L. (2014). Governance-knowledge fit and strategic risk taking in supply chain digitization. Decision Support Systems, 62, 54-65.

Zhou, K. Z., & Wu, F. (2010). Technological capability, strategic flexibility, and product innovation. Strategic Management Journal, 31(5), 547-561.

Zhu, X., Yu, S., & Yang, S. (2022). Leveraging resources to achieve high competitive advantage for digital new ventures: an empirical study in China. Asia Pacific Business Review, 29(4), 1079-1104.