The ทางและอัตลักษณ์ของซออู้ในเพลงหน้าพาทย์ประกอบการแสดง ทางและอัตลักษณ์ของซออู้ในเพลงหน้าพาทย์ประกอบการแสดง

Main Article Content

วราภรณ์ เชิดชู

บทคัดย่อ

          บทความนี้เป็นส่วนหนึ่งของการนำเสนอผลการวิจัยเรื่อง ทางและอัตลักษณ์ของซออู้ในเพลงหน้าพาทย์ประกอบการแสดง โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาและวิเคราะห์ทางและอัตลักษณ์ของซออู้ในการทำหน้าที่บรรเลงเพลงหน้าพาทย์ประกอบการแสดง ด้วยวิธีวิเคราะห์ทางดนตรีแบบเลือกประเด็น (selective approach) ในการศึกษาทำนองซออู้จำนวน 3 ทาง ได้แก่ 1) ทางอาจารย์จีรพล เพชรสม 2) ทางอาจารย์เลอเกียรติ มหาวินิจฉัยมนตรี และ 3) ทางผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร.ไชยวุธ โกศล ผลการวิจัยพบว่า ประเด็นการวิเคราะห์ปรากฏลักษณะทางและกลวิธีที่ใช้บรรเลง จำนวน 26 ลักษณะ สามารถแบ่งออกเป็นการใช้สำนวน จำนวน 17 ลักษณะ และการใช้กลวิธีการบรรเลงเฉพาะ จำนวน 9 ลักษณะ โดยจำแนกออกเป็น 4 ประเด็น คือ 1) ลักษณะสำนวนที่พบในทุกทางบรรเลงเพลงหน้าพาทย์ประกอบการแสดง จำนวน 7 สำนวน ประกอบด้วย การแปลสำนวนซออู้แบบรักษาทำนองหลัก ทำนองจาวเสียง ทำนองการสีเก็บ การเอื้อน การย้อยจังหวะ เสียงฟาด และการย้ำเสียง 2) ลักษณะสำนวนที่พบเฉพาะเพลง จำนวน 10 สำนวน ประกอบด้วย การลอยจังหวะ การทอนทำนอง เลียนแบบลีลาอาการของสำนวนปี่ การซ้ำเสียงต้นในสายเปล่าของสายทุ้มและสายเอก ทำนองเสียงสามพยางค์ การละเสียงลูกตกท้ายวรรค การข้ามเสียงสลับเสียงสูงต่ำ การใช้เสียงสูงต่ำเป็นคู่แปด การละเสียงต้น และอิหลักอิเหลื่อ 3) ลักษณะกลวิธีที่พบในการบรรเลงเพลงหน้าพาทย์ประกอบการแสดง จำนวน 5 กลวิธี ประกอบด้วย พรมปิด พรมเปิด พรมจาก กระทบเสียง และสะบัด 4) ลักษณะกลวิธีที่พบเฉพาะเพลง จำนวน 4 กลวิธี ประกอบด้วย ตวัดนิ้ว การขยี้ การรูดนิ้ว และโหนเสียง จากลักษณะทางและกลวิธีที่ใช้บรรเลงจำนวน 26 ลักษณะ สามารถแสดงระเบียบวิธีการปฏิบัติและการแปลทำนองซออู้ในเพลงหน้าพาทย์แบ่งออกเป็น 4 รูปแบบ คือ 1) การแปลทางในลักษณะบรรเลงเป็นทำนองหลัก 2) การแปลทางในลักษณะที่มีส่วนสัมพันธ์กับทำนองหลัก 3) การแปลทางในลักษณะสำนวนกลอนมาตรฐานของซออู้ 4) การแปลทางแบบอิสระโดยยึดเพียงเสียงลูกตกหลักของทำนองเท่านั้น

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
เชิดชู ว. (2022). The ทางและอัตลักษณ์ของซออู้ในเพลงหน้าพาทย์ประกอบการแสดง: ทางและอัตลักษณ์ของซออู้ในเพลงหน้าพาทย์ประกอบการแสดง. โขง-สาละวิน, 13(1), 193–220. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jnuks/article/view/254666
ประเภทบทความ
บทความวิจัย (Research Article)

เอกสารอ้างอิง

Arunrat, P. (2007). Pathommabot Dontri Thai. Nakhon Pathom: Silpakorn University.

Banchongsilpa, O., Khanthasiri, K., Fachamroon, S., & Rodchangphuean, P. (2003). Duriyangkhasin Thai. Bangkok: Institute of Thai Studies, Chulalongkorn University.

Chaiseri, P. (2005, June 6). Interview.

Chaiseri, P. (2014). Thai Music Composition. Bangkok: Chulalongkorn University Press.

Chaiseri, P. (2016). Form and Analysis. Bangkok: Chulalongkorn University Press.

Chansuwan, S. (1994). An analysis of the characteristics of the so-u in Thai stringed ensemble: In case of “Surintharahu Sam Chan”. (Bachelor’s Thesis). Chulalongkorn University, Bangkok.

Kosol, C. (2021, April 18). Interview.

Mahavinijchaimontri, L. (2021, April 16). Interview.

Phetsom, C. (2021, April 17). Interview.

Phothisombat, C. (2020, April 17). Interview.

Phuangklat, S. (2021, March 2). Interview.

Thamviharn, S. (2002). Thai Music. (3rd ed). Bangkok: Chulalongkorn University Press.

Thamviharn, S. (2020, May 24). Interview.

Yupho, D. (1965). Khon. Bangkok: Seuksaphanphanit.

Wangnaitham, S. (1983). Collection of agenda of Thai dance and Thai music at the center of music and dance (1979-1982). Bangkok: Ruankaew.