การฟื้นฟู สืบสานและสร้างมูลค่าเพิ่มแก่ทุนวัฒนธรรมอาหารไท-ยวน เพื่อเสริมสร้างสุขภาวะและเศรษฐกิจชุมชนเชิงสร้างสรรค์ อำเภอสีคิ้ว จังหวัดนครราชสีมา

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อฟื้นฟู สืบสานและสร้างมูลค่าเพิ่มแก่ทุนวัฒนธรรมอาหารไท-ยวนในการเสริมสร้างสุขภาวะและเศรษฐกิจชุมชนเชิงสร้างสรรค์ อำเภอสีคิ้ว จังหวัดนครราชสีมา เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพที่ใช้การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมด้วยการสนทนากลุ่มและการสัมภาษณ์ กลุ่มผู้ให้ข้อมูลประกอบด้วยภูมิปัญญาอาหารไท-ยวน จำนวน 10 คน ผู้นำท้องถิ่น จำนวน 5 คนและบุคลากรของหน่วยงานภาครัฐที่อยู่ในพื้นที่ จำนวน 3 คน

            ผลการวิจัย 1) ด้านบริบทชุมชนพบว่าไทยวนสีคิ้วเป็นกลุ่มไทยยวนกลุ่มหนึ่งที่อาศัยอยู่บริเวณภาคตะวันออกเฉียงเหนือ อาหารของชนชาติไท-ยวนเป็นอาหารพื้นบ้านที่มีเอกลักษณ์ และรสชาติมีความคล้ายคลึงกับอาหารภาคเหนือผสมกับอาหารภาคอีสาน 2) กระบวนการฟื้นฟูและสืบสานวัฒนธรรมอาหารไทยวนประกอบด้วย 4 ขั้นตอน คือขั้นที่ 1 การวางแผน คณะผู้วิจัยได้เข้าร่วมประชุมกับภาคีในพื้นที่ พบว่า แนวทางการสืบสานวัฒนธรรมอาหารไทยวนในชุมชน คือการจัดทำตลาดบ้านยวน ในโรงเรียนคือการสอดแทรกเนื้อหาในรายวิชาเรียน ขั้นที่ 2 การปฏิบัติการ ได้ดำเนินการเปิดตลาดบ้านยวน ภูมิปัญญาอาหารนำอาหารไท-ยวน มาจำหน่ายที่ตลาดบ้านยวน ขั้นที่ 3 การประเมินผลพบว่าผู้เข้าร่วมงานส่วนใหญ่มีความพึงพอใจ ได้เรียนรู้วัฒนธรรมไทยวนหลายด้าน สำหรับภูมิปัญญาด้านอาหารที่เข้าร่วมงาน พบว่ามีความพึงพอใจมาก มีความสุข และมีรายได้จากการจำหน่ายอาหาร ขั้นที่ 4 การสะท้อนผลพบว่าตลาดบ้านยวนเป็นแหล่งเผยแพร่วัฒนธรรม ช่วยสร้างรายได้ให้กับชุมชน การมีส่วนร่วมของชุมชนทำให้การดำเนินการตลาดเป็นไปด้วยดีและยั่งยืน