การตีความกฎหมายที่สอดคล้องกับรัฐธรรมนูญตามกฎหมายเยอรมัน

Main Article Content

ดร.สุรสิทธิ์ แสงวิโรจนพัฒน์

บทคัดย่อ

          การตีความกฎหมายที่สอดคล้องกับรัฐธรรมนูญ เป็นหลักกฎหมายที่พัฒนาขึ้นมาโดย ศาลรัฐธรรมนูญเยอรมัน และเป็นหลักการที่ได้รับการยอมรับจากนักกฎหมายเยอรมันทั้งในฝ่ายตำราและฝ่ายศาล ผู้เขียนนำเสนอบทความชิ้นนี้ด้วยความหวังว่า สามารถนำหลักการดังกล่าวมาปรับใช้ ในระบบกฎหมายไทยได้เช่นเดียวกัน ดังจะเห็นได้จากตัวอย่างของประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๖๖ และคำพิพากษาศาลฎีกาบางเรื่องที่ผู้เขียนนำมาวิเคราะห์ไว้ และหากเป็นเช่นที่หวังไว้จริงย่อมส่งผลโดยตรงต่อการที่ หลักการต่าง ๆ ที่ได้ถูกบัญญัติไว้ในกฎหมายรัฐธรรมนูญ จะได้รับการปฏิบัติตามอย่างเป็นรูปธรรมมากยิ่งขึ้น

Article Details

บท
บทความ

References

พระราชบัญญัติศาลรัฐธรรมนูญแห่งมลรัฐบาร์เยิน มาตรา ๒๕ (๗)

Goetz, A. (2010). Die verfassungskonforme Auslegung - zugleich ein Beitrag zu ihrer Stellung im System der juristischen Methodenlehre. Studentische Zeitschrift für Rechtswissenschaft, 2010(1/2010), 27 – 49. p. 28; BverfGE 8, 28, 33f.; 18, 97, 111; 34, 165, 200; 67, 382, 390; 71, 81, 105; 86, 288, 320; 90, 263, 275; 110, 226, 267.

คำพิพากษาศาลรัฐธรรมนูญฉบับแรกที่วางหลักการดังกล่าวคือคำพิพากษาศาลรัฐธรรมนูญเล่มที่ ๒, หน้า ๒๖๖, ๒๖๗ และศาลรัฐธรรมนูญได้ยืนตามหลักการดังกล่าวมาโดยตลอด เช่น BverfGE 8, 28, 33f.; 18, 97, 111; 34, 165, 200; 67, 382, 390; 71, 81, 105; 86, 288, 320; 90, 263, 275; 110, 226, 267. ดู Bassier, F. K. (2016). Zur Herleitung der verfassungskonformen Auslegung. Bonner Rechtsjournal, 10(02/2016), 108 – 114. p. 109.

BVerfGE 32, 373, 383f; Luedemann, J. (2004). Die verfassungskonforme Auslegung von Gesetzen. Juristische Schulung, 44(1), 27 – 32. p. 28.

Katz, A. (1996). Staatsrecht: Grundkurs im oeffentlichen Recht 13 neubearbeitete Auflage. Heidelberg: C.F. Mueller Verlag. หัวข้อ ๑๒๔

Bassier, F. K., supra note 3, p. 109.

Luedemann, J., supra note 4, p. 29.

Goetz, A., supra note 2, p. 30.

Bassier, F. K., supra note 3, p. 110.

BVerfGE 2, 266, 282

เช่น ความเห็นของ Bender, Inhalt und Grenzen des Gebots der verfassungskonformen Gesetzesauslegung, MDR 1959, 441, 446f. อ้างใน Goetz, A., supra note 2, p. 30. footnote 25.

Goetz, A., supra note 2, p. 30.

Goetz, A., supra note 2, p. 30.

Bundesverfassungsgericht. Jaresstatistik 2020. Retrieved from http://bundesverfassungsgericht.de. p. 32-32 a.

Hesse, K. (1995). Grundzuege des Verfassungsrechts der Bundesrepublik Deutschland 20. neubearbeitete Auflage. Heidelberg: C.F. Mueller Verlag. หัวข้อ ๘๑

เช่น ความเห็นของ Canaris, Die verfassungskonforme Auslegung und Rechtsfortbildung im System der juristischen Methodenlehre in FS fuer Kramer, 2004, p. 141, 148 อ้างใน Goetz, A., supra note 2, p. 32. footnote 41

Luedemann, J., supra note 4, p. 29.; Goetz, A., supra note 2, p. 32.

Goetz, A., supra note 2, p. 33.

Moellers, T.M.J. (2017). Die Trias von verfassungsorientierter undverfassungskonformer Auslegung sowie der verfassungskonformen Rechtsfortbildung – Ein Beitrag zu mehr Methodenehrlichkeit beim Streit zwischen den beiden Senaten des BVerfG. In Lorenzmeier, S. & Folz, H.P. (Ed.). Recht und Realität: Festschrift für Christoph Vedder. (p. 721-749). Baden-Baden: Nomos Verlag. p. 722.

Schlaich, K. (1997). Das Bundesverfassungsgericht 4. Auflage. Muenchen: C.H. Beck Verlag. หัวข้อ ๔๑๔

BverfGE 8, 28, 33f.; 18, 97, 111; 34, 165, 200; 67, 382, 390; 71, 81, 105; 86, 288, 320; 90, 263, 275; 110, 226, 267; Katz, A., supra note 5, หัวข้อ ๑๒๔

ประชาชนใช้อำนาจรัฐโดยผ่านทางองค์กรนิติบัญญัติ บริหารและตุลาการ

Goetz, A., supra note 2, p. 34.

Goetz, A., supra note 2, p. 35-36.

ผู้สนใจดูได้จาก สุรสิทธิ์ แสงวิโรจนพัฒน์. (๒๕๖๓). จำเลยอมอวัยวะเพศชายของผู้เสียหาย เป็นความผิดอาญาฐานอนาจารโดยการล่วงลล้ำหรือเป็นความผิดอาญาฐานอนาจารธรรมดา. บทบัณฑิตย์, ๗๖(๑), ๒๖๕ - ๒๙๐. น. ๒๗๙ – ๒๘๑.

BVerfGE 45, 187

สุรศักดิ์ ลิขสิทธิ์วัฒนกุล. (๒๕๖๒). ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ฉบับอ้างอิง พิมพ์ครั้งที่ ๑๙. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์วิญญูชน. น. ๑๕๖.

สำหรับผู้สนใจแนวคิดในทางทฤษฎีเกี่ยวกับมาตรการบังคับ ดูรายละเอียดได้จาก กรรภิรมย์ โกมลารชุน. (๒๕๖๑). ทฤษฎีกฎหมายเกี่ยวกับมาตรการบังคับทางอาญา : ศึกษาเฉพาะการควบคุม. วารสารวิชาการ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย, ๑๐(๑), ๑-๑๖.

คณิต ณ นคร. (๒๕๔๙). กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา พิมพ์ครั้งที่ ๗. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์วิญญูชน. น. ๓๔๑.

Ajarn Henning Glaser (สุรสิทธิ์ แสงวิโรจนพัฒน์ ผู้แปล). (๒๕๖๑). การขังในระหว่างการสืบสวนสอบสวนและ หลักเกณฑ์การร้องขอในเรื่องดังกล่าวในนิติรัฐ – ภาพกว้างของบทกฎหมายในประเทศสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมัน. ดุลพาห, ๖๕(๑), ๑๐๙ - ๑๓๐. น. ๑๐๙.

รายละเอียดดูใน สุรสิทธิ์ แสงวิโรจนพัฒน์. (๒๕๖๓). จำเลยอมอวัยวะเพศชายของผู้เสียหาย เป็นความผิดอาญา ฐานอนาจารโดยการล่วงลล้ำหรือเป็นความผิดอาญาฐานอนาจารธรรมดา. บทบัณฑิตย์, ๗๖(๑), ๒๖๕ - ๒๙๐. น. ๒๖๕ – ๒๙๐ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง น. ๒๘๔

รายละเอียดดูใน สุรสิทธิ์ แสงวิโรจนพัฒน์. (อยู่ระหว่างการตีพิมพ์). การตีความถ้อยคำ“... การกระทำเช่นนั้น ไม่เป็นความผิดต่อไป...” ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา ๒ วรรคสองของศาลฎีกา : ข้อโต้แย้งในทางวิชาการ. วารสาร กฎหมาย คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีปทุม.

ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๔ วรรคสอง บัญญัติว่า “ภายใต้บังคับแห่งมาตรา ๕(๒) สามีมีสิทธิฟ้องคดีอาญาแทนภริยาได้ ต่อเมื่อได้รับอนุญาตโดยชัดแจ้งจากภริยา”

คณิต ณ นคร, อ้างแล้ว เชิงอรรถที่ ๒๙, น. ๑๒๘; สุรศักดิ์ ลิขสิทธิ์วัฒนกุล, อ้างแล้ว เชิงอรรถที่ ๒๗, น. ๕๕; ธานิศ เกศวพิทักษ์. (๒๕๖๑). คำอธิบายประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา ภาค ๑ - ๒ เล่ม ๑ พิมพ์ครั้งที่ ๑๔. กรุงเทพมหานคร: บริษัท กรุงสยาม พับลิชชิ่ง จำกัด. น. ๑๓๕.

จิตติ ติงศภัทิย์. (๒๕๔๓). กฎหมายอาญา ภาค ๒ ตอน ๑ พิมพ์ครั้งที่ ๗. กรุงเทพมหานคร: ห้างหุ้นส่วนจำกัด จิรรัชการพิมพ์. น. ๗๓๙ ; เกียรติขจร วัจนะสวัสดิ์. (๒๕๕๐). กฎหมายอาญา ภาคความผิด เล่ม ๒ พิมพ์ครั้งที่ ๕. กรุงเทพมหานคร: ห้างหุ้นส่วนจำกัด จิรรัชการพิมพ์. น. ๓๒๓; ทวีเกียรติ มีนะกนิษฐ. (๒๕๖๔). ประมวลกฎหมายอาญา ฉบับอ้างอิง พิมพ์ครั้งที่ ๔๕. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์วิญญูชน. น. ๔๗๙; คณพล จันทน์หอม. (๒๕๖๓). คำอธิบาย กฎหมายอาญา ภาคความผิด เล่ม ๑ พิมพ์ครั้งที่ ๒. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์วิญญูชน. น. ๕๘๐ – ๕๘๑, ๕๘๔ – ๕๘๕.

Lackner, K. & Kuehl, K. (2014). StGB Strafgesetzbuch Kommentar 28. Auflage. Muenchen: C.H. Beck Verlag. p. 859.

รายละเอียดของคำพิพากษาศาลฎีกา หาดูได้จาก ทวีเกียรติ มีนะกนิษฐ, อ้างแล้ว เชิงอรรถที่ ๓๕, น. ๔๗๙ – ๔๘๐.

ผู้เขียนได้รับข้อมูลดังกล่าวมาจาก ศาสตราจารย์ ดร. เกียรติขจร วัจนะสวัสดิ์ จึงขอกราบขอบพระคุณท่านอาจารย์ ไว้ในที่นี้ด้วย

Berghaeuser, G. (2019). Upskirting und aehnliche Verhaltensweisen Unbefugte fotografische oder filmische Aufnahmen unter der Oberbekleidung. Zeitschrift für Internationale Strafrechtsdogmatik, 14(10/2019), 463 – 475. p. 465.

Joecks, W. & Jaeger, C. (2018). Studienkommentar StGB 12. Auflage. Muenchen: C.H. Beck Verlag. p. 386.