การจัดวางความคิดทางการเมือง: แนวทางการวิเคราะห์การก่อตัวทางสังคมของกลุ่มคณะราษฎร

บทคัดย่อ

บทความชิ้นนี้มีจุดประสงค์ที่จะทำการศึกษาและเสนอแนวทางการวิเคราะห์ประเด็นเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงการปกครองสยามด้วยการสร้างคำอธิบายเชิงทฤษฎีประกอบกับข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในมิติของการก่อตัวทางสังคมของกลุ่มคณะราษฎร โดยการใช้แนวความคิดการจัดวางความคิดทางการเมืองเป็นเครื่องมือในการแสวงหาความรู้และสร้างคำอธิบาย ผลจากการศึกษาสามารถอธิบายได้ว่าในอดีตได้มีการรวบรวมแนวทางการศึกษาเอาไว้อย่างคร่าว ๆ ทั้งสิ้นสี่แนวทาง เพื่อเป็นการขยายองค์ความรู้ในประเด็นการศึกษาดังกล่าว สำหรับการศึกษาครั้งนี้ผู้เขียนมีข้อเสนอให้เพิ่มแนวทางการศึกษาเป็นกลุ่มที่ห้า โดยเรียกกลุ่มดังกล่าวว่า “กลุ่มของงานที่มุ่งให้ความสำคัญกับกระบวนการในการช่วงชิงอำนาจทางการเมือง” และจากการศึกษาสามารถอธิบายได้ถึงการก่อตัวของคณะราษฎรได้ว่า การรวมตัวของสมาชิกคณะราษฎรประกอบด้วยกลุ่มก้อนทางอำนาจ กลุ่มพลังทางสังคมกลุ่มต่าง ๆ ที่มีความแตกต่างกันทางด้านอุดมการณ์ แต่มีเอกภาพภายใต้เจตจำนงร่วมบางประการ เพื่อที่จะปฏิบัติการแย่งชิงการครองอำนาจนำ ทำให้เกิดเป็นกลุ่มประวัติศาสตร์ขนาดใหญ่ แต่ภายหลังจากการยึดอำนาจได้สำเร็จ ความแตกแยกและความขัดแย้งระหว่างกลุ่มต่าง ๆ ภายในก็เริ่มปรากฏมากขึ้น ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของกลุ่มย่อย ๆ ภายใน แต่อย่างไรก็ดีภายใต้องค์รวมเชิงโครงสร้างใต้โครงกรอบขนาดใหญ่ก็ยังคงดำเนินอยู่