การจัดการทุนทางวัฒนธรรมด้วยกลไกความร่วมมือเพื่อยกระดับมูลค่าทางเศรษฐกิจอย่างยั่งยืนของกลุ่มชาติพันธุ์กูยคนเลี้ยงช้าง จังหวัดสุรินทร์

ผู้แต่ง

  • ฉลอง สุขทอง คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์
  • อัชราพร สุขทอง คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์
  • วิจิตรา โพธิสาร คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์ https://orcid.org/0009-0001-3265-8953
  • พีรวัส อินทวี คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์
  • ศิวาพร พยัคฆนันท์ คณะวิทยาการจัดการ มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์
  • วาฤทธิ์ นวลนาง คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์
  • สมบัติ สมัครสมาน คณะเทคโนโลยีอุตสาหกรรม มหาวิทยาลัยราชภัฏสุรินทร์
  • ฟ้าดล สมบรรณ สำนักวัฒนธรรมจังหวัดสุรินทร์ จังหวัดสุรินทร์

DOI:

https://doi.org/10.14456/nrru-rdi.2024.19

คำสำคัญ:

การจัดการทุนทางวัฒนธรรม, กลไกความร่วมมือ, มูลค่าทางเศรษฐกิจอย่างยั่งยืน, กลุ่มชาติพันธุ์กูย, คนเลี้ยงช้าง จังหวัดสุรินทร์

บทคัดย่อ

ที่มาและวัตถุประสงค์การวิจัย: การจัดการทุนทางวัฒนธรรมของชุมชนจำเป็นต้องอาศัยเครือข่ายความร่วมมือทุกภาคส่วนและการศึกษาบริบทท้องถิ่น ซึ่งในการวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบการจัดการทุนทางวัฒนธรรมและสร้างกลไกความร่วมมือยกระดับมูลค่าทางเศรษฐกิจอย่างยั่งยืน ของวิถีคนเลี้ยงช้างกลุ่มชาติพันธุ์กูย จังหวัดสุรินทร์

          ระเบียบวิธีวิจัย (วิธีดำเนินการวิจัย): ระเบียบวิธีวิจัยแบบผสมผสาน กำหนดกลุ่มเป้าหมายแบบเจาะจง 30 คน โดยใช้แบบสำรวจ แบบสัมภาษณ์ แบบบันทึกการสังเกต และแบบสอบถาม ที่มีค่าความตรงเชิงเนื้อหาของข้อคำถามอยู่ระหว่าง 0.67-1.00 ในการเก็บรวบรวมข้อมูลด้วยการลงพื้นที่ภาคสนามจัดกิจกรรมร่วมกับกลุ่มเป้าหมายและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในพื้นที่ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้วิธีการพรรณาวิเคราะห์ร่วมกับการใช้สถิติเชิงพรรณนาหาค่าความถี่ และร้อยละ

          ผลการวิจัย: รูปแบบการจัดการทุนทางวัฒนธรรมวิธีคนเลี้ยงช้างกลุ่มชาติพันธ์กูยมี 5 ขั้นตอน คือ 1) สำรวจและจัดทำแผนที่ดิจิทัลทุนวัฒนธรรม 2) พัฒนาสื่อดิจิทัล 3) พัฒนาเส้นทางวัฒนธรรมครัวเรือนช้าง 4) ออกแบบสร้างสรรค์สินค้าและการยกระดับมาตรฐานผลิตภัณฑ์ชุมชน 5) ส่งเสริมการรับรู้คุณค่าและสร้างมูลค่าวัฒนธรรม สำหรับกลไกกลไกความร่วมมือยกระดับมูลค่าทางเศรษฐกิจอย่างยั่งยืนของกลุ่มชาติพันธุ์กูยคนเลี้ยงช้าง 6 กลไก คือ 1) การสร้างและรวบรวมทรัพยากร 2) การแบ่งปันทรัพยากร 3) การสร้างความสัมพันธ์ 4) การวิจัยและพัฒนาวัฒนธรรมท้องถิ่น 5) การพัฒนาทักษะและแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และ 6) การสื่อสารและประชาสัมพันธ์แบบมีส่วนร่วม

          อภิปรายผล: รูปแบบการจัดการทุนทางวัฒนธรรมและกลไกความร่วมมือยกระดับมูลค่าทางเศรษฐกิจอย่างยั่งยืน ถือได้ว่าเป็นกระบวนการพัฒนาความยั่งยืนสำหรับชุมชนคนเลี้ยงช้างกลุ่มชาติพันธุ์กูย จังหวัดสุรินทร์ สามารถสร้างคุณค่าทางวัฒนะรรม ยกระดับเศรษฐกิจในระยะยาว และสร้างความยั่งยืนให้กับชุมชนได้อย่างครบถ้วน ครบคลุมความคาดหวังและความต้องการของคนในชุมชน

          ข้อเสนอแนะ: การดำเนินงานที่สำคัญ จำเป็นต้องอาศัยการสร้างความร่วมมือของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทุกภาคส่วนกับชุมชน เพื่อส่งเสริมและให้การสนับสนุนด้านงบประมาณ การอบรมความรู้และทักษะการบริหารจัดการโครงการและพัฒนาแผนกิจกรรมทางวัฒนธรรมที่เหมาะสมอย่างยั่งยืนและมีผลสัมฤทธิ์สูง

References

Abright, A. C. (2015). Split Intimacies: Corporeality in Contemporary Theater and Dance. In The Oxford Handbook of Dance and Theater (pp. 19-34). Oxford Universiyt Press. https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780199917495.013.53

Albright, A. C., & Gere, D. (Eds.). (2003). Taken by surprise: A dance improvisation reader. Wesleyan University Press.

Askar, M. F., & Do, A. D. (2024). Strategic Management Practices to Increase Profitability in Real Estate Development: A Case Study of the Amani in Bogor City. International Research Journal of Economics and Management Studies IRJEMS, 3(3), 197-206. Doi: 10.56472/25835238/IRJEMS-V3I3P127

Best, J. W. (1993). Research in Education (7th ed.). Allyn and Bacon.

Blom, L. A., & Chaplin, L. T. (1988). The moment of movement: Dance improvisation. University of Pittsburgh Pre.

Boonmee, S. (2022). Taboo and Health Behavior of the Elephant Charmers in Elephant Biosphere, the Kingdom of Thailand and Lao People's Democratic Republic [Doctoral dissertation, Surindra Rajabhat University].

Brand-Correa, L., Brook, A., Büchs, M., Meier, P., Naik, Y., & O’Neill, D. W. (2022). Economics for people and planet—moving beyond the neoclassical paradigm. The Lancet Planetary Health, 6(4), e371-e379. https://doi.org/10.1016/S2542-5196(22)00063-8

Buriak, Y., Redko, K., Chornovol, A., & Orlenko, O. (2022). Sotsialno-ekonomichni aspekty staloho rozvytku Ukrayiny v umovakh viyny (yevrointehratsiyni aspekty) [Socio-economic Aspects of Sustainable Development of Ukraine in the Conditions of War (Eurointegration Aspects)]. Naukovi zapysky Lvivskoho universytetu biznesu ta prava. Seriya ekonomichna, 34, 135-143.

Chaiyamporn, S. (2013). Qualitative research for development: concepts, methods, and applications. National Institute of Development Administration (NIDA).

D'Adamo, I., Gastaldi, M., & Morone, P. (2022). Economic sustainable development goals: Assessments and perspectives in Europe. Journal of Cleaner Production, 354, 131730. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2022.131730

Del Soldato, E., & Massari, S. (2024). Creativity and digital strategies to support food cultural heritage in Mediterranean rural areas. EuroMed Journal of Business, 19(1), 113-137. DOI 10.1108/EMJB-05-2023-0152

Duxbury, N., Bakas, F. E., & Carvalho, C. P. (2024). Participatory knowledge co-production to activate culture in the development of small cities and rural areas in Portugal. Social Enterprise Journal, 20(2), 159-180. DOI 10.1108/SEJ-12-2022-0116

Françoise, J., Fdili Alaoui, S., & Candau, Y. (2022, April). Co/da: Live-coding movement-sound interactions for dance improvisation. In Proceedings of the 2022 CHI Conference on Human Factors in Computing Systems (pp. 1-13). Association for Computing Machinery. https://doi.org/10.1145/3491102.3501916

Haferkamp, H., & Smelser, N. J. (1992). Social Change and Modernity. University of California Press.

Hariram, N. P., Mekha, K. B., Suganthan, V., & Sudhakar, K. (2023). Sustainalism: An integrated socio-economic-environmental model to address sustainable development and sustainability. Sustainability, 15(13), 10682. https://doi.org/10.3390/su151310682

Hummels, H., & Argyrou, A. (2021). Planetary demands: Redefining sustainable development and sustainable entrepreneurship. Journal of Cleaner Production, 278, 123804. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.123804

Kaewkamon, K., Thaothong, N., Rosruen, S., Petchechen, A., Rattanasupa, A., & Phutiariyawat, C. (2021). The use of cultural capital for sustainable community development. Journal of Humanities and Social Sciences, 11(1), 77-93.

Kanlayano, P. (2020). Conservation Ritual Saenpakam Chang of Chao Kui in Tha Tum District, Surin Province. Journal of MCU Peace Studies, 8(2), 711–725.

Karnasuta, P. (1995). Statistics for Behavioral Research (2nd ed.). Chulalongkorn University.

Krapho Subdistrict Administrative Organization. (2022). Local Development Plan (2023-2027) Krapho Subdistrict Administrative Organization, Tha Tum District, Surin Province. Local Development Plan. https://krapho.go.th/planlos/fe5f84c7912da25a7cce025a36f5e102.pdf

Krysovatyy, A., Ptashchenko, O., Kurtsev, O., & Ovagim, A. (2024). The Concept of Inclusive Economy as a Component of Sustainable Development. Problemy Ekorozwoju, 19(1), 164-172. https://doi.org/10.35784/preko.5755

Laosrirattanachai, K., & Chomchit, T. (2023). Development of Performances by the Community to Manage the Cultural Tourism Cities on Local Products and Local Performances: Case Study Chet Samian Community in Ratchaburi Province. Research and Development Institute Journal of Chaiyaphum Rajabhat University, 5(3), 42-57.

Li, C. (2021). Influence of Hayao Miyazaki’s Animation on the Cross-Cultural Spread of Japanese Traditional Culture under the Background of 5G and Wireless Communication. Wireless Communications and Mobile Computing, 1-5. https://doi.org/10.1155/2021/1640983

Mahidol University. (2020). Handbook Manual of Microsoft Visio Basic. PubHTMl5. https://pubhtml5.com/tqbx/yifc/basic/

Mohd Hasri, U. H., Md Syed, M. A., & Runnel, C. (2022). Transmedia Storytelling in the Malaysian Animation Industry: Embedding Local Culture into Commercially Developed Products. Atlantic Journal of Communication, 30(2), 115–131. https://doi.org/10.1080/15456870.2020.1835909

Molinario, E., Kruglanski, A. W., Bonaiuto, F., Bonnes, M., Cicero, L., Fornara, F., ... & Bonaiuto, M. (2020). Motivations to act for the protection of nature biodiversity and the environment: A matter of “Significance”. Environment and Behavior, 52(10), 1133-1163. https://doi.org/10.1177/001391651882437

Mongliko, P. A., Apichano, P. A., Somjai, T., Siriphapraphagon, Y., Kanthiang, K., & Klaungrit, S. (2022). A Study of Elephant Healer Belief Ritual of Thai Kui in Surin Province. Arts and Culture Journal of the Lower Moon River, 11(2), 58–69. https://doi.org/10.14456/acj.2022.12

Naiyapat, O. (2008). Quantitative and qualitative research methods in behavioral and social sciences (3rd ed.). Samlada.

Nilrit, T., Potisarn, W., Inthawee, P., Pisawong, S., & Potisarn, N. (2023). The Designing of Hand-Woven Silk Pattern from Local Identity in Surin Province to Community Products. Journal of Isan Arts and Culture, 3(1), 1-20.

Nousheen, A., Zai, S. A. Y., Waseem, M., & Khan, S. A. (2020). Education for sustainable development (ESD): Effects of sustainability education on pre-service teachers’ attitude towards sustainable development (SD). Journal of Cleaner Production, 250, 119537. https://doi.org/10.1016/ j.jclepro.2019.119537

Phothisita, C. (2016). The Science and Art of Qualitative Research (7th ed.). Amarin Printing and Publishing.

Roche, J., & Burridge, S. (2022). Choreography: The Basics. Routledge.

Roscoe, J. T. (1975). Fundamental Research Statistics for the Behavioral Sciences. Holt Rinehart and Winston.

Saitongkum, J., Chaokam, N., & Mahamart, P. (2023). Research and Innovation in Performing Arts to Raise the Quality of Society Sustainably in Nakhon Pathom Province. Journal of SaengKhomKham Buddhist Studies, 8(3), 498-518.

Santander, P., Sanchez, F. A. C., Boudaoud, H., & Camargo, M. (2022). Social, political, and technological dimensions of the sustainability evaluation of a recycling network. A literature review. Cleaner Engineering and Technology, 6, 100397. https://doi.org/10.1016/j.clet.2022.100397

Srisa-ard, B., Pattiyathanee, S., Srisa-ard, Tayraukham, S., Erawan, P., Phusee-orn, S., Ruannakarn, P., Seehamongkon, Y., Erawan, W., & Sawangboon, T. (2018). Basic Research in Education (8th ed.). Taksila Karnpim.

Sriwiset, P. (1978). Kui Dictionary (Suai)–Thai–English. Language Institute, Chulalongkorn University.

Swangkong, K. (2020). The Management of Cultural Capital to Increase Competitiveness: Khongkong Market, Phranakhon Si Ayutthaya Province. Journal of Ayutthaya Studies, 12(2), 80-95.

Terán-Yépez, E., Marín-Carrillo, G. M., del Pilar Casado-Belmonte, M., & de las Mercedes Capobianco-Uriarte, M. (2020). Sustainable entrepreneurship: Review of its evolution and new trends. Journal of Cleaner Production, 252, 119742. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.119742

ภาพที่ 3 รูปแบบการจัดการทุนทางวัฒนธรรมวิถีคนเลี้ยงช้างกลุ่มชาติพันธุ์กูยจังหวัดสุรินทร์

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2024-06-28

How to Cite

สุขทอง ฉ., สุขทอง อ., โพธิสาร ว., อินทวี พ., พยัคฆนันท์ ศ., นวลนาง ว., สมัครสมาน ส., & สมบรรณ ฟ. (2024). การจัดการทุนทางวัฒนธรรมด้วยกลไกความร่วมมือเพื่อยกระดับมูลค่าทางเศรษฐกิจอย่างยั่งยืนของกลุ่มชาติพันธุ์กูยคนเลี้ยงช้าง จังหวัดสุรินทร์. วารสารชุมชนวิจัยและพัฒนาสังคม, 18(2), 326–345. https://doi.org/10.14456/nrru-rdi.2024.19