ริมฝีปากกับฟัน:ความสัมพันธ์จีน-เกาหลีเหนือในยุคสงครามเย็น (ค.ศ. 1949 – 1992)

บทคัดย่อ

ในยุคสงครามเย็น ผู้นำของจีนมักกล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างจีนกับ เกาหลีเหนือว่าสนิทสนมกันประดุจริมฝีปากกับฟัน ซึ่งแสดงให้เห็นถึงมิตรภาพที่ ผังอยู่ในสายโลหิตอันเป็นผลมาจากความร่วมมือกันในการต่อสู้กับจักรวรรดินิยม อเมริกันในสงครามเกาหลี (ค.ศ. 1950 - 1953) อย่างไรก็ตาม การเป็นพันธมิตร ดังกล่าวมีได้ดำเนินไปอย่างราบรื่น บทความนี้ต้องการชี้ให้เห็นว่าในทศวรรษ 1960 จีนต้องการใช้สนธิสัญญาพันธมิตรที่ลงนามกับเกาหลีเหนือเมื่อ ค.ศ. 1961 เพื่อ สกัดกั้นอิทธิพลของทั้งสหรัฐอเมริกาและสหภาพโซเวียตบนคาบสมุทรเกาหลี จีนจึงต้องเอาใจเกาหลี่เหนือโดยยอมประนี่ประนอมในเรื่องเส้นเขตแดน แต่แล้ว การปรับปรุดวามสัมพันธ์ระหว่างจีนกับสหรัฐอมริกาเพื่อต่อต้านสหภาพโซเวียต ในทศวรรษ 1970 ก็ทำให้จีนคำนึงถึงข้อเรียกร้องของเกาหลีเหนือน้อยลง ดูได้จาก การที่จีนไม่สนับสนุนให้คิมอิลซุงใช้กำลังบุกเกาหลีใต้อีกครั้งใน ค.ศ. 1975 นอกจากนี้ การเปิดประเทศและปฏิรูปเศรษฐกิจของเติ้งเสี่ยวผิงในปลายทศวรรษ เดียวกันได้นำไปสู่ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจระหว่างจีนกับเกาหลีใต้ ความสำคัญ ของเกาหลีเหนือในสายตาของจีนยิ่งลดน้อยลงไปอีกเมื่อจีนปรับปรุงความสัมพันธ์ กับสหภาพโซวียตได้สำเร็จใน ค.ศ. 1989 และทำให้ในที่สุดจีนตัดสินใจสถาปนา ความสัมพันธ์ทางการทูตกับเกาหลีไต้ใน ค.ศ. 1992 ซึ่งเท่ากับเป็นการสิ้นสุดความ เป็นพันธมิตรระหว่างจีนกับเกาหลีเหนือในทางพฤตินัย