Labor Market Preparation for the Future of the Ageing Society: Lessons from Japan to Thailand
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
Japan is the first ageing society in the world with one third of its citizens as an ageing population. The result is that Japan does not have sufficient number of working population due to a drastic decrease of population growth and longevity of its citizens. To solve the labor shortage problem, a retirement age has been extended, women have been given more rights to work, foreign labor has been imported, and robots as well as technology have been used to replace humans. As for Thailand, the country is stepping behind Japan. It is projected that, in the next two decades, one fifth of its citizens will become an ageing population. This article presents the data to indicate causes and factors of the global ageing society, particularly in Japan, in order to use them as lessons for Thailand, which is inevitable to encounter the problem of labor shortage. Current state policies on the ageing population have attempted to prevent the future problem by importing more foreign labor, extending the retirement age, promoting population growth, and exploiting labor from robots and the underprivileged. However, what the government should focus on and accelerate is a proper and correct long-term human resource development rather than an increase of low-quality population.
Article Details
ข้อความและข้อคิดเห็นต่างๆ ในบทความเป็นของผู้เขียนบทความนั้นๆ ไม่ใช่ความเห็นของกองบรรณาธิการหรือของวารสาร jsn Journal
References
กนกวรา พวงประยงค์. (2561). ความต้องการมีบุตรในอนาคต: หลักฐานเชิงประจักษ์จากสตรีที่สมรสในประเทศไทย. วารสารศรีนครินทรวิโรฒวิจัยและพัฒนา (สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์), 10(19). 1-19.
กระทรวงสาธารณสุข. (2556). สถิติการคลอดของแม่วัยรุ่นประเทศไทย ปี พ.ศ. 2556. สำนักอนามัยการเจริญพันธ์ กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข. สำนักงานกิจการโรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึกในพระบรมราชูปถัมภ์. กรุงเทพฯ.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2559). สถิติการศึกษาประจำปี 2559. ค้นจาก http://www.en.moe.go.th/enMoe2017/images/PDF/statistics2559.pdf
กระทรวงอุตสาหกรรม. (2559). ยุทธศาสตร์การพัฒนาอุตสาหกรรมไทย 4.0 ระยะ 20 ปี (พ.ศ. 2560 - 2579). ค้นจาก http://www.oie.go.th/sites/default/files/attachments/ industry_plan/thailandindustrialdevelopmentstrategy4.0.pdf
กานต์ธิดา มหาวงศ์ทอง. (2558). การศึกษาเกี่ยวกับนโยบายการแก้ไขปัญหาแรงงานในประเทศญี่ปุ่นในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา (ค.ศ.2005-2015) : กรณีศึกษาการนาเข้าแรงงานต่างชาติ. ปริญญานิพนธ์ สาขาวิชาภาษาญี่ปุ่น ภาควิชาภาษาตะวันออก คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
กรวิทย์ ตันศรี. (2561). แรงงานกับการเปลี่ยนแปลงของภาคการเกษตรไทย. ค้นจาก https://www.bot.or.th/Thai/MonetaryPolicy/NorthEastern/DocLib_Research/04-Labor%20with%20Agri%20
Changing.pdf.
ฐิติมา ชูเชิด, ศราวัลย์ อังกลมเกลียว, และ ปัณฑา อภัยทาน. (2557). “สร้างรากฐานความยั่งยืนทางการคลัง...สู่เสถียรภาพระบบการเงินไทย.” ในงานสัมมนาวิชาการประจำปี 2557, ธนาคารแห่งประเทศไทย, ตุลาคม.
ธนาคารแห่งประเทศไทย. (2561). สังคมสูงอายุกับความท้าทายของตลาดแรงงานไทย. โครงการศึกษาด้านโครงสร้างเศรษฐกิจไทยที่มีนัยต่อการดาเนินนโยบาย. สายนโยบายการเงิน ธนาคารแห่งประเทศไทย.
นงนุช สุนทรชวกานต์. (2552). การสร้างโอกาสการทำงานของผู้สูงอายุ. รายงานฉบับสมบูรณ์ มูลนิธิสถาบันวิจัยและพัฒนาผู้สูงอายุไทย (มส.ผส.). สำนักงานกองทุนสนับสนุนการเสริมสร้างสุขภาพ (สสส.): ศูนย์บริการวิชาการเศรษฐศาสตร์ คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
___________. (2556). แนวทางการปรับปรุงกฎหมายเพื่อขยายโอกาสการทำงานของผู้สูงอายุ. วารสารนักบริหาร. 33(3): 39-46.
___________. (2559) การทำงานและผลตอบแทนของแรงงานผู้สูงอายุไทย. วารสารนักบริหาร. 36(1): 62-78.
นงนุช สุนทรชวกานต์ และพิสุทธิ์ กุลธนวิทย์. (2016). ความแตกต่างทางอาชีพต่อผลิตภาพของแรงงานสูงอายุไทย. BU Academic Review. 15(1): 42-61.
เนตรนภา ไวทย์เลิศศักดิ์. (2560). ถอดบทเรียนจ้างงาน และบริหารทรัพยากรมนุษย์ของญี่ปุ่นยุคสูงวัยระดับสุดยอด. ปทุมธานี: โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.
ปกรณ์ ศิริประกอบ. (2560). ถอดบทเรียนการบริหารจัดการสังคมสูงอายุระดับสุดยอดของภาครัฐญี่ปุ่น: มองผ่าน 3 พาราไดม์ทางรัฐประศาสนศาสตร์. วารสารเครือข่ายญี่ปุ่นศึกษา. 7(2): 39-64.
ปราโมทย์ ประสาทกุล และปัทมา ว่าพัฒนวงศ์. (ม.ปป.). ภาวการณ์ตายและความยืนยาวของชีวิตประชากรไทย. ค้นจาก http://www.ipsr.mahidol.ac.th/IPSR/AnnualConference/ConferenceII/Article/Article01.htm
พิสิษฐ์ จิรภิญโญ. (2558). สังคมสูงอายุของญี่ปุ่น. ค้นจาก www.acat.or.th/download/acat_or_th/journal.../16%20-%2007.pdf.
ภูเบศร์ สมุทรจักร. (2559). การเกิดน้อย กับการถดถอยของผลิตภาพไทย. ค้นจาก https://www.ftpi.or.th/2015/172.
มนสิการ กาญจนะจิตรา และนุชราภรณ์ เลี้ยงรื่นรมย์. (2557). นโยบายเมื่อหมดยุคโซ่ทองคล้องใจ. ใน ยุพิน วรสิริอมร, จงจิตต์ ฤทธิรงค์, ศุทธิดา ชวนวัน และพจนา หันจางสิทธิ์ (บรรณาธิการ), ประชากรและสังคม 2557: การเกิดกับความมั่นคงในประชากรและสังคม. (น. 61-81).
ยอดยิ่ง ศุภศรี. (2553). การนำเข้าแรงงานต่างด้าวจากประเทศเพื่อนบ้าน จะสามารถแก้ปัญหาแรงงานใน
ภาวะสังคมผู้สูงอายุได้หรือไม่? ค้นจาก http://prp.trf.or.th/trf-policy-brief/%E0%B8%81%E0%B8%
B2%E0%B8%A3%E0%B8%99%E0%B8%B3%E0%B9%80%E0%B8%82%E0%B9%89%E0%B8
%B2%E0%B9%81%E0%B8%A3%E0%B8%87%E0%B8%87%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B
%95%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%87%E0%B8%94%E0%B9%89%E0%B8%B2/
วิรไท สันติประภพ. (2562). ปาฐกถาพิเศษ หัวข้อ“เศรษฐกิจไทยท่ามกลางการเปลี่ยนแปลง” ในงานดินเนอร์ทอล์ค “Thai Journalists Association 64th Anniversary” ณ ห้องอโนมาแกรนด์ โรงแรมอโนมาแกรนด์ ถนนราชดำริ กรุงเทพฯ, มีนาคม.
ศิวลาภ สุขไพบูลย์วัฒน. (2560). บทบาทของผู้สูงอายุต่อความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจในประเทศไทย. วารสารศรีนครินทรวิโรฒวิจัยและพัฒนา (สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์). 9(17):176-191.
ศูนย์วิจัยกสิกรไทย. (2560). พร้อมรับ พ.ร.ก. แรงงานต่างด้าวธุรกิจไม่สะดุด. ค้นจาก https://www.kasikornbank.com/th/business/sme/KSMEKnowledge/article/KSMEAnalysis/Documents/foreign-workers-regulation-for-business_Full.pdf.
สราวุธ ไพฑูรย์พงษ์. (2554). ทางเลือก ทางรอด: เศรษฐกิจไทยกับภาวะการขาดแคลนแรงงาน. โรงแรมเจ้าพระยาปาร์ค ถ.รัชดาภิเษก กรุงเทพฯ: 2 สิงหาคม 2554
สักกรินทร์ นิยมศิลป์.( 2559). การเคลื่อนย้ายแรงงานฝีมือข้ามชาติ และนโยบายดึงดูดแรงงานฝีมือต่างชาติของเอเชีย. ใน สุรีย์พร พันพึ่ง, จรัมพร โห้ลำยอง, ศุทธิดา ชวนวัน (บรรณาธิการ), ประเทศไทยกับศตวรรษแห่งการย้ายถิ่นแห่งชาติ ประชากรและสังคม 2559 (น. 37-52).
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2560). เตรียมตัวให้พร้อมไว้...ในวัยผู้สูงอายุ.ค้นจากhttp://service.nso.go.th/nso/nsopublish/citizen/news/poll_elderly-1.jsp.
___________. (2560). การสํารวจแรงงานนอกระบบ พ.ศ. 2560. ค้นจาก www.nso.go.th/.../สาขาแรงงาน/แรงงานนอกระบบ/แรงงานนอกระบบ_2560/Full_report2560.p...
___________. (ม.ป.ป). 3 ทศวรรษกับการมีสวนร่วมของสตรีในตลาดแรงงาน. ค้นจาก http://popcensus.nso.go.th/topic.php?cid=8.
เสาวลักษณ์ หีบแก้ว (2560). แรงงาน Freeters ในสังคมญี่ปุ่น: สถานการณ์ ปัญหาและมาตรการภาครัฐ. วารสารวิชาการเฉลิมกาญจนา. 4(2). 300-316.
อนันต์ อนันตกูล. (ม.ป.ป.). สังคมสูงอายุ ความท้าทายประเทศไทย. รายงานเสนอที่ประชุมราชบัณฑิต และภาคีสมาชิก. สำนักธรรมศาสตร์และการเมือง ราชบัณฑิตยสภา: ม.ป.ท.
อรทัย อาจอ่ำ. (2552). พลวัตครอบครัวคนชายขอบ พหุลักษณ์ และบรรทัดฐานใหม่เกี่ยวกับครอบครัวที่ไม่อาจละเลย. ใน ชาย โพธิสิตา และสุชาดา ทวีสิทธิ์ (บรรณาธิการ). ครอบครัวไทยในสถานการณ์เปลี่ยนผ่านทางสังคมและประชากร (น. 160-180). นครปฐม: สถาบันวิจัยประชากรและสังคม มหาวิทยาลัยมหิดล
Asianmigrantcentre. (2019). Japan. Retrieved from https://www.asianmigrantcentre.org/japan.
Anderson D., Botman D. and Hunt B.. (2014). Is Japan’s Population Aging Deflationary?. IMF Working Paper Research Department and Asia and Pacific Department Is Japan’s Population Aging Deflationary? August 2014 1-22 International Monetary Fund.
Bartram D. (2000). Japan and Labor Migration: Theoretical and Methodological Implications of Negative Cases. International Migration Review. 34(1). 5-32.
Bell S. (2004). No Easy Answers Around the World to Population Decline. Retrieved from https://www.worldpress.org/print_article.cfm?article_id=2099&dont=yes
Balliester T. and Elsheikhi A. (2018). The Future of Work: A Literature Review. Research Department Working Paper No. 29. International Labour Office.
Chaiwanitphon N. (2017). ปัญหา ‘เด็กเกิดน้อย’ กับการแข่งกันออกนโยบายส่งเสริมการมีลูกของรัฐบาลท้องถิ่นญี่ปุ่น ค้นจาก https://thematter.co/thinkers/have-a-baby-free-coupon/25812
Clark, Robert L. et al. (2010). “Population Decline, Labor Force Stability, and the Future of the Japanese Economy,” European Journal of Population, 26(2). 207-227.
Helble M. and Takeda A. (2017). Make giving birth easier in Japan. Retrieved from https://www.japantimes.co.jp/opinion/2017/12/03/commentary/japan-commentary/make-giving-birth-easier-japan/#.W78083szaUl.
Hoshi I., Yamaguchi S. and Takada N., (2017). changes in Elderly Employment and new roles of “Silver”. Human Resource center NRI paper 214(1). 2017.
International Labour Organization. (2009). Yearbook of Labour Statistics 2009. Geneva: International Labour Office.
Jack D. (2016). The Issue of Japan’s Aging Population. International Immersion Program Papers No 8 University of Chicago Law School Chicago Unbound.
Kashiwazaki, C. & Akaha, T. (2006). Japanese Immigration Policy: Responding to Conflicting Pressures. In Migration Policy Institute, Migration Information Source: Fresh Thought, Authoritative.
Katsumata Y.. (2000). The Impact Of Population Decline And Population Aging In Japan From The Perspectives Of Social And Labor Policy. Expert Group Meeting On Policy Responses To Population Aging And Population Decline Population Division Department of Economic and Social Affairs United Nations Secretariat New York, 16-18 October 2000.
Kodama T. (2015). Eldery Employment in Japan. Economic Research Dept. Japanese report: 13 Jul 2015. Daiwa Institute of Research.
Kondo A. & Shigeoka H. (2013). The effectiveness of government intervention to promote elderly employment: Evidence from elderly employment stabilization law. Working paper. Tokyo center for Economic Research
McCreedy, A. (2003). The Demographic Dilemma: Japan’s Aging Society. Asia Program Special Report No. 107. Woodrow Wilson International Center for Scholars.
Nikkei Asian Review. (2018). Robots persuade Japanese manufacturers to bring production home. Retrieved from https://asia.nikkei.com/Business/Business-trends/Robotspersuade-Japanese-manufacturers-to-bring-production-home
OECD (2015). Ageing: Debate the Issues. OECD Insights, OECD Publishing, Paris. Retrieved from http://dx.doi.org/10.1787/9789264242654-en.
Ogawa N. (2011). Population Aging and Immigration in Japan. Asian and Pacific Migration Journal, 20, (133-167).
Padthaisong, C. L. (2013). Access to Healthcare for the Second Generation of the Burmese Immigrants in Thailand. Special Issue on Interdisciplinary Research and Development in ASEAN Universities, 2(1), 125-130.
Shimizu T. (2015). Present state of Japanese agriculture and future prospect for agricultural structure: Detailed picture seen in 2015 Agricultural Census. Retrieved from https://www.nochuri.co.jp/english/pdf/rpt_20180731-2.pdf.
Takahashi K. (2018). The Future of the Japanese-style Employment System: Continued Longterm Employment and the Challenges It Faces. Japan Labor Issues, 2(6). 6-15.
TCIJ. (2560). จับตา: การเข้าสู่สังคมสูงอายุโดยสมบูรณ์ (Aged Society) ของไทย ., Retrieved from https://www.tcijthai.com/news/2017/12/watch/7502.
The Economist. (2018). Fertile ground How can Japan raise its fertility rate?. A report by The Economist Intelligence Unit. Retrieved from http://www.eiu.com/graphics/marketing/pdf/Fertility-in-Japan-EIU.pdf.
United Nations. (2011). World Population Prospects The 2010 Revision Volume I: Comprehensive Tables, New York.
Williamson B. J. and Higo M. (2007). Older Workers: Lssones From Japan. Work Opportunities for Older Americans Series 11, June 2007. the Center for Retirement Research at Boston College.
World Economics Forum (2015). Why people in Japan are being paid to have babies. Retrieved from https://www.weforum.org/agenda/2018/01/why-people-in-japan-are-beingpaid-to-have-babies.