ภาพลักษณ์วิญญาณอาฆาตในวรรณกรรมเรื่องคิบิท์ซุโนะกะมะ: เปรียบเทียบกับกรณีของโระกุโจในเก็นจิโมะโนะงะตะริ
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
เรื่อง คิบิท์ซุโนะกะมะ（吉備津の釜）เป็นเรื่องเล่าเรื่องหนึ่งใน อุเงะท์ซุโมะโนะงะตะริ （雨月物語）หนังสือรวมเรื่องลี้ลับที่มีชื่อเสียงของสมัยเอโดะ เขียนโดยอุเอะดะ อะกินะริ（上田秋成）เนื้อเรื่องกล่าวถึงโฌตะโรชายหนุ่มเจ้าชู้ที่หลอกลวงและทอดทิ้งอิโซะระภรรยาที่เพิ่งแต่งงานกัน อิโซะระจึงกลายเป็นวิญญาณอาฆาตออกมาแก้แค้นสามี กล่าวกันว่าภาพลักษณ์วิญญาณอาฆาตของอิโซะระในเรื่อง คิบิท์ซุโนะกะมะ ได้รับอิทธิพลมาจากภาพลักษณ์ของโระกุโจในวรรณกรรมเรื่อง เก็นจิโมะโนะงะตะริ （源氏物語）ในสมัยเฮอัน อย่างไรก็ตาม จะพบว่ามีรายละเอียดบางอย่างที่แตกต่างกันออกไปซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงลักษณะเฉพาะของงานวรรณกรรมที่เขียนขึ้นต่างยุคกัน จากการศึกษาพบว่า ภาพลักษณ์วิญญาณอาฆาตของโระกุโจจะมีอารมณ์ความงามแบบโมะโนะโนะอะวะเระ（もののあはれ）ตามแบบที่มักพบในวรรณกรรมสมัยเฮอัน ในขณะที่วิญญาณอาฆาตของอิโซะระจะมีภาพลักษณ์ที่ดูสยดสยองน่ากลัวเพื่อให้ผู้คนรู้สึกเกรงกลัวในกฎแห่งกรรมตามแบบวรรณกรรมสมัยเอโดะ
Article Details
ข้อความและข้อคิดเห็นต่างๆ ในบทความเป็นของผู้เขียนบทความนั้นๆ ไม่ใช่ความเห็นของกองบรรณาธิการหรือของวารสาร jsn Journal
เอกสารอ้างอิง
อรรถยา สุวรรณระดา. (2552). ฤดูกาลกับการตายของตัวละครในวรรณกรรมเรื่องเก็นจิโมะโนะงะตะริ. เอกสารหลังการประชุมวิชาการระดับชาติเครือข่ายญี่ปุ่นศึกษาในประเทศไทยครั้งที่ 2 (ภาษาศาสตร์). กรุงเทพฯ , 57-73.
_______.(2554). ประวัติวรรณคดีญี่ปุ่น. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
_______.(2560). ธรรมเนียมความเชื่อญี่ปุ่นในวรรณกรรมสมัยเฮอัน. กรุงเทพฯ : โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
__________ .(2561). อิกิเรียววิญญาณคนเป็นในวรรณกรรมญี่ปุ่น. กรุงเทพฯ : โครงการเผยแพร่ผลงานวิชาการ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
青木正次 (2004) .『雨月物語上・下 全訳注』講談社 .
阿部秋生・秋山虔・今井源衛・鈴木日出夫(2009) .『新編日本古典文学全集 源氏物語一、二、 四』小学館.
伊井春樹 (2000) .「源氏物語と信仰」『国文学解釈と鑑賞』.
小椋嶺一 (1992).「「吉備津の釜」考－貞婦・妬婦譚への反転」『女子大国文』巻111.
熊谷義隆 (1996).「六条御息所の生霊について－その発生を中心に」『研究講座源氏物語の視界3』新典社.
雲津まゆ (2008).「『雨月物語』攷－「吉備津の釜」磯良に見る嫉妬の様相」『千葉大学日本文 化論叢』巻9.
小山引志・佐藤健一郎 (2007) .「葵の上」『謡曲集2』小学館.
崔香蘭 (2002).「『雨月物語』に於ける善悪応報譚－「吉備津の釜」と「牡丹燈記」」『東アジ ア日本語教育・日本文化研究』巻4.
鈴木里美 (1999).「六条御息所における「心の鬼」と生霊としての「鬼」の相関性」『日本文学 ノート』巻34.
瀬戸内寂聴 (1997) .『源氏物語の女性たち』NHK出版.
田中康二 (1993).「月夜の怪異－「吉備津の釜」のラスト・シーンの月」『日本文学』巻42-10.
塚田紫乃 (1994).「落差の悲哀－「吉備津の釜」の磯良像－」『日本文学研究年誌』巻3.
中村幸彦・高田衛 (2003) .『新編日本古典文学全集 雨月物語』小学館.
永光二美代 (1986).「雨月物語「吉備津の釜」－鬼になった磯良」『昭和学院国語国文』巻19.
長谷川政春 (1982).「女三の宮の出家」『講座源氏物語の世界』第七集、有斐間.
松野洵子 (2006).「「吉備津の釜」と「牡丹燈記」－女幽霊についての考察」『国学院大学近世 文学会会報』巻12.
若城希伊子 (1980) .『源氏物語の女』日本放送出版協会.
