การกระจายผลประโยชน์ของเงินอุดหนุนหลักประกันสุขภาพและความพึงพอใจต่อคุณภาพบริการทางการแพทย์ในกลุ่มผู้สูงอายุ จังหวัดขอนแก่น

ผู้แต่ง

  • ณัชพล เมธเมาลี คณะรัฐประศาสนศาสตร์ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์

DOI:

https://doi.org/10.14456/nrru-rdi.2023.14

คำสำคัญ:

การกระจายผลประโยชน์, ความเหลื่อมล้ำด้านสาธารณสุข, ผู้สูงอายุ, คุณภาพการบริการทางการแพทย์

บทคัดย่อ

    ผลประโยชน์ที่ได้จากภาครัฐสำหรับกลุ่มสูงวัยมีโอกาสที่จะส่งผลกระทบต่อการเพิ่มหรือลดความเหลื่อมล้ำ ดังนั้น งานวิจัยนี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการกระจายผลประโยชน์ของเงินอุดหนุนของสิทธิหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าและสิทธิสวัสดิการรักษาพยาบาลข้าราชการ และศึกษาความพึงพอใจต่อการเข้ารับบริการทางการแพทย์ ตามสิทธิหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้าและสิทธิสวัสดิการรักษาพยาบาลข้าราชการ ในกลุ่มผู้สูงอายุ กลุ่มตัวอย่าง 400 คน ใช้วิธีการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือการวิจัยคือ แบบสอบถามที่มีค่าความเชื่อมั่น 0.90 เก็บรวบรวมข้อมูลจากรายงานและลงพื้นที่ตามพื้นที่ในจังหวัดขอนแก่น จำนวน 5 อำเภอ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติเชิงพรรณนาหาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และเปรียบเทียบความแตกต่างด้วยการทดสอบค่า t ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มผู้สูงอายุที่มีฐานะดี (กลุ่มรวยสุด) ใช้สิทธิสวัสดิการรักษาพยาบาลข้าราชการได้รับประโยชน์เป็นส่วนใหญ่ ร้อยละ 46.9 โดยในภาพรวมมีความพึงพอใจต่อคุณภาพบริการทางการแพทย์ระหว่างสิทธิหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้ากับสิทธิสวัสดิการรักษาพยาบาลข้าราชการ ไม่แตกต่างกัน แต่พึงพอใจต่อการตอบสนองต่อความต้องการผู้รับบริการ แตกต่างกัน อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 โดยมีความพึงพอใจต่อคุณภาพบริการสิทธิสวัสดิการรักษาพยาบาลข้าราชการ ( gif.latex?\bar{X}=3.41) สูงกว่าสิทธิหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า (บัตรทอง) ( gif.latex?\bar{X}=3.19) จึงควรมีการพิจารณาควบรวมการบริหารจัดการสิทธิหลักประกันสุขภาพแบบหนึ่งเดี่ยว และปรับการจ่ายเงินให้กับสถานพยาบาลให้เป็นรูปแบบเดียว

References

Asawanuchit, S. S., Davoodi, M. H. R., & Tiongson, M. E. (2003). How useful are benefit incidence analyses of public education and health spending. International Monetary Fund.

Bhumithavorn, T. (2020). Inequality in Health Care Welfare System in Thailand. Journal of Social Synergy, 11(2), 76–93. (In Thai)

Bose, M., & Banerjee, S. (2019). Equity in distribution of public subsidy for noncommunicable diseases among the elderly in India: an application of benefit incidence analysis. BMC Public Health, 19(1), 1-12.

Buracom, P. (2018). The Determinants and Distributional Effects of Public Spending in Thailand. Bangkok : Graduate School of Public Administration, National Institute of Development Administration. (In Thai)

Corbetta, P. (2003). Social research: Theory, methods and techniques. London : Sage Publications.

Demery, L. (2000). Benefit incidence: a practitioner’s guide. Poverty and Social Development Group Africa Region, The World Bank. Public Disclousure Authorized. Retrieved April 6, 2021, from https://documents1.worldbank.org/curated/en/574221468135940764/pdf/351170Benefit0incidence0practitioner.pdf

Guida, C., & Carpentieri, G. (2021). Quality of life in the urban environment and primary health services for the elderly during the Covid-19 pandemic: An application to the city of Milan (Italy). Cities, 110, 103038. https://doi.org/10.1016/j.cities.2020.103038

Harnsongkanit, H., & Thananithisak, C. (2020). Evaluation of Customer Satisfaction Quality from Accredited Independent Pharmacies Located in Bangkok by Applying the SERVQUAL MODEL. Thai Journal of Pharmacy Practice, 13(2), 412-420. (In Thai)

He, A. J., & Tang, V. F. (2021). Integration of health services for the elderly in Asia: A scoping review of Hong Kong, Singapore, Malaysia, Indonesia. Health Policy, 125(3), 351-362.

Intarates, M., Leesmidt, V., Dhippayom, T., & Upakdee, N. (2019). Equity in Health in Thai Elderlyunder Universal Coverage Scheme: A Systematic Review. Journal of Health Systems Research, 13(2), 157-173. (In Thai)

Javed, S. A., & Ilyas, F. (2018). Service quality and satisfaction in healthcare sector of Pakistan-the patients’ expectations. International Journal of Health Care Quality Assurance, 31(6), 489-501.

Kachigan, S. K. (1986). Statistical analysis: An interdisciplinary introduction to univariate & multivariate methods. Radius Press.

Khonkaen Provincial Health Office. (2020). Khon Kaen Province Health Development Plan 2020-2021. Retrieved April 6, 2021, from https://www.kkpho.go.th/i2021/index.php/component/attachments/download/7221 (In Thai)

Limna, P., & Kraiwanit, T. (2022). Service Quality and Its Effect on Customer Satisfaction and Customer Loyalty: A Qualitative Study of Muang Thai Insurance Company in Krabi, Thailand. Journal for Strategy and Enterprise Competitiveness, 1(2), 1–16. (In Thai)

Meemon, N., & Paek, S. C. (2020). Older Adults Living Alone in Thailand: Socioeconomic Inequality and Its Relation to Unmet Health Needs. Asia-Pacific Social Science Review, 20(4), 17-31.

Ministry of Public Health. (2020). Basic information and summary of service recipients classified by service units. Retrieved April 6, 2021, from https://hdcservice.moph.go.th/hdc/reports/ page.php?cat_id=b91a30012c36ef54910261d9cfc6d7f5 (In Thai)

Ministry of Public Health. (2020). Number of health personnel from PROVIDER file by PROVIDERTYPE. Retrieved December 15, 2021, from https://hdcservice.moph.go.th/hdc/reports/page.php?cat_id=c11dad88f80061c70cd1ae96b500d017 (In Thai)

Mohanty, S. K., Mishra, R. S., Mishra, S., & Sen, S. (2020). Understanding equity of institutional delivery in public health centre by level of care in India: an assessment using benefit incidence analysis. International Journal for Equity in Health, 19, 217. doi: 10.1186/s12939-020-01331-z

National Health Security Office. (2020). NHSO Annual Report 2020. Bangkok: National Health Security Office, Ministry of Public Health. (In Thai)

National Health Security Office. (2020). Population report classified by rights in each province. Retrieved December 6, 2020, from https://ucinfo.nhso.go.th/ucinfo/RptRegisPop-3. (In Thai)

National Health Security Office. (2020). Summary report of the net budget amount by fund. Retrieved January 20, 2021, from https://ucapps1.nhso.go.th/budgetreport/summaryTransferLevel Report (In Thai)

National Statistical Office. (2021). Survey of the elderly population in Thailand. Retrieved January 20, 2021, from http://statbbi.nso.go.th:8090/nso/nso_center/project/search/result_by_department-th.jsp (In Thai)

Office of the National Economics and Social Development Council. (2021). Poverty and Inequality Report 2021. Retrieved December 4, 2022, from https://www.nesdc.go.th/main.php? filename=nesdb_structure (In Thai)

Pattanacombutsook, M. (2021). Validation of Nursing Research Reports and Proper Use of Social Science Research Instruments in Publishing. The Southern College Network Journal of Nursing and Public Health, 8(2), 329-343. (In Thai)

Pinthong, P. (2021). Benefit Incidence Analysis of HIV and AIDS treatment policy in Thailand. Thai Journal of Public Administration, 19(2), 24-40.

Rathachatranon, W. (2019). Determining an Appropriate Sample Size for Social Science Research: The Myth of using Taro Yamane and Krejcie & Morgan Method. Journal of Interdisciplinary Research: Graduate Studies, 8(Special Issue), 11-28. (In Thai)

Rubin, A., & Babbie, E. R. (2016). Empowerment series: Research methods for social work. Boston, MA : Cengage Learning.

Sambodo, N. P., Van Doorslaer, E., Pradhan, M., & Sparrow, R. (2021). Does geographic spending variation exacerbate healthcare benefit inequality? A benefit incidence analysis for Indonesia. Health Policy and Planning, 36(7), 1129-1139. doi: 10.1093/heapol/czab015

Selvaraj, S., Karan, A. K., Mao, W., Hasan, H., Bharali, I., Kumar, P., ... & Chaudhuri, C. (2021). Did the poor gain from India’s health policy interventions? Evidence from benefit-incidence analysis, 2004–2018. International journal for equity in health, 20(1), 1-15. https://doi.org/10.1186/s12939-021-01489-0

Srisa-ard, B. (2017). Preliminary research (10thed.). Bangkok : Suwiriyasan. (In Thai)

The Comptroller General's Department. (2020). Information on reimbursement of medical expenses, rights, civil servants' medical welfare benefits 2020. Bangkok : The Comptroller General's Department, Ministry of Finance. (In Thai)

Tonboot, S., & Wattanadumrong, B. (2021). Situation of Inequality in Health Utilization among Thai Elderly in 2020. In The 8th Business Economics and Communications International Conference: Theme Business Creativity and Innovation in the Age of Transformation (pp. 96-101). Naresuan University, Phitsanulok Province. (In Thai)

Wu, J., Jeawkok, J., & Strisik, W. (2021). Assessing Hospitalized Cancer Patients’ Satisfaction by Using Servqual Model: A Case Study of Guizhou Cancer Hospital, Guizhou Province, China. KKU Research Journal (Graduate Studies) Humanities and Social Sciences, 9(2), 49–58.

ภาพ 2 การกระจายผลประโยชน์ตามชั้นรายได้

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2023-03-27

How to Cite

เมธเมาลี ณ. (2023). การกระจายผลประโยชน์ของเงินอุดหนุนหลักประกันสุขภาพและความพึงพอใจต่อคุณภาพบริการทางการแพทย์ในกลุ่มผู้สูงอายุ จังหวัดขอนแก่น. วารสารชุมชนวิจัยและพัฒนาสังคม, 17(1), 182–195. https://doi.org/10.14456/nrru-rdi.2023.14